نمونه‌هایی از عناصر داستانی مانوی در ادبیات عامه ایران مطالعه‌ای تطبیقی بر اساس تمثیل‌ها
نوع مقاله : پژوهشی اصیل
نویسندگان
1
بنیاد ایران‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی
2
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
در این مقاله گستره و ویژگی‌های رابطه بین ادبیات عامۀ ایرانی و ادبیات مانوی براساس تجزیه و تحلیل روایات مشابه مطالعه و بررسی شده است. به این منظور و با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی در مرحلۀ نخست، سی تمثیل و داستان تمثیلی مانوی از میان قطعات مانوی ایرانی میانه استخراج کرده و سپس در ادبیات عامه به جست‌وجوی نمونه‌هایی پرداخته‌ایم که از نظر کنش‌ها و شخصیت‌های اصلی به آن‌ها شبیه باشند. از میان این تمثیلات، تنها پنج مورد نمونه‌های مشابه در داستان‌های عامه داشتند که تعداد و مشخصه‌های این شباهت‌ها در عناصر ادبی، روایت‌ها و خرده‌روایت‌ها نشان می‌دهد که ادبیات مانوی فرصت حضور بیشتری در ادبیات عامه به‌نسبت ادبیات رسمی داشته است. این حضور شاخص می‌تواند ابزاری کارآمد برای پیگیری مسیری که این روایت‌ها و تمثیلات در میان فرهنگ‌های مختلف طی کرده‌اند، در اختیار ما بگذارد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
Ābedi Jourabchi, Z. (1987). A research on symbols of middle-age Farsi about praying (in Farsi). MA Thesis. Tehran university.
Behrangi, S., & Dehghani, B. (1979). Azarbaijani folk stories (in Farsi). Rouzbahān.
Christensen, A. E. (2013). Persische Marchen (translated into Farsi by Amirhossein Shālchi) Sāles.
Darvishiyan, A. A. (1996). Kurdish legends, drama, and games (in Farsi). Nashr e Chešme- Nashr e Xonyā.
El –Shamy, H. M. (1955). Folk traditions of the Arab world: a guide to motif classification. Indiana University Press.
Elwell- Sutton, L. P. (1994). Die erzahlungen der Masdi Galin Hanom (edited by U. Marzolph, Ā. Amirhosseiny nithāmer, A. Vakīlīyan). Nashr e Markaz.
Endjavi Shirazi, S. A. (1973). Iranian stories (vol. 1). AmirKabir.
Endjavi Shirazi, S. A. (1974). Iranian stories (vol. 2). AmirKabir
Endjavi Shirazi, S. A. (1975). Iranian stories (vol. 3). AmirKabir
Faqiri, A. (2003). Stories of Fars people (in Farsi). Navid e Shiraz.
Fouladpour, S., & Shokri-Foumeshi, M. (2015). Studying the spiritual symbols in prose texts of Farsi since the Mogul attack. Pazhoheshhaye Adabi, 12(5), 23-56.
Henning, W. B (1945). Sogdian Tales. Bulletin of the School of Oriental and African Studies 11.
Lom`e, M. (1970). A dictionary of folk culture in Boyerahmadi va Kohgilouye. Ashrafi.
Marzolph, U. (1984). Typologie des persischen Volksmärchens (translated into Farsi by K. Jahāndāri). Soroush.
Mīhandoust, M. (1973). Chelsi's Samandar. Markaz e Pazhouhesh Mardomshenāsi va Farhnag e Āmeh.
Mohtadi, F. (1998). Old legends of Iran (in Farsi). Jami.
Shokri-Foumeshi, M. (2012). Symbols of the little labor and deaf son through Mani language: a review on Sogdi Manavi L83b. Pazhouheshhaye Zabani, 3(1). 39-51.
Sundermann, W. (1973). Mittelpersische und Partische Kosmogonische und Parabeltexte der Manichaer. Berlin.
Uther، H. (2004). The types of international folktales. Helsinki.
Zarshenās, Z. (2001). Articles on Iranian languages in middle-east (in Farsi). Fravahr.
Zarshenās, Z., & Asgari L. (2009). Letter of Khatoun of Arg and 119 writings of Sogdi (in Farsi). Academy of Persian Language and Literature.
Behrangi, S., & Dehghani, B. (1979). Azarbaijani folk stories (in Farsi). Rouzbahān.
Christensen, A. E. (2013). Persische Marchen (translated into Farsi by Amirhossein Shālchi) Sāles.
Darvishiyan, A. A. (1996). Kurdish legends, drama, and games (in Farsi). Nashr e Chešme- Nashr e Xonyā.
El –Shamy, H. M. (1955). Folk traditions of the Arab world: a guide to motif classification. Indiana University Press.
Elwell- Sutton, L. P. (1994). Die erzahlungen der Masdi Galin Hanom (edited by U. Marzolph, Ā. Amirhosseiny nithāmer, A. Vakīlīyan). Nashr e Markaz.
Endjavi Shirazi, S. A. (1973). Iranian stories (vol. 1). AmirKabir.
Endjavi Shirazi, S. A. (1974). Iranian stories (vol. 2). AmirKabir
Endjavi Shirazi, S. A. (1975). Iranian stories (vol. 3). AmirKabir
Faqiri, A. (2003). Stories of Fars people (in Farsi). Navid e Shiraz.
Fouladpour, S., & Shokri-Foumeshi, M. (2015). Studying the spiritual symbols in prose texts of Farsi since the Mogul attack. Pazhoheshhaye Adabi, 12(5), 23-56.
Henning, W. B (1945). Sogdian Tales. Bulletin of the School of Oriental and African Studies 11.
Lom`e, M. (1970). A dictionary of folk culture in Boyerahmadi va Kohgilouye. Ashrafi.
Marzolph, U. (1984). Typologie des persischen Volksmärchens (translated into Farsi by K. Jahāndāri). Soroush.
Mīhandoust, M. (1973). Chelsi's Samandar. Markaz e Pazhouhesh Mardomshenāsi va Farhnag e Āmeh.
Mohtadi, F. (1998). Old legends of Iran (in Farsi). Jami.
Shokri-Foumeshi, M. (2012). Symbols of the little labor and deaf son through Mani language: a review on Sogdi Manavi L83b. Pazhouheshhaye Zabani, 3(1). 39-51.
Sundermann, W. (1973). Mittelpersische und Partische Kosmogonische und Parabeltexte der Manichaer. Berlin.
Uther، H. (2004). The types of international folktales. Helsinki.
Zarshenās, Z. (2001). Articles on Iranian languages in middle-east (in Farsi). Fravahr.
Zarshenās, Z., & Asgari L. (2009). Letter of Khatoun of Arg and 119 writings of Sogdi (in Farsi). Academy of Persian Language and Literature.
