Textual Criticism of the Unique Manuscript of the Second Part of Zamji-NÄmeh
Document Type : پژوهشی اصیل
Authors
1
Hakim Sabzevari University
2
University of the Punjab
Abstract
Zamji-Nāmeh is the first logical sequence of Abu Muslim-Nāmeh and from the perspective of story, it narrates the events that happened after the murder of Abu Muslim Khorāsāni. The content of Zamji-Nāmeh is arranged in three parts according to the existing manuscripts and until today, only its first part has been published. The subject of the first part of Zamji-Nāmeh is the description of the circumstances and struggles of Ahmad bin Muhammad bin Ali Zamji and his other comrades who, after the killing of Abu Muslim, went against the Abbasids and continued until the destruction of Abu Ja’afar, the second Abbasid caliph, the narrative of which ends with the martyrdom of Ahmad Zamji. However, the second and third parts of Zamji-Nāmeh, known as Golzār Ali Ahmad Zamji and Koochak-Nāmeh, which reported the condition of the children of Ahmad Zamji and Abu Muslim Khorāsāni, have not yet been reviewed and have not been published. The current research has focused on the criticism of the unique manuscript of the second part of Zamji-Nāmeh, Golzār Ali Ahmad Zamji, in an inductive way and has presented its findings in two parts: codicology and textual criticism. In the first part of the study, the characteristics and handwriting of the only manuscript of this story in the library of Punjab University in Lahore are given, and then some other unknown manuscripts related to Zamji-Nāmeh, which have not been noticed until now, are introduced. After that, in the second part, titled textual criticism, the characteristics of the story have been examined
Keywords
Subjects
اذکایی، پرویز «سپیتمان» .(1392). «فهرست توصیفی نسخه‌های خطّی کتابخانۀ مرکزی دانشگاه بوعلی سینا همدان»، دو سالنامۀ اوراق عتیق کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، س 3، ش 3، صص 289-432.
اسفزاری، معین‌الدّین محمّد زمچی .(1338). روضات الجنات فی اوصاف مدینه هرات، تصحیح محمّدکاظم امام، 2 ج، تهران: دانشگاه تهران.
افضل‌الملک، غلامحسین .(1362). سفرنامۀ خراسان و کرمان، تهران: توس.
امین، سیّد حسن .(1389). «آذری اسفراینی، شاعری عارف»، حافظ، س 7، ش 78، صص 43-47.
بیهقی، علی بن زید .(1400). تاریخ بیهق، تصحیح سلمان ساکت، چ 1، تهران: میراث مکتوب.
دهخدا، علی‌اکبر .(1377). لغت‌نامه، زیر نظر محمّد معین و سیّد جعفر شهیدی، ج 9، چ 2، تهران: دانشگاه تهران.
زمجی‌نامه: روایت خراسان .(1400). تصحیح محمّد باقری، مشهد: کتیبۀ میراث شیعه.
سادات ناصری، حسن .(1353). سرآمدان فرهنگ و تاریخ ایران در دورۀ اسلامی، تهران: شورای عالی فرهنگ و هنر، مرکز مطالعات و هماهنگی فرهنگی.
شاردن، شوالیه .(1374). سفرنامۀ شوالیه شاردن، ترجمۀ اقبال یغمایی، ج 4، چ 1، تهران: توس.
صدرایی خویی، علی .(1383). در فهرست نسخه‌های خطّی فارسی انستیتو نسخه‌های خطّی ترکمنستان - عشق‌آباد ، قم: کتابخانۀ بزرگ آیت‌اللّه العظمی مرعشی نجفی و گنجینۀ جهانی مخطوطات اسلامی.
طرطوسی، ابوطاهر .(1380). ابومسلم‌نامه، تصحیح حسین اسماعیلی، 4 ج، چ 1، تهران: قطره، معین و انجمن ایران‌شناسی فرانسه.
------------ .(1387). ادبیّات عامیانۀ ایران (مجموعه مقالات دربارۀ افسانه‌ها و آداب و رسوم مردم ایران)، چ 4، تهران: چشمه.
------------ .(1375). «ابومسلم‌نامه، سرگذشت حماسی ابومسلم خراسانی 3»، ایران‌شناسی، س 8، ش 4، صص 717-737.
------------ .(1368). «ابومسلم‌نامه، سرگذشت حماسی ابومسلم خراسانی»، ایران‌شناسی، س 1، ش 4، صص 691-704.
------------ .(1368). «ابومسلم‌نامه، سرگذشت حماسی ابومسلم خراسانی»، ایران‌شناسی، س 2، ش 3، صص 480-495.
المعجم المفهرس للمخطوطات العربیه و الإسلامیّه فی طشقند عاصمه جمهوریه اوزبکستان .(2001). المجلّد الحادی عشر، طبعه الاولی، بیروت: شرکه المطبوعات للتوزیع و للنشر.
منزوی، احمد .(1362). فهرست مشترک نسخه‌های خطّی فارسی پاکستان، ج 1، 6، اسلام آباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
وارس بخاری، محمّدبقای و ابوطاهر طرسوسی .(1398). مسیّب‌نامه، تصحیح میلاد جعفرپور، 3 ج، چ 1، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار و سخن.
