دانشگاه فرهنگیان تهران ، alikamali@cfu.ac.ir
چکیده: (1391 مشاهده)
ادب عامه در جایگاه یکی از بخشهای مهم فرهنگ عامه، علاوهبر جنبههای عمومی و هنری خود، نقش مؤثری در شکلگیری ادبیات جدی آن جامعه و بیش از هر عنصری، در اصالت آثار هنرمندان آن نقش دارد. ذهن هنرمند بهعنوان فردی پرورشیافته در فرهنگ بومی یک اجتماع لبریز از وجوه مختلف ادب عامه است و بهکارگیری و احضار آنها در آثار هنری فردی، روحی تازه و عمیق و ژرف به اثر میبخشد. هرچند درمورد وجوه مختلف فرهنگ عامه و حتی ادب عامه در آثار مختلف بحث شده، اما کارکردها و جنبههای هنری آن کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این مقاله که با روش توصیفی ـ تحلیلی (از نوع مطالعۀ موردی) انجام گرفته، بررسی وجوه زیباشناختی سنتهای گفتوگوی عامه در داستان شوهر آهوخانم نوشتۀ علیمحمد افغانی است. وی توانسته جنبههای وسیع این نوعِ ادبیات ازجمله: کاربرد حکایات، ضربالمثلها، کنایات، بومسرودهها و واسونکهای بومی را در ایجاد لحن مناسب، تصویرپردازی، فضاسازی، ایجاد رابطۀ بینامتنی و ساخت پشتوانه و بستر فرهنگی متناسب با موضوع بهکار گیرد تا جایی که بخشی از وجوه اثرگذاری، ادبیت و ژرفای فرهنگی این داستان، برخاسته از کاربرد هنرمندانۀ ادب عامه بهخصوص سنتهای گفتوگو در آن است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات داستانی عامه دریافت: 1401/8/12 | پذیرش: 1402/1/26 | انتشار: 1402/2/20