دوره 12، شماره 60 - ( 1403 )                   جلد 12 شماره 60 صفحات 145-111 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rezvanian G, Sattarzadeh S. Investigating the Ideological Implications of the Aesthetics of Folklore-Children's Poetry of Shamloo, with the Approach of Cultural Studies. CFL 2024; 12 (60) :111-145
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-73557-fa.html
رضوانیان قدسیه، ستارزاده سورن. بررسی دلالت‌های ایدئولوژیک زیبایی‌شناسی شعر فولکلوریک ـ کودکانۀ شاملو با رویکرد مطالعات فرهنگی. فرهنگ و ادبیات عامه. 1403; 12 (60) :111-145

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-73557-fa.html

بررسی دلالت‌های ایدئولوژیک زیبایی‌شناسی شعر فولکلوریک ـ کودکانۀ شاملو با رویکرد مطالعات فرهنگی
قدسیه رضوانیان 1، سورن ستارزاده2
1- گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران ، ghrezvan@umz.ac.ir
2- دانش آموخته دانشگاه مازندران
چکیده:   (77 مشاهده)
ادبیات عامه؛ اعم از قصه‏های شفاهی و شعر فولکلور، روایت‏هایی باز هستند که هر گوینده‏ای به فراخور قصد خویش از آن بهره می‏جوید. این گونۀ ادبی اما به دلایلی چندان محل اعتنا نبوده است. شاملو، پس از نیما و شاید بیش از او، برجسته‌ترین شاعری است که قلمرو شعر را به گونه‌های مختلف، به عرصۀ عمومی کشانده؛ بی‌آنکه از وجه فاخر شعر غفلت ورزیده باشد. این رویکرد البته برآیند نظریۀ او نسبت به ادبیات است که برای آن وظیفۀ تعهد و التزام به عدالت  و بیدارگری  تودۀ مردم  و نسل‌سازی کودکان علیه ستم و بی‌عدالتی قائل است؛ از همین رو با استفاده از رمزگان ویژۀ مردم عامه و افسانه‌های کودکانه؛ چه به صورت شعر فولکلور که مبتنی بر قصه‌ها و افسانه‌های مردم است و چه واژگان عامیانه و حتی تدوین کتاب کوچه، به تثبیت این ایدئولوژی مبادرت ورزیده است. این مقاله با رهیافت مطالعات فرهنگی که ایدئولوژی، دال مرکزی آن است، دو سوی متناقض بهره‏گیری استعاری از زبان و شعر فولکلوریک او را مورد تأمل قرار داده است: 1. واسازی رویکرد نخبه‏گرا به ادبیات از طریق آشنایی‏زدایی با زبان عامیانه و شعر فولکلور؛ 2. بهره‏گیری ایدئولوژیک شاملو از زبان و گفتمان کودکانه در شعر فولکلوریک؛ که بر همسانی توده و کودک دلالت دارد و لزوم هدایت و رهبری توسط یک منجی، و به این نتیجه رسیده است که این رویکرد ایدئولوژیک به شعر، درنهایت به تقویت و تثبیت همان ایدئولوژی مورد انتقاد او؛ یعنی فرادستی شاعر(در اینجا به‌عنوان نجات‌بخش) و فرودستی تودۀ مردم منجر می‌شود.
واژه‌های کلیدی: شعر فولکلور، شاملو، مطالعات فرهنگی، ادبیات عامه، شعر کودکانه، سیاست، ایدئولوژی
متن کامل [PDF 655 kb]   (61 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: شعر عامه
دریافت: 1402/11/3 | پذیرش: 1403/7/26 | انتشار: 1403/10/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.