یاقوت حموی، یاقوت بن عبداللّه .(1995). معجم‌البلدان، ج 3، چ 2، بیروت: دار صادر.
موجانی، علی و امریزدان علیمردان .(1377). فهرست نسخ خطّی فارسی انستیتوی شرق‌شناسی و آثار خطّی تاجیکستان، زیر نظر علی موجانی، علی بهرامیان، جورابیگ نذریف و امریزدان علیمردان، ج 2، چ 1، تهران: کتابخانۀ بزرگ آیت‌الله مرعشی نجفی، با همکاری دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
نوشاهی، عارف .(1390). فهرست نسخه‌های خطّی فارسی کتابخانۀ مرکزی دانشگاه پنجاب لاهور پاکستان، ج 2، چ 1، تهران: میراث مکتوب.
Gaillard, Marina. (2012). «Un asocial singulier: Aḥmad-e Zamji ‘le fou’, figure marquante de l’Abu Moslem Nâme», Journal Asiatique, t. 300, n° 1, p. 139 - 169.
اسفزاری، معین‌الدّین محمّد زمچی .(1338). روضات الجنات فی اوصاف مدینه هرات، تصحیح محمّدکاظم امام، 2 ج، تهران: دانشگاه تهران.
افضل‌الملک، غلامحسین .(1362). سفرنامۀ خراسان و کرمان، تهران: توس.
امین، سیّد حسن .(1389). «آذری اسفراینی، شاعری عارف»، حافظ، س 7، ش 78، صص 43-47.
بیهقی، علی بن زید .(1400). تاریخ بیهق، تصحیح سلمان ساکت، چ 1، تهران: میراث مکتوب.
دهخدا، علی‌اکبر .(1377). لغت‌نامه، زیر نظر محمّد معین و سیّد جعفر شهیدی، ج 9، چ 2، تهران: دانشگاه تهران.
زمجی‌نامه: روایت خراسان .(1400). تصحیح محمّد باقری، مشهد: کتیبۀ میراث شیعه.
سادات ناصری، حسن .(1353). سرآمدان فرهنگ و تاریخ ایران در دورۀ اسلامی، تهران: شورای عالی فرهنگ و هنر، مرکز مطالعات و هماهنگی فرهنگی.
شاردن، شوالیه .(1374). سفرنامۀ شوالیه شاردن، ترجمۀ اقبال یغمایی، ج 4، چ 1، تهران: توس.
صدرایی خویی، علی .(1383). در فهرست نسخه‌های خطّی فارسی انستیتو نسخه‌های خطّی ترکمنستان - عشق‌آباد ، قم: کتابخانۀ بزرگ آیت‌اللّه العظمی مرعشی نجفی و گنجینۀ جهانی مخطوطات اسلامی.
طرطوسی، ابوطاهر .(1380). ابومسلم‌نامه، تصحیح حسین اسماعیلی، 4 ج، چ 1، تهران: قطره، معین و انجمن ایران‌شناسی فرانسه.
------------ .(1387). ادبیّات عامیانۀ ایران (مجموعه مقالات دربارۀ افسانه‌ها و آداب و رسوم مردم ایران)، چ 4، تهران: چشمه.
------------ .(1375). «ابومسلم‌نامه، سرگذشت حماسی ابومسلم خراسانی 3»، ایران‌شناسی، س 8، ش 4، صص 717-737.
------------ .(1368). «ابومسلم‌نامه، سرگذشت حماسی ابومسلم خراسانی»، ایران‌شناسی، س 1، ش 4، صص 691-704.
------------ .(1368). «ابومسلم‌نامه، سرگذشت حماسی ابومسلم خراسانی»، ایران‌شناسی، س 2، ش 3، صص 480-495.
المعجم المفهرس للمخطوطات العربیه و الإسلامیّه فی طشقند عاصمه جمهوریه اوزبکستان .(2001). المجلّد الحادی عشر، طبعه الاولی، بیروت: شرکه المطبوعات للتوزیع و للنشر.
منزوی، احمد .(1362). فهرست مشترک نسخه‌های خطّی فارسی پاکستان، ج 1، 6، اسلام آباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
وارس بخاری، محمّدبقای و ابوطاهر طرسوسی .(1398). مسیّب‌نامه، تصحیح میلاد جعفرپور، 3 ج، چ 1، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار و سخن.
یاقوت حموی، یاقوت بن عبداللّه .(1995). معجم‌البلدان، ج 3، چ 2، بیروت: دار صادر.
موجانی، علی و امریزدان علیمردان .(1377). فهرست نسخ خطّی فارسی انستیتوی شرق‌شناسی و آثار خطّی تاجیکستان، زیر نظر علی موجانی، علی بهرامیان، جورابیگ نذریف و امریزدان علیمردان، ج 2، چ 1، تهران: کتابخانۀ بزرگ آیت‌الله مرعشی نجفی، با همکاری دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
نوشاهی، عارف .(1390). فهرست نسخه‌های خطّی فارسی کتابخانۀ مرکزی دانشگاه پنجاب لاهور پاکستان، ج 2، چ 1، تهران: میراث مکتوب.
Gaillard, Marina. (2012). «Un asocial singulier: Aḥmad-e Zamji ‘le fou’, figure marquante de l’Abu Moslem Nâme», Journal Asiatique, t. 300, n° 1, p. 139 - 169.
