The Ceremonial Idiomatic Expressions and Representation Sheshtamad, Sabzevar
Authors
Abstract
Oral literature is a part of the non-material culture. It is a rich kind of literature and includes a variety of legends, songs, proverbs, riddles, idioms and so on. Each of these types has rich dimensions for cultural analysing. "Ara" /ærɒ/ is a common expression or term in oral literature of Sheshtamad, Sabzevar region. It denotes to a series of processes and actions and activities that using native aesthetic elements, make a ritual and ceremonial aspects to objects and affairs. This article investigates the application of this local and popular idiomatic expresion for four ritual and ceremonial ceremonies like "Nakhl","Alam" , "Asbe Chobi" and the "Asbe Hizomi" . The research question is why does a particular action become a ritual and ceremonial act and the symbolic experesion of it become a ritual or ceremonial idiomatic experesion. The results indicates that each of these ceremonies show certain cultural and social meanings. "Ara" as an idiomatic expression is for highlighting the importance of the ritual and ceremonial meanings ,concepts and in general the importance of that social ceremony, art and aesthetic also is for showing this importance. This highlighting is with the transition from the realm of everyday life to social, ritual and symbolic life, so this idiomatic expression can be considered as a mixture of art, ritual and ceremonial concept. Moments of human life represents in social dimensions of the communal spirit of society. Due to the enormous significance of social reproduction and representation, the society benifies from main and the most important elements of itself ,that is art and aesthetic and ornamental elements to represent itself.
Keywords
- آذری، محمد (1388). «محرم در روستای پیشبر قاینات خراسان جنوبی». نجوای فرهنگ. ش 13. صص91-94.
- آسایش، محمدحسن (1386). «محرم در کوچ نهارجان بیرجند». نجوای فرهنگ. ش 5 - 6. صص147-150.
- استاجی، اعظم (1385). «هماهنگی واکه‌ای در گویش سبزواری». گویش‌شناسی. ش 1-2. صص 31-40.
- اعتماد مقدم، علی‌قلی (1355). آیین‌ها و رسم‌های ایرانیان بر بنیاد شاهنامۀ فردوسی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر.
- آنی‌زاده، علی (1389). «جلوه‌های نمادین عزاداری ماه محرم در مناطق مختلف ایران». فرهنگ مردم ایران. ش 22-23. صص 165-188.
- ایروانی، شکرالله (1388). «آیین‌های عزاداری محرم در محمدآباد جرقویۀ اصفهان». نجوای فرهنگ. ش 13. صص83-90.
- بروغنی، ابوالفضل (1381). بررسی زبان‌شناسانۀ گویش سبزوار. سبزوار: ابن‌یمین.
- بلوکباشی، علی (1383). نخل‌گردانی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
- --------- (1392). «هنر عامه، مجلای علایم رمزی». مجموعه‌مقالات انسان‌شناسی هنر. به‌کوشش بهار مختاریان و محمدرضا رهبری. اصفهان: حوزۀ هنری اصفهان.
- بهنام، عیسی (1343). «نقش هنرهای تزیینی در میان مردم قدیم ایران». فرهنگ و مردم. دورۀ 3. ش 25. صص4-7.
- بیهقی، ابوالحسن علیبنزید (1317). تاریخ بیهق. به‌کوشش احمد بهمنیار. مشهد: کتاب‌فروشی فروغی.
- بیهقی، محمود (1383). دایرۀ‌المعارف بزرگ سبزوار. سبزوار: آژند.
- حجازی، حیدر (1388). «آیین‌های محرم در گوگان آذرشهر آذربایجان شرقی». نجوای فرهنگ. ش 13. صص 77-82.
- چلپی، مسعود (1372). «وفاق اجتماعی». نامۀ علوم اجتماعی. ش3. صص15-28.
- دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامه. تهران: دانشگاه تهران.
- رحمانی، جبار (1391). آیین‌ها و مناسک عزاداری در هند. تهران: خیمه.
- رفیع‌فر، جلال‌الدین (1392). «جزوۀ درس فرهنگ و تکنیک». گروه انسان‌شناسی دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
- رودنبولر، دبلیو اریک (1389). ارتباطات آیینی: از گفت‌وگوهای روزمره تا جشن‌های رسانه‌ای‌شده. ترجمۀ عبدالله گیویان. تهران: دانشگاه امام صادق و پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
- رهبر گنجه، تورج (1387). «علم چینی و علم واچینی در روستای شاه شهیدان (عمارلو)». نجوای فرهنگ. ش 10. صص 71-74
- ریویر، کلود (1385). درآمدی بر انسان‌شناسی. ترجمۀ ناصر فکوهی. تهران: نی.
- سعیدی، محمدحسن (1386). مردم‌شناسی مراسم آیینی، پژوهشی در مراسم نخل‌گردانی. آشتیان: دانشگاه آزاد اسلامی.
- سلیمانی، محمودرضا (1388). گزارش ثبتی آیین اسب چوبی سبزوار. سبزوار: ادارۀ میراث فرهنگی سبزوار.
