Taboo Naming in Iranian folklore and Ferdowsiâ²s Shahnameh
Authors
Abstract
In the early human thought, the objects or person's names were consistent with his essence, because primitive man thought that the relationship between the name and object or person is not conventional, and the forces of evil can harm him through his name. This vision is not spatially bounded, and there is in all societies and to all of them has been imposed special rules as taboo naming. In Iranian folklore and Shahnameh, we can easily see the following statements: Sometimes the name is same person's essence. This kind of taboo is seen when Rostam speaks about Siavash murderers by Human. Another example of taboo is the choice of two names to escape the magic injury. We can see this kind of taboo in the southern coast of Iran and among Turkmens. In Shahnameh we can see this factor in the story of Ghobad and Shide. The third example of taboo naming is to not say the name in the battlefield. This can be seen in the following two ways in the Shahnameh: 1- to repudiate the name explicitly. 2- to avoid saying the name. The latest example of taboo naming is replacing or renaming, that were used for deceiving spirits and escape from their damage.
Keywords
آزادگان، جمشید (1372). ادیان ابتدایی تحقیق در توتمیسم. تهران: مؤسسۀ مطالعات و انتشارات تاریخی میراث ملل با همکاری مؤسسۀ حنفاء.
- آسانا، جاماسب جی (1391). یادگار زریران (متن‌های پهلوی). پژوهش سعید عریان. تهران: علمی.
- آموزگار، ژاله (1391). تاریخ اساطیری ایران. چ 14. تهران: سمت.
- الیاده، میرچا و کیتاگاوا جوزف (1381). سه رساله دربارۀ اساطیر و ادیان. ترجمۀ منیژه آهنی. تهران: پارسیک.
- بلوکباشی، علی (1370). «پدیدارشناسی مناسک تشرف». نشر دانش. ش 65. صص 38 - 48.
- بهار، مهرداد (1376). پژوهشی در اساطیر ایران. تهران: نشر آگه. چاپ دوم.
- -------- (1386). جستاری در فرهنگ ایران. تهران: نشر اسطوره.
- پالمر، مایکل (1388). فروید، یونگ و دین. ترجۀ محمد دهقانپور و غلامرضا محمودی. چ 2. تهران: رشد.
- توسل‌پناهی، فاطمه (1391). توتم و تابو در شاهنامه. تهران: نشر ثالث.
- حاتمی، حافظ (1386). «شاهنامه و نجوم». مجلۀ زبان وادبیات فارسی. س 3. ش 8. صص 101- 124.
- خالقی‌مطلق، جلال (1381). سخن‌های دیرینه. به کوشش علی دهباشی. تهران: افکار.
- دلپذیر، زهرا (1389). «خویشکاری‌های موبدان در شاهنامه». فصلنامۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت معلم. ش 69. صص 59-89.
- دهخدا، علی‌اکبر (1373). لغت‌نامه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- دقیقی طوسی (1373). دیوان. به اهتمام محمدجواد شریعت. چ2. تهران: اساطیر.
- رستگار فسایی، منصور (1381). فردوسی و هویت‌شناسی ایرانی. تهران: طرح نو.
- -------------- (1388). فرهنگ نام‌های شاهنامه. چ3. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- رویانی، وحید و مرتضی نیازی (1393). «بازتاب نام در شاهنامۀ فردوسی». مجموعه‌مقالات کنگرۀ ملی پژوهش‌های کاربردی علوم انسانی. به کوشش اسماعیل نادری. گرگان.
- زرقانی، نوذر (1385). «بازتاب آیین راه و رسم آموزی جوامع باستانی». انسان‌شناسی. ش 9. صص 178-202.
- ستاری، جلال (1390). اسطوره و رمز (مجموعه‌مقالات). تهران: سروش.
- سرامی، قدمعلی (1388). از رنگ گل تا رنج خار. تهران: علمی و فرهنگی.
- شاله، فلسین (1344). تاریخ مختصر ادیان بزرگ. ترجمۀ منوچهر خدایار محبی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- شمیسا، سیروس (1376). انواع ادبی. چ5. تهران: فردوس.
- صفا، ذبیح‌الله (1363). تاریخ ادبیات در ایران. تهران: ققنوس.
