تحلیل و بررسی روان‌شناختی برگزیده‌ای از ضرب‌المثل‌های ترکی آذربایجانی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسنده
دانشگاه پیام نور تهران
چکیده
امروزه با پیشرفت علوم و پیدایش نظریه‌های جدید علمی، ادبیات و آثار ادبی نیز چهرۀ کاربردی به خود گرفته‌اند. مطالعۀ آثار ادبی براساس نظریه‌های روان‌شناختی، از شیوه‌های جدید علمی است که مطمح نظر اندیشمندان علمی و تحقیقی قرار گرفته است و محقق از رهگذر بررسی و مداقه در قصه‌ها، افسانه‌ها، حکایات و امثال و حکم بومی و ملی و با تکیه بر روش‌های روان‌شناختی، بسیاری از زوایای پنهان تاریخی و خصوصیات روحی و روانی اقوام مختلف را آشکار می‌سازد. پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، نشان می‌دهد که مثل‌ها می‌توانند ما را با انواع ویژگی‌های شخصیتی، وراثتی، رشد و قضاوت‌های اجتماعی و روش‌های تربیتی و فرزندپروری گذشتگان آشنا سازند. بررسی و تحلیل روان‌شناختی ضرب‌المثل‌های ترکی، علاوه بر بیان مضامین حکمی، تربیتی و اخلاقی، اطلاعات ارزشمندی را در زمینۀ یادگیری افراد، تفاوت‌های فردی، انگیزش و هیجان، کنش‌ها و رفتارهای اجتماعی، تعارضات روان‌شناختی، چگونگی خلق و خوی، شخصیت فردی و اجتماعی گویندگان آن‌ها، در اختیار می‌گذارد که با نظریه‌های علمی روان‌شناختی قابل بررسی است. نتایج پزوهش حاضر نشان می‌دهد که وجود تعداد قابل ملاحظه‌ای از مثل‌های ترکی با دیدگاه‌ها و پایه‌های روان‌شناختی حاکی از آن است که گویندگان مثل‌ها با مبانی تربیتی و خصلت‌های روحی و روانی افراد آشنایی داشته‌ و نسبت به تجربیات علمی زمان خود، بهترین و والاترین مضامین اخلاقی و تربیتی را بیان کرده‌اند.
کلیدواژه‌ها

موضوعات


Aronson, E. (2008). social Psychology. Translated by H. Shokrkon, Tehran: Roshd.
Agha Tehrani, M., Sajedi, A., Biriya, N., Zarean, M., Haqqani, A., Misbah, A., Rahnama, A., and Shameli, A. (1996). Psychology of development: with an attitude to Islamic sources. Tehran: Samt
Atkinson, R., Smith, E., Atkinson, R., Bam, D., Nolm, S. and Hoeksma. (2006). The full text of Hilgard's field of psychology. Translated by M. Barahani, B. Birashk, M. Beyk, R. Zamani, and S. Shamlou, Tehran: Roshd.
Ahmadvand, M. (1989). Psychological defense mechanisms, Tehran: Bamdad.
Allahverdi Ziyai, N and Khanjani, Z. (2018). Body self-concept and symptoms of narcissistic disorder: a comparison between normal and narcissistic groups. New researches in psychology, special issue of the first biennial congress of new subjects in psychology and behavioral sciences of Tabriz University, 10-1.
Allami Mehman Dosti, Z. and Davoudi Panah, N. (2014). Investigating the defensive mechanism of Esfandiar in the battle with Rostam. Heroic literature, (4), 71-100.
Bahmanyar, A. (1990). The story of Bahmaniari. Tehran: University of Tehran.
C Berlanier, D. (1995). Educational Psychology. Translated by Gh. Khoynejad, J. Tahourian, H. Lotfabadi, M. Maneshi Toosi, and M. Nazarinejad, Mashhad: Hakim Ferdowsi Publishing House.
Clarence J, R. (1991). Major topics in psychology. Translated by J. Vahabzadeh, Tehran: Islamic Revolution Publications and Education.
Freud, S. (2012). Mind defense mechanisms. Translated by H. Gohari Rad, and M. Javadi, Tehran: Radmehr Publications.
Feist, J.and Feist, G. (2008). Theories of personality. Translated by Y. Seyed Mohammadi, Tehran: Ravan.
Karkon e beyrag, H. (2013). A psychological, existentialist and Quranic approach to the category of matching with the congregation. Interdisciplinary researches of the Holy Quran.4(2), 113-144.
Kadivar, P. (2011). Educational Psychology. Tehran: Samt.
Karimi, Y. (2010). personality psychology. Tehran: Payam Noor University.
Karimi, Y. (1999). Social psychology (theories, concepts and applications). Tehran: Arasbaran.
Majidi Zolbanin, H. (2010). Proverbs of Azerbaijan, Tehran: Ekbatan.
Misbah Yazdi, M. (1994). Teaching philosophy. Tehran: Islamic Propaganda Organization.
Maabood, T. (2008). Hekmat Li Meslr. Tehran: Atai.
Novin, H. (2008). Psychological analysis of Persian proverbs, Persian language and literature research, (10), 85-108.
Nayyeri, M., and Kazemi Torbeghan, M. (2019). Investigating the relationship between self-esteem and internal coherence with students' identity crisis. New Advances in Psychology, Educational Sciences and Education, 3 (29), 26-49.
Pervin, L, and John O. (2021). Personalities. Translated by P. Kadivar, and M. Javadi, Tehran: Aiizh.
Qaderi, A. (2011). Obsessive-compulsive personality disorder, psychology of happiness and success, (87), 59.
Ryckman, R. (2011). Personality theories. Translated by M. Firouzbakht, Tehran: Arasbaran.
Sotoudeh, H. (1999). social Psychology. Tehran: Avaye Noor.
Siasi, A. (1977). personality psychology. Tehran: Amir Kabir.
Seif, A. (1991). Modern educational psychology. Tehran: Agah.
Schultz, D. (2002). Theories of personality. Translated by Y. Karimi, Tehran: Arasbaran.
Samimi Ardestani, M. (2016). Pessimism of a disease or a social phenomenon. Tehran: qatreh.
Tyson, L. (2008). Theories of contemporary literary criticism, translated by M. Hosseinzadeh, Tehran: Negah Emroz.
Yousefi, M. (2010). Dramatic personality disorder (hysterics). Psychology of Happiness and Success, (83), 46-47.
Zulfaqari, H. (2012). A collection of Persian proverbs. Tehran: Elm.
Zarin Kob, A. (1978). Iranian Sufism in its historical perspective. Translated by M. Keivani, Tehran: Sokhan.