1- دبیر آموزش و پرورش خرم آباد
2- دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان، خرم آباد
چکیده: (2320 مشاهده)
قصههای عامه توانایی آن را دارند تا فرایند رشد، ظرفیتهای ذهنی و همچنین هوش کلامی کودکان را وسعت ببخشند. در این مقاله به بررسی نوعی از قصههای عامه با عنوان «قصه های زنجیروار» پرداخته می شود و برای نمونه قصۀ «پیرزن»، از قصههای عامیانۀ لرستان، با روش توصیفی ـ تحلیلی و البته کیفی موردبررسی قرار میگیرد. پیشفرض مقاله این است که قصههای زنجیروار میتوانند حس تعلیق و انتظار کودکانه را برانگیزند و او را برای شنیدن حلقۀ عدی قصه مشتاق کنند و با این شگرد ساختاری، فرایند بلوغ و بسط فکری و شناختشناسی کودک را سرعت ببخشند. نظم و توالی شکلی و البته محتوایی موجود در قصههای زنجیروار موجب میشود تا کودک مهارتهای اجتماعی، جامعهپذیری و شرکت در فرایند کسب هویت جمعی را تمرین کند. در این قصه ها، فرایندهای تجریدی چون خلقت، آفرینش و همچنین نظام احسن و عِلّی حاکم بر جهان، به صورتی زنجیروار و باورپذیر در اختیار کودک قرار میگیرد. این قصه ها بیش از هر چیز بر ضرورت آشنایی کودک با فرایند مشارکت در کنشهای جمعی، کسب هویت مشترک، تقویت روحیۀ تعاون و همکاری اجتماعی، تأکید دارند. از آنجاکه پرورش و تقویت روحیه و بسط شخصیت جمعگرا برای کودکان اهمیت زیادی دارد، شایسته است که اینگونه از قصه های زنجیروار در مراکز پیشدبستانی و دبستانی مورداستفادۀ متولیان آموزش و پرورش قرار گیرد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه دریافت: 1400/5/27 | پذیرش: 1400/7/20 | انتشار: 1400/8/25