Kohestani Andarzi H, Khosravi K. Locating Geographical Names in the Region of Kohgiluyeh and Boyar Ahmad, Emphasizing the Myth of Khosrow's Journey to Mount Dana Based on Historical Sources and Archaeological Research. CFL 2022; 10 (45) :1-34
URL:
http://cfl.modares.ac.ir/article-11-62938-fa.html
کوهستانی اندرزی حسین، خسروی کاووس. مکان یابی نام های جغرافیایی در منطقۀ کهگیلویه و بویراحمد با تأکید بر اسطورۀ سفر کیخسرو به کوه دنا، براساس منابع تاریخی و پژوهش های باستان شناسی. فرهنگ و ادبیات عامه. 1401; 10 (45) :1-34
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-62938-fa.html
1- دانشگاه بیرجند ، hkoohestani@birjand.ac.ir
2- دانشگاه بوعلی سینا
چکیده: (2059 مشاهده)
اسطورهها در نگاهداشت فرهنگ و آداب و رسوم کهن ایرانزمین جایگاه خاصی دارند. یکی از مهمترین اسطورههای رایج در میان ساکنان بومی شهرستانهای بویراحمد و دنا، اسطورۀ سفر کیخسرو، پادشاه کیانی ایرانزمین به کوه دنا واقع در نزدیکی شهر سیسخت است. پژوهش حاضر براساس شیوۀ تاریخی ـ تحلیلی و تطبیقی است که براساس مطالعات کتابخانهای و مستندات و باستانشناسی انجام شده است. با توجه به اینکه اسطورۀ سفر کیخسرو نهتنها در افواه و اذهان مردم منطقۀ بویراحمد و دنا، بلکه در مناطق جغرافیایی و اسامی اماکن آن بهوضوح میتوان آن را دید و شنید و ازجمله اسطورههایی بهشمار میآید که نهتنها قرابت ماهوی آن را در اسطورههای سایر ملل میتوان یافت بلکه در کتب تاریخی بهویژه شاهنامۀ فردوسی میتوان آن را مطالعه کرد؛ به همینسبب پرداختن به مطالعۀ اسطورۀ ذکرشده ضروری بهنظر میرسد. بنابراین مکانیابی نامهای جغرافیایی اسطورۀ کیخسرو با اهداف و پاسخ به پرسشهای اصلی پیشرو انجام پذیرفت: مهمترین منابع مکتوب موثقی که به اسطورۀ سفر کیخسرو به کوه دنا اشاره کردهاند کداماند؟ تا چه حد میتوانیم درمورد اسطورۀ سفر کیخسرو به کوه دنا، به مدارک باستانشناختی استناد کنیم؟ علاوهبر شاهنامۀ فردوسی، در منابع دست اول تاریخی که در قرون سوم و چهارم هجری توسط مورخان اسلامی نوشته شدهاند ازجمله ابناثیر، حمدالله مستوفی، حمزۀ اصفهانی و گردیزی به اسطورۀ کیخسرو از منظر واقعۀ تاریخی اشاره شده است. از مهمترین مدارک و شواهد باستانشناختی مرتبط با اسطورۀ کیخسرو، تلخسرو در نزدیکی یاسوج است که هانیس گاوبه، باستانشناس اتریشی آنجا را کاوش کرده است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه لری و بختیاری دریافت: 1400/11/12 | پذیرش: 1401/4/15 | انتشار: 1401/4/23