Representation of Womanâs Role in Folk Story of Faraj Baâad Az Sheddat
Document Type : پژوهشی اصیل
Author
Faculty Member of Persian Language and Literature, Azad University, Garmsar Branch
Abstract
Persian folk culture and literature, largely oral literature, has been mostly forgotten due to the dominance of aristocratic literature, but what is left of it is also because of the same aristocratic literature, especially for the narrative works such as Faraj Ba’ad Az Sheddat. Through these works, we have access to unique experiences of folk culture. Such folk narrative prose texts are appropriate bases for examining the cultural reflections in various contexts, including issues related to women’s status. This study tries to employ a new approach on the ancient prose, and further show that the same narratives have been considered from the formalistic approach so far, but new points of view and perspective could be employed as well. To this aim, the critical discourse analysis approach based on the theory of Fairclough was applied on the sample text at three levels of description, interpretation, and explanation. This research seeks to demonstrate power of women and its cause. The study, focusing on the women's role, agency, and presence and engagement, shows that despite their minor significance, a woman is a symbol of courage in the aftermath of severity, while in the story, the woman, audacious and brave, rebukes against traditions and breaks taboos. As a result, it was concluded that women have an active and powerful role in this text, and their leading role as an agent in the formation of story is evident. Although there is an unequal power relation between men and women, reading between lines, it could be claimed that unlike aristocratic male-dominant discourse, women have sources of power as well. They react against the particular hegemony to achieve their specific goas. Finally, it was found that the agentive role of the women plays a key part in the formation of narrative and explanation of their sources of power.
Keywords
Subjects
آذرتاش، آذرنوش، (1391). «فرج بعد از شدت»، دانشنامۀ زبان و ادب فارسی. ج4، به سرپرستی اسماعیل سعادت، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
آلن، گراهام، (1389). بینامتنیت. ترجمۀ پیام یزدانجو. چاپ سوم، ویراست دوم. تهران: مرکز.
احمدی، فائزه و عبدالحسین فرزاد، (1392). «تحلیلی بر گرایش‌ها و رویکردهای زنانه در ادبیات فارسی و عربی»، ادبیات و زبان‌ها: ادبیات پارسی معاصر، بهار و تابستان 1392، سال سوم، شمارۀ1، علمی – پژوهشی/ ISC، صص 1-30.
أدونیس/ علی احمد سعید، (1385). تصوف و سوررئالیسم. ترجمۀ حبیب الله عباسی. چاپ اول. تهران: سخن.
-----------------، (1392). سنت و تجدد یا ثابت و متحول؛ پژوهشی در نوآوری و سنت عرب. ترجمۀ حبیب‌الله عباسی. چاپ اول. تهران: سخن.
اسماعیلی، عصمت و نیره نبی‌زاده، (1388). «ریخت‌شناسی داستان‌های فرج بعد از شدت». مجلۀ دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه سمنان. سال 8، شمارۀ 28، زمستان 1388. ص ص: 7-20.
بهرامی، اکرم، (1350). تاریخ ایران از ظهور اسلام تا سقوط بغداد. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشسرای عالی.
پاک‌نیا، محبوبه و مرتضی مردیها، (1388). سیطرۀ جنس. چاپ اول. تهران: نی.
تنوخی، قاضی ابوعلی محسن، (1388). فرج بعد از شدت. ترجمۀ حسین بن اسعد دهستانی. تصحیح محمد قاسم‌زاده. چاپ اول. تهران: نیلوفر.
حسینی، مریم، (1388). ریشه‌های زن‌ستیزی در ادبیات کلاسیک فارسی. چاپ اول. تهران: چشمه.
دهستانی، حسین بن اسعد، (1363). ترجمۀ فرج بعد از شدت. مصحح اسماعیل حاکمی. چاپ دوم. جلد اول و دوم و سوم. تهران: مؤسسۀ مطالعات تحقیقات فرهنگی.
زیدان، جرجی، (1369). تاریخ تمدن اسلام. مترجم علی جواهرکلام. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
ستاری، جلال، (1375). سیمای زن در فرهنگ ایران. چاپ دوم. تهران: مرکز.
سجودی، فرزان، (1390). نشانه‌شناسی فرهنگی. چاپ اول. تهران: علم.
-----------، (1390). نشانه‌شناسی: نظریه و عمل. چاپ دوم. تهران: علم.
-----------، (1395). نشانه‌شناسی کاربردی. چاپ چهارم. تهران: علم.
سعداوی، نوال، (1359). چهرۀ عریان زن عرب. مترجم مجید فروتن و رحیم مرادی. چاپ اول. تهران: روزبهان.
شعیری، حمیدرضا، (1385). تجزیه و تحلیل نشانه-معناشناسی گفتمان. چاپ اول. تهران: سمت.
------------، (1392). نشانه-معناشناسی دیداری. چاپ اول. تهران: سخن.
------------، (1395). نشانه-معناشناسی ادبیات. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
صفا، ذبیح‌الله، (1378). تاریخ ادبیات در ایران. جلد سوم، چاپ یازدهم. تهران: فردوس.
