گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ولی عصر رفسنجان
چکیده: (6124 مشاهده)
ترانههای تخت حوضی بخشی از ادبیات عامیانه است که معمولاً همراه با موسیقی سنتی و هنگام اجرای نمایشهای شاد خوانده میشود. این دلسرودهها با هویت اجتماعی و فرهنگی ما درآمیخته است و سادگی و بیپیرایگی آنها با زبان طبقۀ عامۀ جامعه تناسب دارد. در این پژوهش ویژگیهای سبکی ترانههای تخت حوضی در لایههای آوایی، واژگانی، نحوی و بلاغی با شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی بررسی میشود. هدف از پژوهش، شناساندن بهتر این ترانهها و ارزشنهادن به اصالت زبان، بیپیرایگی و مردمیبودن آنهاست؛ زیرا نوگراییهای جدید، موجودیتشان را به خطر انداخته است. براساس نتایج این پژوهش، وجه غالب در اشعار تخت حوضی، عاطفی است که نشان میدهد اساساً ترانهها بسیار احساسی و هیجانی سروده شدهاند و نخستین هدف گویندگان آنها شادیآفرینی بوده است. کاربرد واژههای حسی، عامیانه و گاه، زننده و فراهنجاریهای زبانی، مشخصۀ بارز سرودههای تخت حوضی است که با هدف طنزآفرینی، نشاطآوری و تسریع در ارتباط با مخاطب به آن توجه شده است. همچنین در این سرودهها از عناصر بلاغی اندکی که بیشتر خاستگاه اجتماعی دارند، بهره گرفته شده است و بهدلیل پیوند با لایههای بیرونی زبان، طبیعی و شفافاند.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه دریافت: 1395/11/23 | پذیرش: 1398/2/7 | انتشار: 1398/2/7