Morphology of Local Poetic Riddles (Chistan)
Abstract
Riddles (Chistan) is one of the genres of Iranians official literature and cultures. Riddle (Crux) is a kind of fun literary work, which has educational and cultural function too. This genre has many different forms and names in the local literature of different regions of Iran; some of which include: Chyzchyzk, Mattaloukeh, Vagoushak, Teshlanouk, Chachak, Chenchen, Chucheh, Chichiki, Chawcheh, Mataal, Mas’aleh, Tapmajalar, and alik. This paper examines the literary and artistic aspects of this genre, and explains its corresponding themes. In addition to finding its formal and semantic structure and morphology in different areas of iran, we further investigate types, functions and themes, and analyze the implications of Riddles. The study of this literal genre in our folklore will familiarize us with various ways of exploiting our free times, and on how prepare and educate our children and teenagers so that they enter the real-life arena.
Keywords
منابع
- احمدپناهی سمنانی، محمد (1376). ترانه و ترانه‌سرایی در ایران. تهران: سروش.
- اسفندیارپور، هوشمند (1383). عروسان سخن. تهران: فردوس.
- امام اهوازی، محمدعلی (1379). چیستان‌نامه دزفولی. تهران: دفتر پژوهش‌‌های فرهنگی.
- انجوی شیرازی، سیدابوالقاسم (1384). «ادب شفاهی و زبان‌آموزی به کودک در فرهنگ مردم». فرهنگ مردم. ش12- 13. صص62- 73.
- بهروزی، محمدجواد (1377). چیستان در ادب فارسی. شیراز: کانون تربیت شیراز.
- ثعالبی مرغنی، حسین (1900). غرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم. به‌کوشش زتنبرگ. پاریس.
- جعفری قنواتی، محمد (1392). دانشنامه فرهنگ مردم ایران. ج1. مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی. ادبیات شفاهی.
- حیدریان، محمد (1372). چیستان‌‌ها. مشهد: نوند.
- خلعتبری، مصطفی (1387). فرهنگ مردم تنکابن. تهران: پازینه.
- داد، سیما (1371). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید.
- دیه‌جی، عبدالرحمن (1379). مقدمه‌‌ای بر ادبیات عامه ترکمن. تهران: پژوهنده.
- رادویانی، محمدبن عمر (1949). ترجمان‌البلاغه. به‌اهتمام احمد آتش. استانبول: چاپخانه ابراهیم.
- رسولی، غلامحسین (1378). پژوهش در فرهنگ مردم پیرسواران (ملایر). تهران: نشر بلخ.
- رضایی نورآبادی، علی‌عباس (1372). فرهنگ عامه لک. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
- زنگویی، عبدالحمید (1390). چیستان بیرجندی. [منتشرنشده]
- سعیدی، سهراب (1387). چیستان‌‌های هرمزگان. قم: دارالتفسیر.
- سفیدگر شهانقی، حمید (1385). «ساختارشناسی فولکلور کودکان آذربایجان». نجوای فرهنگ. ش1. صص41- 57.
- شادابی، سعید (1377). فرهنگ مردم لرستان. خرم‌آباد: افلاک.
- شرفکندی، عبدالرحمان (1369). فرهنگ کردی فارسی. تهران: سروش.
- شعور، اسدالله (1367). چیستان‌‌های شفاهی دری. کابل: ریاست نشرات و اقوام و قبایل.
- شمس قیس رازی، محمد (1360). المعجم فی معاییر اشعارالعجم. تصحیح محمدبن عبدالوهاب قزوینی. چ3. تهران: زوار.
- شمیسا، سیروس (1383). نگاهی تازه به بدیع. تهران: میترا.
- صوفی‌‌زاده، اسدالله (1373/ 1994). «چیستان و خصوصیت‌‌های آن». نشریه مردم‌گیاه (گاهنامه علمی و عاموی فرهنگ مردم تاجیکستان). س1. ش1. تاجیکستان: دوشنبه.
- قزل‌ایلاغ، ثریا (1379). راهنمای بازی‌‌های ایران. تهران: دفتر پژوهش‌‌های فرهنگی.
- قنبری عدیوی، عباس (1385). گفت‌ولفت. شهرکرد: نیوشه.
- کاشفی سبزواری، کمال‌‌الدین حسین (1369). بدایع‌‌الافکار فی صنایع‌‌الاشعار. تهران: نشر مرکز.
- میربلوچزایی، اسحق (1382). فرهنگ عامه مردم سراوان و بلوچستان. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
- میرصادقی، میمنت (1373). واژه‌نامه هنر شاعری. تهران: کتاب مهناز.
- هادی، روح‌الله (1389). «چیستان» در دانشنامه ادب فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- هاشمی، سیدعلیرضا (1391). «چیستان و کاربرد‌‌های آن در برنامه‌‌سازی رادیویی». فرهنگ مردم ایران. ویژه برنامه‌‌سازی رادیویی و تلویزیونی. ش30. صص217- 239.
- هاشمی، سیدعلیرضا (1390). چیستان؛ مقبول دیروز، مغفول امروز. تهران: سروش.
- هدایت، رضا‌‌قلی‌‌خان (1383). مدارج‌‌البلاغه. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- همایی، جلال‌‌الدین (1361). فنون بلاغت و صناعات ادبی. تهران: توس.
- همایونی، صادق (1371). ملک عبیرآمیز (فرهنگ مردم فارس- سروستان). آستان قدس: به‌نشر.
- یوسفی، غلامحسین (1372). برگ‌‌هایی در آغوش باد. چ2. تهران: علمی.
- یاسین (فرخاری)،احمد (1370). «سیری در ادبیات فولکلور افغانستان». مجله (خپلواکی) ارگان نشراتی انجمن نویسندگان افغانستان آزاد. س6. ش5. پاکستان، پشاور.
