تحلیل و بررسی چیستان در زبان کردی (گویش سورانی)

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسنده
دانشگاه کردستان
چکیده
موضوع پژوهش حاضر «تحلیل و بررسی چیستان در زبان کردی (گویش سورانی)» است. فراهم کردن زمینۀ آشنایی بیشتر نسل جوان با فرهنگ عامه، جلوگیری از ایجاد گسست بیشتر نسل جدید با فرهنگ بومی خود، بازشناخت جلوه‌های ادب شفاهی به‌ویژه چیستان و نقش آن در مطالعات علمی امروز از اهداف عام و بازشناخت چیستان‌‌های زبان کردی و تحلیل ساختار و محتوای آن از اهداف خاص این پژوهش محسوب می‌شوند. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است. داده‌ها به شیوۀ کتابخانه‌ای گردآوری شده و به روش تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شده ‏است. جامعۀ آماری پژوهش ۳۷۷ چیستان کردی است که به شیوۀ استقرای تام بررسی شده است. منبع مورد استفاده کتاب هه‌ته‌له‌ی کوردی (چیستان کردی) اثر عبیدالله ایوبیان مرکزی است. دلیل انتخاب این اثر، دانشگاهی بودن مؤلف، داشتن نگاه علمی در گردآوری چیستان، دقت نظر ایشان و تسلط بر فرهنگ عامۀ کردی است. نتایج بیانگر این است که چیستان‌‌های گویش کردی سورانی در سه گروه چیستان، شبه‌چیستان و معما قابل طبقه‌بندی هستند که گروه اول بیشترین بسامد را دارند. چیستان‌‌های زبان کردی بیشتر محصول دوران کشاورزی است، اما با رواج مدرنیته تعدادی از امثال مربوط به تکنولوژی نیز دیده می‏شود. همچنین نتیجه بیانگر اشتراک برخی از چیستان‌‌ها با چیستان‌‌های زبان فارسی است، اما برخی از ویژگی‌ها نیز ویژۀ زبان کردی است که شناخت آن‌ها به درک بهتری از این چیستان‌‌ها می‌انجامد.
کلیدواژه‌ها

موضوعات


Afkhami, A. (1968). What is it?, Bookan.
Ahmadi Dehgolan, M. (1989). 1001 Enigma and riddle. Ahmadi.
Ahmadi, A. (2010). Kurdis Enigma and riddle. College.
Ayubian Markazi, S. O. (1982). Come and learn what the Kurdish enigmas are? Movafagh.
Blockbashi, A. (2009). Living in your own culture and looking at other cultures. Gol Azin.
Ferdowsi, A. (2008). Shahnameh (edited by Jalal Khaleghi Motlagh). Sokhan.
Forouzeh, A. (2020). Enigma. Bijan Yurd Publishing.
Jafari Qanavati, M. (2015). An introduction to Iranian folklore. Jami.
Karimpour, K. (2015). Enigma in Kalhori Kurdish literature. Author.
Marduk Rouhani, M. (2009). Kurdish-Persian dictionary of university of Kurdistan. University of Kurdistan.
Mawzuni, R. (2017). Forty shelfs, forty and a half shelfs (Research on native grasslands of Kermanshah province). Introduction.
Nuri Lak, H. (2009).1500 Kurdish enigma. Chowar Chera.
Parsa, S. A. (2016). Analysis of Iranian folklore, relying on Kurdish oral literature. Culture of Kurdistan, 28, 11-22.
Parsa, S. A. (2022). Rhetorical analysis of enigma in folklore. Culture and folklore Literature, 10(43), 161-182.
Payaniani, P. (2006). Mokrian oral culture. Hiva.
Qais Razi, Sh. (1995). The culture of criteria of Iranian poetry (edited by Sirus Shamisa). Ferdows Publishing.
Sadraddin Nooruddin, A. (2005). Kurdish folklore enigmas. Ministry of Culture.
Safa, Z. (1985). Treasure of speech. Nashramir Kabir.
Sajadi, A. (1978). Texts of Kurdish literature. Kurdish Information Group.
Sharafkandi, A. (2007). Dictionary of Kurdish- Kurdish Hanbana Borina. Soroush.
Shohani, A. R. (1995). Classification of the subjectal of Kurdish enigmas. Popular Culture and Literature, 2(1), 135-158.
Tafazli, A. (2015). History of pre-Islamic Iranian literature (edited by Zhaleh Amoozgar). Sokhan.
Tamimdari, A. (2011). Popular culture. Mahkameh.
Zolfaghari, H. (2013). Morphology of local poetic enigma. Bi-Quarterly Journal of Popular Culture and Literature, 1, 116-93
Zolfaghari, H. (2016). Folk language and literature of Iran. Samt.