1- دانشگاه هنر
2- دانشگاه هنر ، k.samanian@art.ac.ir
چکیده: (790 مشاهده)
میراث فرهنگی و مفاهیم مرتبط با آن در طول تاریخ تکامل یافته است. در مفهوم جدید میراث فرهنگی، تمرکز از روی اشیا و آثار تاریخی گسترش یافته و ساختارهای اجتماعی، روشهای زندگی، اعتقادات، آداب و رسوم، شخصیتها و آیینها را دربرگرفته است. لازمۀ این تغییر، تغییر در رویکردها و روشهای حفاظت و مرمت است. امروزه حفاظت بهعنوان فرایند اجتماعی پیچیده و مداوم شناخته میشود که شامل شناسایی و ارزشگذاری میراث است و نحوۀ استفاده، مراقبت و تفسیر را دربر میگیرد. فرهنگ عامه بهعنوان یکی از مصداقهای میراث معنوی ارزشمند است که بایستی تلاش شود چون نمادی از اصالت و هویت به نسلهای آینده انتقال پیدا کند. متناسب با این مفهوم، در این مقاله سعی شده است آیین بارانخواهی با محوریت عروسک در مناطق مختلف جغرافیایی و در فرهنگ آنها بررسی شود، سپس درمورد ارزشهای این آثار بحث و درنهایت رویکردهای حفاظتی و مرمتی در ارتباط با این آیین و اشیای مورد استفاده در آن بررسی و تحلیل شود. نتایج نشان میدهد که عروسکها در جایگاه یک شیء آیینی و بهعنوان یک شیء فرهنگی ـ هنری، دارای مفاهیم، معانی، ارزشها و کارکردهای آیینی، هنری، فرهنگی، اعتقادی و نمادین هستند. امروزه جهت حفاظت و حراست از این اشیای آیینی روشها و رویکردهای متفاوتی لازم است. رویکردهایی که بتواند شناخت و آگاهی نسبت به این اشیا و آیینها را در جامعه افزایش دهد و از طرفی لازمۀ این رویکرد استفاده از همۀ علوم مرتبط با حفاظت و مرمت، اعم از علوم سخت و علوم نرم است. درواقع، هر جامعه برای استمرار بخشیدن به حیات اصیل و واقعی خود، باید در حفاظت از الگوهای فرهنگی کشورش بکوشد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
فرهنگ عامه دریافت: 1401/12/16 | پذیرش: 1402/6/14 | انتشار: 1402/11/1