گروه زبانشناسی و زبانهای خارجی دانشگاه پیام نور
چکیده: (10530 مشاهده)
در فرهنگ عامیانه گاهی این تمایل وجود دارد که گویشوران در میان خود بهگونهای سخن بگویند تا بیگانگان به راز و رمزشان پینبرند. از اینرو، برخی از خردهفرهنگهای محلی یا گروههای اجتماعی درصدد ساخت زبان رمزی1 (لوترا) برمیآیند تا از آن در میان گروه خود استفاده کنند. این زبان رمزی بیشتر بر پایۀ گویش غالب و رایج در هر منطقه ساخته میشود، قواعد صرف و نحو آن بر اساس همان گویش یا شبیه آن است و فرمولهای خاص آوایی مهمترین ابزار ایجاد رمز در آنهاست. در این مقاله ضمن مطالعۀ این پدیده در فرهنگ عامۀ مردم ایران، ویژگیهای یک زبان رمزی خاص- که در میان یک گروه نسبتا گستردۀ خویشاوندی در مشهد رایج است- بررسی میشود و البته هنوز نام خاصی برای آن تعیین نشده است؛ اما با عنوان «زبان خانوادۀ برومند» از آن یاد میشود. این زبان که حدود چهار تا پنج نسل از عمر آن میگذرد، زبان رمزی زندهای است که در میان گویشوران خود نسل به نسل انتقال یافته و بیشتر ویژگیهای زبانهای رمزی را داراست. برخی از واژگان این زبان عربی است؛ برخی واژگان فارسی هستند که تغییر شکل یا تغییر آوایی یافتهاند، و نیز برخی از آنها واژگان ساختگیاند و ریشۀ مشخصی ندارند. این زبان تنها در میان همین گروه از مردم مشهد دیده شده است و در هیچ کجای ایران و جهان گویشور ندارد.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زبان و گویش عامه|فرهنگ عامه دریافت: 1392/11/20 | پذیرش: 1393/1/24 | انتشار: 1393/6/1