- عزیزی راد، محسن (1391). طراحی مجموعۀ فرهنگی، گردشگری آرامگاه بیهقی شهر ششتمد. پایان‌نامۀ کارشناسی. رشتۀ معماری. نیشابور: دانشگاه آزاد اسلامی.
- عمید، حسن (1363). فرهنگ عمید. تهران: امیرکبیر.
- عسکری، مهدی و دیگران (1393). «حضور باشکوه فرودستان در حیات اجتماعی: بررسی موردی یک آیین در سبزوار». جامعه، فرهنگ، رسانه. ش 9. صص55-69.
- عناصری، جابر (1370). شناخت اساطیر ایران براساس طومار نقالان. تهران: سروش.
- غربی، موسی‌الرضا (1391). جایگاه فرهنگی گیاه کمای در منطقۀ ششتمد سبزوار: روایتی مردم‌نگارانه از یک گیاه. پایان‌نامۀ کارشناسی مردم‌شناسی. تهران: دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
- ---------- (1393). آیین‌ها به‌مثابۀ عناصر حل تعارض در جوامع روستایی: بررسی سویه‌های اجتماعی و فرهنگی سه آیین عاشورایی در ششتمد سبزوار. پایان‌نامۀ کارشناسیارشد مردم‌شناسی. تهران: دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
- فرهادی، مرتضی (1388). انسان‌شناسی یاریگری. تهران: ثالث.
- فیروزی، احمد (1378). فرهنگ عامۀ تربت جام. پایان‌نامۀ کارشناسیارشد زبان و ادبیات فارسی. سبزوار: دانشگاه آزاد سبزوار.
- قدیریان، اندیشه و محمودرضا سلیمانی (1390). «نمایش آیینیِ اسب چوبی، نماد پایداری و وحدت مردم خراسان». پژوهش‌نامۀ فرهنگ خراسان بزرگ. س 2. ش3. صص 70-80.
- کاظمی، سمیه (1391). «بررسی انسان‌شناختی هنرهای تزیینی در نخل‌گردانی محلۀ (هرده) ابیانه». انسان‌شناسی. ش16. صص 116-142.
- گزارش کارگاه نقد نمایش سنتی اسب، سخنران جهانگیر نصری اشرفی و هوشنگ جاوید (1384). تهران: فرهنگستان هنر.
- گیویان، عبدالله (1385). «آیین، آیینی‌سازی و فرهنگ عامه‌پسند دینی: تأملی در برخی بازنمایی‌های بصری دینی و شیوه‌های جدید مداحی». فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات. ش 5. صص2-11.
- محتشم، حسن (1373). فرهنگ‌نامۀ بومی سبزوار. سبزوار: دانشگاه آزاد سبزوار.
- --------- (1375). فرهنگ‌وارۀ ضرب‌المثل‌های سبزواری. سبزوار: دانشگاه آزاد.
- مشهدینوشآبادی، محمد (1390). «نگاهی مردم‌شناختی به آیین‌های توغ‌برداری در ایران». فصلنامۀ فرهنگ مردم ایران. ش26. صص33-48.
- معتمدی کاشانی، سیدحسین (1378). عزاداری سنتی شیعیان در بیوت علما و حوزه‌های علمیه و کشورهای جهان. قم: عصر ظهور.
- مقصودی، منیژه و موسی‌الرضا غربی (1392). «مراسم آیینی اسب چوبی». مجموعه‌مقالات انسان‌شناسی هنر. به‌کوشش بهار مختاریان و محمدرضا رهبری. اصفهان: حوزۀ هنری اصفهان.
- موریس، برایان (1383). مطالعات مردم‌شناختی دین. ترجمۀ سید حسن شرف‌الدین و محمد فولادی. قم: زلال کوثر.
- وجدانی، بهروز (1376). «نقش مدیریت سنتی در برگزاری مراسم ماه محرم در شهرستان بیرجند». مجموعه‌مقالات همایش محرم و فرهنگ مردم. تهران: میراث فرهنگی.
- نتایج تفصیلی سرشماری نفوس و مسکن 1390 (1390). تهران: مرکز آمار ایران.
- Bell, c. (1992).Ritual Theory Ritual Practice. New York/ Oxford: Oxford university Press.
- Barnard, Alan and Jonathan Spencer (2010). »Ritual«. Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology. ed. J. S. Barnard Alan. London/ New York: Routledge. pp. 375.
- Hammersly, M and P. Atkinson (2007). Ethnography:Principles in Practice. London/ New York: Routledge.
- Chelkowsk, I. (2008). »nakhl«. Encylopaedia Iranica. London: Routledge.
- Rappaport, R.A. (1999). Ritual and Religion in the Making of Humanity.United Kingdom: Cambridge University Press.
- Turner, victor (1985).OntheEdgeoftheBush:Anthropology as Experience. Tucson:university of Arizona Press.
- Murchison, Julian (1973). Ethnography Essentials:Designing Conducting and Presenting Your Researchodmethd. U.S: Jossey-Bass.
