1- استادیار وعضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه چیام نور ایران، تهران ، shahram.basity@gmail.com
2- فارغ التحصیل دانشگاه سمنان
چکیده: (2681 مشاهده)
اشعار و آیینهای عاشورایی شفاهی موجود در حوزههای مختلف جغرافیایی، بیانگر نحوۀ اندیشیدن و درپی آن خلق ادبیات غالب و روشنای چگونگی توجه مردمان آن حوزه بر گسترۀ آیین و مذهب است. بررسی این اشعار سیر حیات تاریخی ادبیات شفاهی عاشورایی را بین مردم یک حوزه نشان میدهد. بر این مبنا، در پژوهش حاضر سعی در مطرح کردن و معرفی اشعار آیینی «چاییشی»، «عشوری» و آیین «ایدوستانخوانی» در ادبیات آیینی عامیانۀ دامغان، با کارکرد مردمشناسی هستیم. تبیین اشعار آیینی عاشورایی، آنها را در حوزههای فراگیر ادبیات آیینی شفاهی قرار میدهد که کارکردی مستقیم بر آداب و رسوم مذهبی عامه دارند. تحلیلها در دو بخش ساختاری و محتوایی بر روی اشعار انجام پذیرفتهاند: در بخش محتوایی با معرفی و توجه به کارکردهای اشعار در مراسم نمادینی به مضمون آنها پرداخته شده و در بخش ساختاری، قالب مسلط بر این اشعار و توجه به موسیقی بیرونی وزن، قافیه، ردیف و موسیقی درونی مدنظر بوده است. ماهیت کار، کیفی و ابزار جمعآوری اطلاعات، مصاحبه و مشاهدۀ عمیق و میدانی است که با متخصصان درخصوص اشعار مرتبط صورت پذیرفته است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه دریافت: 1398/7/15 | پذیرش: 1398/9/23 | انتشار: 1398/12/10