- غلامرضایی، محمد (1376). «نام و ننگ از دیدگاه پهلوانان شاهنامه». مجلۀ علوم انسانی دانشگاه اصفهان. ش 1. صص 39- 62.
- فردوسی (1376). شاهنامه. به کوشش سعید حمیدیان. چ2. تهران: قطره.
- فروید، زیگموند (1351). توتم و تابو. ترجمۀ محمدعلی خنجی. تهران: طهوری.
- فرهادپور، مراد (1382). «از اسطوره تا تراژدی». گسترۀ اسطوره. تهران: هرمس.
- فریزر، جیمز (1383). شاخۀ زرین. ترجمۀ کاظم فیروزمند. تهران: آگاه.
- فضایی، یوسف (1356). بنیان‌های اجتماعی دین. تهران: عطایی.
- ----------- (1387). «مفهوم تابو و اقسام آن». چیستا. ش 252. صص 48- 63.
- کاسیرر، ارنست (1367). زبان و اسطوره. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: قطره.
- کتاب مقدس (2009). ترجمۀ تفسیری. بیجا: انجمن بینالمللی کتاب مقدس.
- کریستن‌سن، آرتور (1385). ایران در زمان ساسانیان. ترجمۀ رشید یاسمی. تهران: صدای معاصر.
- کزازی، میرجلال‌الدین و کبری فرقدانی (1386). «توتم در داستان‌های شاهنامه». مجلۀ زبان و ادب. ش 34. صص 85-113.
- ------------- (1370). مازهای راز. تهران: نشر مرکز.
- کمال‌زاده، مرتضی (1389). «نام و ننگ در شاهنامه». مجلۀ رشد آموزش و ادب فارسی. ش 93. صص 19-22.
- کوورجی کویاجی، جهانگیر (1371). پژوهش‌هایی در شاهنامه. گزارش و ویرایش جلیل دوستخواه. اصفهان: زنده‌رود.
- گردیزی، عبدالحی (1347). زین‌الاخبار. به کوشش عبدالحی حبیبی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
- لوی استروس، کلود (1361). توتمیسم. ترجمۀ مسعود راد. تهران: توس.
- مبشر، سودابه (1390). ایرانیان فرزندان خود را چه می‌نامند. تهران: کتاب پارسه.
- مختاری، محمد (1379). حماسه در رمز و راز ملی. تهران: توس. چاپ دوم.
- مسکوب، شاهرخ (1371). چند گفتار در فرهنگ ایران. اصفهان: زنده‌رود.
- ناس، جان (1348). تاریخ جامع ادیان. ترجمۀ علی‌اصغر حکمت. تهران: پیروز.
- واحددوست، مهوش (1379). نهادینه‌های اساطیری در شاهنامۀ فردوسی. تهران: سروش.
- هومر (1380). اودیسه. ترجمۀ سعید نفیسی. چ 14.تهران: علمی و فرهنگی.
- یاحقی، محمدجعفر (1375). فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی. تهران: سروش.
- یونگ، کارل گوستاو (1356). انسان و سمبول‌هایش. تهران: امیرکبیر.
- Allan, Keith and Kate Burridge) 2002). Forbidden Words: Taboo and the Censoring of Language. USA: Cambridge University Press.
- Cassirer, Ernst (1957). Language of the Philosophy of Symbolic Forms. vol. I. New Haven,CT: Yale University Press.
- Cheng, Bin (1991). »Introduction to Subjects of International Law.« International Law: Achievements and Prospects. ed. Mohammed Bedjaoui. Paris: Martinus Nijhoff Publishers. pp. 23- 45.
- Child, Francis James (1965). The English and Scottish Popular Ballads. vol. I. New York: Dover. Loomis House Press.
- Gary, J. and H. Elshamy (2005). Archetypes and motifs in folklore and literature. New York: M.E. Sharpe, Inc. publisher.
- Holden, Lynn ( 2000). Encyclopaedia of Taboos. London: Oxford Publications.
- Sturtevant, William C. (1996). Handbook of North American Indians: Languages. Washington: Smithsonian Institution.
- Wimberly, L. Charles (1965). Folklore in the English and Scottish Ballads. Chicago: University of Chicago Press, 1928.
- Yankah, Kwesi (1995). Speaking for the Chief: Okyeame and the Politics of Akan Royal Oratory. Bloomington: Indiana University Press
