دوره 10، شماره 46 - ( 1401 )                   جلد 10 شماره 46 صفحات 56-25 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23454466.1401.10.46.2.1

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Karmi A, Parsapour Z. Analyzing the Roots and Ideas in Three Historical Narratives of "Salman and Dasht Arjaneh". CFL 2022; 10 (46) :25-56
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-64505-fa.html
کرمی اکرم، پارساپور زهرا. واکاوی ریشه‌ها و اندیشه‌ها در سه روایت تاریخی از «سلمان و دشت ارژنه». فرهنگ و ادبیات عامه. 1401; 10 (46) :25-56

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-64505-fa.html

واکاوی ریشه‌ها و اندیشه‌ها در سه روایت تاریخی از «سلمان و دشت ارژنه»
اکرم کرمی 1، زهرا پارساپور2
1- پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، akramekarami3845@gmail.com
2- پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده:   (2041 مشاهده)
شخصیت حضرت علی (ع) در فرهنگ و ادبیات عامیانۀ ایران‌زمین گاه با تاریخ، گاه با اسطوره، گاه با روایت‌های دینی و گاه با تخیل پیوند خورده است. یکی از قصه‌های عامیانه‌ای که تبلوری از مصادیق فوق است قصۀ سلمان و دشت ارژنه است که توسط مناقب‌خوانان چندی نظیر سید علی (قرن هشتم)، افجنگی (قرن نهم و دهم) و آتشی شیرازی (قرن دهم) به نظم کشیده شده است. مسئلۀ اصلی این مقاله تحلیل قصۀ سلمان و دشت ارژنه در این سه روایت است. برای تبیین این مهم، این روایت‌ها را در سه بخش بررسی کرده‌ایم: 1. معرفی نوع ادبی روایات سلمان و دشت ارژنه؛ 2. تحلیل ساختاری و محتوای روایات؛ 3. درنگی بر پشتوانۀ روایی، تاریخی و اسطوره‌ای این روایات. نتیجۀ این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شد نشان می‌دهد که داستان سلمان و دشت ارژنه در هر سه روایت در قالب گونۀ ادبی ولایت‌نامه سروده شده است که به‌دلیل ساختار داستانی ـ روایی بستری مناسب برای سرودن قصه‌های عامیانه است. کلیت این داستان، پشتوانۀ روایی ندارد، اما پاره‌ای از آن ‌که به بیان کرامات و معجزات  حضرت علی (ع)  اختصاص دارد در کتب روایی ـ مذهبی تأیید می‌شوند. همچنین بخش‏هایی از داستان با اسطوره‌ها و باورهای عامیانه پیوند خورده است. این پژوهش نشان داد بخش‏هایی که به این داستان در گذر زمان اضافه ‌شده است بر وجهۀ عامیانه و اسطوره‌ای آن افزوده است.
واژه‌های کلیدی: حضرت علی (ع)، ولایت نامه، سلمان، دشت ارژنه
متن کامل [PDF 573 kb]   (2696 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: فرهنگ عامه
دریافت: 1401/5/2 | پذیرش: 1401/6/24 | انتشار: 1401/7/7
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.