فتوحی رود، محمود، (1393). بلاغت تصویر. چاپ سوم. تهران: سخن.
--------------، (1395). سبک‌شناسی نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. چاپ سوم. تهران: سخن.
فرکلاف، نورمن، (1387). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمۀ فاطمه شایسته پیران و همکاران. چاپ دوم. تهران: دفتر مطالعات و توسعۀ رسانه‌ها.
لوید، ژنویو، (1381). عقل مذکر، مردانگی و زنانگی در فلسفۀ غرب. ترجمۀ محبوبه مهاجر. چاپ اول. تهران: نی.
محجوب، محمد جعفر، (1386). ادبیات عامیانۀ ایران. مجموعۀ مقالات. به کوشش دکتر حسن ذوالفقاری. چاپ سوم. تهران: چشمه.
مرنیسی، فاطمه، (1380). زنان پرده‌نشین و نخبگان جوشن‌پوش. ترجمۀ ملیحه مغازه‌ای. چاپ دوم. تهران: نی.
----------، (1393). ملکه‌های فراموش شده در سرزمین‌های خلافت اسلامی. ترجمۀ حسن اسدی. چاپ دوم. تهران: مولی.
----------، (2005). ماوراء الحجاب؛ الجنس کهندسة اجتماعیة. ترجمۀ فاطمه الزهرا ازرویل. الدار البیضاء: المرکز الثقافی العربی.
میرصادقی، جمال، (1390). ادبیات داستانی. چاپ ششم. تهران: سخن.
------------، (1394). عناصر داستان. چاپ نهم. تهران: سخن.
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی، (1377). واژه‌نامۀ هنر داستان‌نویسی. چاپ اول. تهران: مهناز.
میلز، سارا، (1392). گفتمان. ترجمۀ فتاح محمدی. چاپ سوم. زنجان: هزارۀ سوم.
میلنر، اندرو و جف براویت، (1392). درآمدی بر نظریۀ فرهنگی معاصر. ترجمۀ جمال محمدی. تهران: ققنوس.
نبی‌لو چهرقانی، علیرضا و هاجر فتحی نجف‌آبادی، (1388). «تحلیل عناصر داستانی الفرج بعد الشدة». پژوهش‌های ادب عرفانی (گوهر گویا)، دورۀ 3، شمارۀ 4، زمستان 1388. صص: 109-132.
نصر آزادانی، ناهید و محسن محمدی فشارکی، (1395). «تحلیل ساختاری داستان‌های غنایی ترجمۀ فرج بعد از شدت بر اساس دیدگاه‌های پراپ». متن‌شناسی ادب فارسی، سال هشتم، شمارۀ 1، (پیاپی 29)، بهار 95.
وراوینی، سعدالدین، (1370). مرزبان نامه. تصحیح خلیل خطیب رهبر. چاپ چهارم. تهران: صفی علیشاه.
یورگنسن، ماریان و لوییز فیلیپس، (1394). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمۀ هادی جلیلی. چاپ پنجم. تهران: نی.
-Freeman, Melissa, (2007). “Performing the Event of Understanding in Hermeneutic Conversation with Narrative Texts”, Qualitative Inquiry, 13: 3, 925-944. Sage Publication.
-Janks, Hilary, (1997). “Critical Discourse Analysis as a Research Tool”, Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 18: 3, 329-342. Rutle
آلن، گراهام، (1389). بینامتنیت. ترجمۀ پیام یزدانجو. چاپ سوم، ویراست دوم. تهران: مرکز.
احمدی، فائزه و عبدالحسین فرزاد، (1392). «تحلیلی بر گرایش‌ها و رویکردهای زنانه در ادبیات فارسی و عربی»، ادبیات و زبان‌ها: ادبیات پارسی معاصر، بهار و تابستان 1392، سال سوم، شمارۀ1، علمی – پژوهشی/ ISC، صص 1-30.
أدونیس/ علی احمد سعید، (1385). تصوف و سوررئالیسم. ترجمۀ حبیب الله عباسی. چاپ اول. تهران: سخن.
-----------------، (1392). سنت و تجدد یا ثابت و متحول؛ پژوهشی در نوآوری و سنت عرب. ترجمۀ حبیب‌الله عباسی. چاپ اول. تهران: سخن.
اسماعیلی، عصمت و نیره نبی‌زاده، (1388). «ریخت‌شناسی داستان‌های فرج بعد از شدت». مجلۀ دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه سمنان. سال 8، شمارۀ 28، زمستان 1388. ص ص: 7-20.
بهرامی، اکرم، (1350). تاریخ ایران از ظهور اسلام تا سقوط بغداد. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشسرای عالی.
پاک‌نیا، محبوبه و مرتضی مردیها، (1388). سیطرۀ جنس. چاپ اول. تهران: نی.
تنوخی، قاضی ابوعلی محسن، (1388). فرج بعد از شدت. ترجمۀ حسین بن اسعد دهستانی. تصحیح محمد قاسم‌زاده. چاپ اول. تهران: نیلوفر.
