1- مدرس دانشگاه پیام نور اصفهان
2- استادیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده: (8928 مشاهده)
مقالۀ پیشرو با رویکرد انسانشناسی وبا هدف فهم زیباییشناسی فرهنگی آیین نخلگردانی در ابیانه انجام شده است. بهدلیل مهاجرت جوانان از ابیانه بررسی بخش زندۀ فرهنگ به صورتی که فرهنگ گذشته نیز در آن حفظ شده باشد، تنها در موقعیتهایی چون نخلگردانی امکانپذیر است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسشهاست که معیارهای زیباییشناسی در فرهنگ ابیانه چیست و این معیارها چگونه در آیین نخلگردانی بهکار گرفته میشوند؟ پژوهش پیشرو با روش میدانی انجام گرفته و برای گردآوری دادهها از مشاهدۀ مشارکتی، مصاحبه، فیلمبرداری، عکسبرداری و نیز از تاریخ شفاهی و اسناد تصویری- تاریخی استفاده شده است. تحلیل دادهها به شیوۀ مردمنگاری است و پس از تحلیل فرهنگی اجزای آیین، کل فرایند نخلگردانی و مفاهیم آن بررسی و مفهوم پروری شده است. براساس نتایج این پژوهش، درخشش، تناسب، تعادل و حرکت مهمترین معیارهای زیباییشناسی مردم ابیانه است. زیباییشناسی آیینی در فرهنگ ابیانه نشان میدهد آنچه در مناسک با هدف ارضای زیباییشناسی مخاطب قدسی و برای خوشنودسازی او برای دریافت قدرت و حفاظت از تبار انجام میگیرد، ابتدا زیباییشناسی خودِ کنشگران را ارضا میکند. تزیین درخشان در فرهنگ ابیانه با حیات، و جدایی از آن با حرکت بهسوی مرگ برابر است؛ بنابراین، ایجاد حیات اجتماعی و حفاظت از آن، کارکرد هنر تزیینی در جامعۀ ابیانه است.
دریافت: 1394/5/10 | پذیرش: 1395/8/19 | انتشار: 1395/8/22