1- استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گلستان
2- استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گنبد کاووس
چکیده: (9728 مشاهده)
یکی از شاخصه های زبانی شعر معاصر کاربرد واژگان عامه و محلی در آن است، تا آنجا که میتوان گفت در شعر معاصر (نیمایی، سپید و ... ) دیگر آن تمایزی که قرنها میان واژگان ادبی و غیر ادبی (عامه، محلی، بازاری و ... ) وجود داشت، دیده نمیشود. بسیاری از شاعران معاصر (نیما، فروغ فرخزاد، احمد شاملو و ... ) با کاربرد این واژهها در شعر خود نشان دادند که در نظر آنها واژهها ارزشی برابر دارند و تقسیم و طبقهبندی آنها به ادبی و غیر ادبی (عامه، محلی و ... ) منطق درستی ندارد. اصلیترین دلیل تغییر نگاه به واژههای عامه و محلی را باید در استقرار گفتمان مدرن جستوجو کرد؛ در گفتمان پیشامدرن ـ که پیشفرض آن نابرابری و نگاه سلسلهمراتبی به جهان است ـ زبان نیز ناگزیر خصلتی طبقاتی و نابرابر (ادبی و غیر ادبی) پیدا میکرد و تنها واژگانی شایستۀ شعر شناخته میشدند که در رأس هرم (ادبی و نه عامه) باشند. بر این اساس، دیگر در شعر جایی برای واژگان عامه و ... وجود نداشت؛ حال آنکه با استقرار گفتمان مدرن و پیشفرض آن، برابری، نهتنها تمایز و نظام طبقاتی واژهها از بین رفت، بلکه تمام واژگان چه عامه و چه غیر آن، ارزشی برابر پیدا کردند و شاعرانی چون نیما، فروغ و ... این واژگان را به شعر خود وارد ساختند
دریافت: 1394/6/18 | پذیرش: 1394/6/18 | انتشار: 1394/8/1