حسینی، مریم، (1388). ریشه‌های زن‌ستیزی در ادبیات کلاسیک فارسی. چاپ اول. تهران: چشمه.
دهستانی، حسین بن اسعد، (1363). ترجمۀ فرج بعد از شدت. مصحح اسماعیل حاکمی. چاپ دوم. جلد اول و دوم و سوم. تهران: مؤسسۀ مطالعات تحقیقات فرهنگی.
زیدان، جرجی، (1369). تاریخ تمدن اسلام. مترجم علی جواهرکلام. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
ستاری، جلال، (1375). سیمای زن در فرهنگ ایران. چاپ دوم. تهران: مرکز.
سجودی، فرزان، (1390). نشانه‌شناسی فرهنگی. چاپ اول. تهران: علم.
-----------، (1390). نشانه‌شناسی: نظریه و عمل. چاپ دوم. تهران: علم.
-----------، (1395). نشانه‌شناسی کاربردی. چاپ چهارم. تهران: علم.
سعداوی، نوال، (1359). چهرۀ عریان زن عرب. مترجم مجید فروتن و رحیم مرادی. چاپ اول. تهران: روزبهان.
شعیری، حمیدرضا، (1385). تجزیه و تحلیل نشانه-معناشناسی گفتمان. چاپ اول. تهران: سمت.
------------، (1392). نشانه-معناشناسی دیداری. چاپ اول. تهران: سخن.
------------، (1395). نشانه-معناشناسی ادبیات. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
صفا، ذبیح‌الله، (1378). تاریخ ادبیات در ایران. جلد سوم، چاپ یازدهم. تهران: فردوس.
فتوحی رود، محمود، (1393). بلاغت تصویر. چاپ سوم. تهران: سخن.
--------------، (1395). سبک‌شناسی نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. چاپ سوم. تهران: سخن.
فرکلاف، نورمن، (1387). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمۀ فاطمه شایسته پیران و همکاران. چاپ دوم. تهران: دفتر مطالعات و توسعۀ رسانه‌ها.
لوید، ژنویو، (1381). عقل مذکر، مردانگی و زنانگی در فلسفۀ غرب. ترجمۀ محبوبه مهاجر. چاپ اول. تهران: نی.
محجوب، محمد جعفر، (1386). ادبیات عامیانۀ ایران. مجموعۀ مقالات. به کوشش دکتر حسن ذوالفقاری. چاپ سوم. تهران: چشمه.
مرنیسی، فاطمه، (1380). زنان پرده‌نشین و نخبگان جوشن‌پوش. ترجمۀ ملیحه مغازه‌ای. چاپ دوم. تهران: نی.
----------، (1393). ملکه‌های فراموش شده در سرزمین‌های خلافت اسلامی. ترجمۀ حسن اسدی. چاپ دوم. تهران: مولی.
----------، (2005). ماوراء الحجاب؛ الجنس کهندسة اجتماعیة. ترجمۀ فاطمه الزهرا ازرویل. الدار البیضاء: المرکز الثقافی العربی.
میرصادقی، جمال، (1390). ادبیات داستانی. چاپ ششم. تهران: سخن.
------------، (1394). عناصر داستان. چاپ نهم. تهران: سخن.
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی، (1377). واژه‌نامۀ هنر داستان‌نویسی. چاپ اول. تهران: مهناز.
میلز، سارا، (1392). گفتمان. ترجمۀ فتاح محمدی. چاپ سوم. زنجان: هزارۀ سوم.
میلنر، اندرو و جف براویت، (1392). درآمدی بر نظریۀ فرهنگی معاصر. ترجمۀ جمال محمدی. تهران: ققنوس.
نبی‌لو چهرقانی، علیرضا و هاجر فتحی نجف‌آبادی، (1388). «تحلیل عناصر داستانی الفرج بعد الشدة». پژوهش‌های ادب عرفانی (گوهر گویا)، دورۀ 3، شمارۀ 4، زمستان 1388. صص: 109-132.
نصر آزادانی، ناهید و محسن محمدی فشارکی، (1395). «تحلیل ساختاری داستان‌های غنایی ترجمۀ فرج بعد از شدت بر اساس دیدگاه‌های پراپ». متن‌شناسی ادب فارسی، سال هشتم، شمارۀ 1، (پیاپی 29)، بهار 95.
وراوینی، سعدالدین، (1370). مرزبان نامه. تصحیح خلیل خطیب رهبر. چاپ چهارم. تهران: صفی علیشاه.
یورگنسن، ماریان و لوییز فیلیپس، (1394). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمۀ هادی جلیلی. چاپ پنجم. تهران: نی.
-Freeman, Melissa, (2007). “Performing the Event of Understanding in Hermeneutic Conversation with Narrative Texts”, Qualitative Inquiry, 13: 3, 925-944. Sage Publication.
-Janks, Hilary, (1997). “Critical Discourse Analysis as a Research Tool”, Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 18: 3, 329-342. Rutle
