بازتاب نگرش به کودک و دوران کودکی در مثل‌های مردم ایران با تأکید بر مثل‌های بختیاری
نوع مقاله : پژوهشی اصیل
نویسنده
دانشگاه شهرکرد و پژوهشکده بختیاری شناسی
چکیده
از آنجا که مثلها، حاوی تجربههای زیستۀ مردم و باورها و نگرشهای آنان دربارۀ موضوعهای مختلف، ازجمله موضوع کودک و دوران کودکی هستند، با بررسی آنها، میتوان به درک بهتری از نگرش افراد در این زمینهها پی برد. بر این اساس، هدف در این پژوهش نیز تحلیل نگرش به کودک و دوران کودکی در مثل‌های رایج در فرهنگ بختیاری، بر مبنای روش تحلیل محتواست. مقولههایی چون جایگاه فرزند (اهمیت داشتن فرزند، تعداد فرزند و ترجیح جنسی)، مسائل تربیتی (مسئول تربیت کودک، عوامل مؤثر بر تربیت کودک و تصورات قالبی جنسیتی) و رابطۀ والد و کودک (مطیع بودن فرزند، خیرخواه بودن والدین و انتظارات والدین از کودک)، ازجمله موضوعهای بررسی‌شده در این پژوهش هستند. نتایج پژوهش نشاندهندۀ این است که در فرهنگ بختیاری، نگرش به کودک و دوران کودکی، متأثر از آموزه‌های ایرانی و اسلامی است. در این مثلها، بیشتر مسائل تربیتی چون نقش عوامل وراثتی و محیطی بر شکلگیری شخصیت کودک، برجسته شده است؛ اینکه کودک از جنبۀ جسمانی و رفتاری، بسیار شبیه به دایی و مادر خود خواهد شد. در این فرهنگ، ترجیح جنسی، تابعی از تعداد فرزند در خانواده است و از نظر تصورات قالبی، دختران را وفادارتر و زرنگتر از پسران توصیف کردهاند. در ضمن از کودکان انتظار میرود احترام والدین خود را نگه دارند؛ با این حال به والدین نیز یادآوری میشود نباید انتظارات زیادی از فرزندان خود داشته باشند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
آزادارمکی، ت.(1393). جامعه‌شناسی خانوادۀ ایرانی. تهران: سمت.
ابن‌بابویه، م. (1413). من لایحضره الفقیه. ج1. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
احمدپناهی، ع.(1395). نگاهی به فواید و آثار فرزندآوری و فرزندپروری در آموزه‌های دینی. فصلنامه
اخلاق. س6. ش21. صص33-63.
ابن‌بابویه، م. (1413). من لایحضره الفقیه. ج1. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
احمدپناهی، ع.(1395). نگاهی به فواید و آثار فرزندآوری و فرزندپروری در آموزه‌های دینی. فصلنامه
اخلاق. س6. ش21. صص33-63.
