تجلی عشق در دوبیتی‌‌های عامۀ هزاره‌‌های افغانستان

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
3 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده
عشق از مهم‏‌ترین درون‏‌مایه‏‌های دوبیتی‏‌های عامۀ هزاره‏‌های افغانستان است. آفرینندگان اصلی دوبیتی‏‌ها هنرمندان عامه هستند که از شهرت و مقامی بهره ندارند، ولی در میان گروه‏‌های مردم عادی زندگی می‏‌کنند. سینه‏‌های مردم و ذهن تاریخی نسل‏‌ها، وسیلۀ نگهداری و انتقال دوبیتی‏‌ها بوده است. از این رو، هدف این پژوهش بررسی تجلی عشق در دوبیتی‏‌های عامۀ هزاره‏‌های افغانستان است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، تعداد 1200 دوبیتی عامۀ هزارگی مورد مطالعه قرار گرفت، یافته‌های اسنادی و میدانی نشان می‏‌دهد که درون‏‌مایه‏‌های اکثر دوبیتی‏‌های عامۀ هزاره‏‌های افغانستان عشق است، زیرا از 1200 دوبیتی، 1100 دوبیتی یعنی تقریباً 92 درصد را مسائل عشقی و عاطفی تشکیل می‌دهد. همچنین در تجلی عشق می‌توان جلوه‌های معیشتی، شرایط محیطی و نمادهای مذهبی را نیز دید. از جملۀ مفاهیم برجستۀ عاشقانه در این دوبیتی‏‌ها، وصف زیبایی‌های معشوق، آرزوی وصل و دیدار، وفاداری به معشوق، بی‌قراری و سوز عشق و عاشق در انتظار معشوق بیشترین بسامد را داراست. علاوه برآن‌ها نمادها و باورهای مذهبی، شکایت از اطرافیان، شرم از مردم، هجران و دوری از معشوق و وطن دوستی و غم غربت از جایگاهی ویژه در این دوبیتی‌ها برخوردارند. مفاهیم یادشده و نیز سوز و گداز، شور و اشتیاق، لحظه‌های غم و شادی و التهاب درونی از عوامل سرایش این دوبیتی‌هاست. در این دوبیتی‌ها، عشق ساده، دست‌یافتنی، زمینی و جسمانی بیشترین بازتاب را دارد تا عشق آسمانی و روحانی. همچنین دیده شد که شاعر عاشق‌پیشۀ هزارگی نمادهای مذهبی را برای توجیه عشق‌بازی‌های خود استفاده کرده است.
کلیدواژه‌ها

موضوعات


References
Aghamohammadi, S., Gudari Esfahani, Z. and Khanzadeh, M. (2022). The components of conversational love from the perspective of
the Qur'an. Recent Advances in Behavioral Sciences, 7(55), 62-72.
Dehkhoda, A.A. (1994). Dehkhoda dictionary. Under the supervision of
J. Shahidi and M. Moeen. C10. Rozeneh.
Foroghi, M. (2014). Millennium couplets. Accessed on:
06/05/ 2024 http://foroughi.rozblog.com/post/242
Goya Etamadi, S. (1937). Folklore guide. Public Press.
Kazemi, A. (2020). Hazargi couplets, a treasure of Dari folk literature.
Accessed at: 08/04/2024 https://anthropologyandculture.com
Khademian, T. (2003). Shamim Khorasan in Georgian songs.
Jahan Kitab, (174), 12-12.
Khavari, M. (2003). Folk couplets of the millennium. Ch1. Irfan.
Mousavi, S. (2000). Afghanistan's millennials. Translation of A. healing
Ch1. Naqsh Simorgh.
Nabizadeh Kargar, M. (1986). Ethnography of the millennials.
Government Press.
Nasiri, A. (2008). Virtual love, its nature and damages. Epistemological
Studies in Islamic University, 12 (4), 43-64.
Qahraman, M. (2014). Genealogy of Molavi's love and Krishna's love.
Comparative Literature, 6 (10), 255-272.
Rustayar, S. (2017). Coordinates of folk couplets. Khorasan,
3 (133-134), 1-13.
Sakhizadeh, H. (Singer). (2024). It's just a torn black cloud. [image file].
Accessed on: 30/04/2024
https://www.youtube.com/watch?v=85JeE5NW6Zg
Safdari, M. (2008). Folk couplets of the millennium. Accessed on:
17/03/2024 http://hazaragy.blogfa.com
Sarvi, and (2024). Analysis of the concept of expectation in the couplets of public literature of Mazandaran. Popular Culture and Literature,
11 (54), 173-208.
Shariati, H. (2010). Description of the lover's body in millennial couplets. Accessed on: 10/03/2024
https://www.hazarainternational.com/fa/?p=4329
Shueor, A. (1974). Kehsar songs. C1. Ministry of Information and
Culture.
Vakhshuri, A. (2003). Folk culture of Afghan people (with emphasis on common stories among the people). Iranian People's Culture,
(1), 135-122.
Zia, Z. (2006). Local folklore literature. Matabah Siddiqi.
Zulfiqari, H. (2014). Iran's public language and literature. Ch1, Samt.