تحلیل محتوایی اشعار صیادی در فرهنگ بختیاری
نوع مقاله : پژوهشی اصیل
نویسندگان
دانشگاه پیام نور
چکیده
در فرهنگ بختیاری، شکار از شیوههای مهم تأمین غذا از گذشته تا امروز بوده است؛ بدین سبب شکارچیان در این فرهنگ جایگاه بسیار مهمی بهدست آوردهاند. در این فرهنگ، اشعار مختلفی بهیاد آنان سروده شده است یا از زبانشان خوانده میشود. در این اشعار، بسیاری از آداب و آیینهای شکار و شکارچیان بازتاب یافته است که با بررسی و تحلیل آنها، میتوان به مسائل شکار در فرهنگ بختیاری پی برد. بر این اساس، هدف از انجام این پژوهش، تحلیل محتوایی اشعار صیادی در فرهنگ بختیاری بر اساس روش اسنادی است. مسائلی مانند ابزارهای شکار، مفاخره، فنون و شگردهای شکار، فصل شکار، نقش شکار در تأمین غذا و باورهای مربوط به آن بررسی شدهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد که شعر صیادی در فرهنگ بختیاری به دو شاخۀ «سَرکُهی و سوگ شکارچی» تقسیم میشود و در آنها با زبانی ساده، بیشتر باورها، احساسات شکارچیان، فنون شکار و توجه به حفظ محیط زیست و گونههای شکار بهتصویر کشیده شده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
احمدی، جانمراد (1392). کُرصیاد. اصفهان: دارخوین
.
امان‌اللهی بهاروند، سکندر (1378). کوچ‌نشینی در ایران. چاپ پنجم. تهران: انتشارات آگه.
امیراحمدیان، بهرام (1387). پژوهشی در بارۀ ایل بختیاری. تهران: انتشارات آگاه.
ثروتیان، بهروز (1392). خسرو و شیرین تصحیح و شرح مجدد از روی 14 نسخۀ خطی. چاپ دوم،.تهران: انتشارات امیرکبیر.
حاجت پور، حاج موسی (1387). بختیاری و تحول زمان. اهواز: انتشارات معتبر. حسینی، بیژن (1386). اشعار و ترانه‌های مردمی بختیاری به انضمام شرح جنگ‌ها و حماسه‌ها. اصفهان: شهسواری.
داریوش، بابک و متدین، حشمت‌الله (1398). «جایگاه کوه در ادبیات ایران در گذر زمان و تأثیر مدرنیته بر آن».مجله باغ نظر. شماره 16، صص 77- 86.
دزفولیان، کاظم و رشیدی، محمد (1392). «نگاه مولانا به طبیعت در غزلیات شمس تبریزی». کهن‌نامۀ ادب پارسی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال چهارم. شمارۀ سوم. صص 63- 83.
دوبُد، کلمنت اوگاستس (1388). سفرنامۀ لرستان و خوزستان. ترجمۀ محمدحسین آریا، چ سوم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
دیگار، ژان پی‌یر (1369). فنون کوچ نشینان بختیاری. ترجمۀ اصغر کریمی. چ دوم. مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
دین‌پرست، ولی (1393). «کاربست‌های نظامی شکار در فتوحات دورۀ ایلخانان و تیموریان». پژوهش‌نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی». سال سوم. ش دوم. صص 17-29.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1388). آشنایی با تاریخ ایران. چ دوم. تهران: سخن.
شفقی، مریم و دادرس، سید مهدی (1391). «بررسی ارزش زبانی-ادبی اشعار بختیاری گردآوردۀ ژوکوفسکی». هفتمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی. جلد ششم. صص 251- 269 _________________ (1396). موادی برای مطالعه گویش بختیاری. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
شهبازی، محمدرضا (1392). مراسم آیینی نمایشی در بختیاری. بوشهر: انتشارات دانشگاه اسلامی واحد بوشهر.
علیزاده گل‌سفیدی، مصطفی (1388). تَشَیُّع در بختیاری. اصفهان: سروچمان.
غفاری، عیسی (1388). «موسیقی سوگ در ایل بختیاری، نگاهی به آواز گاگریوه(گوگریوه) و ساز چپی(ساز وارونه) در موسیقی بختیاری». فصلنامه هنر. شماره 82. صص 170- .184
قنبری‌عدیوی، عباس (1391). ادبیات عامۀ بختیاری. شهرکرد: انتشارات نیوشه.
لایارد، هنری استون (1376). سفرنامۀ لایارد. ترجمۀ مهراب امیری، چ دوم. تهران: انتشارات آنزان.
محجوب، محمدجعفر (1387). ادبیات عامیانۀ ایران. به کوشش حسن ذوالفقاری. چ چهارم. تهران: نشر چشمه.
مددی، ظهراب (1392). واژه نامه زبان بختیاری. چ دوم. اصفهان: چاپ هشت بهشت.
مشیری، سید رحیم (1387). جغرافیای کوچ‌نشینی. چ نهم. تهران: سمت.
موتمن، زین‌العابدین (1364). شعر و ادب فارسی. چ دوم. تهران: زرین.
نسوی، ابوالحسن علی ابن احمد (1354). بازنامه. تصیح و نگارش علی غروی. تهران: انتشارات مرکز مردم‌شناسی ایران.
هولستر، ارنست (1382). هزار جلوۀ زندگی. به کوشش فریبا فرزام. تهران: مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی
Lorimer.D.L.R (2010). The Popuiar Verse of the Bakhtiari of S. W. Persia—1. London: Cambridge university Press
.
امان‌اللهی بهاروند، سکندر (1378). کوچ‌نشینی در ایران. چاپ پنجم. تهران: انتشارات آگه.
امیراحمدیان، بهرام (1387). پژوهشی در بارۀ ایل بختیاری. تهران: انتشارات آگاه.
ثروتیان، بهروز (1392). خسرو و شیرین تصحیح و شرح مجدد از روی 14 نسخۀ خطی. چاپ دوم،.تهران: انتشارات امیرکبیر.
حاجت پور، حاج موسی (1387). بختیاری و تحول زمان. اهواز: انتشارات معتبر. حسینی، بیژن (1386). اشعار و ترانه‌های مردمی بختیاری به انضمام شرح جنگ‌ها و حماسه‌ها. اصفهان: شهسواری.
داریوش، بابک و متدین، حشمت‌الله (1398). «جایگاه کوه در ادبیات ایران در گذر زمان و تأثیر مدرنیته بر آن».مجله باغ نظر. شماره 16، صص 77- 86.
دزفولیان، کاظم و رشیدی، محمد (1392). «نگاه مولانا به طبیعت در غزلیات شمس تبریزی». کهن‌نامۀ ادب پارسی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال چهارم. شمارۀ سوم. صص 63- 83.
دوبُد، کلمنت اوگاستس (1388). سفرنامۀ لرستان و خوزستان. ترجمۀ محمدحسین آریا، چ سوم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
دیگار، ژان پی‌یر (1369). فنون کوچ نشینان بختیاری. ترجمۀ اصغر کریمی. چ دوم. مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
دین‌پرست، ولی (1393). «کاربست‌های نظامی شکار در فتوحات دورۀ ایلخانان و تیموریان». پژوهش‌نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی». سال سوم. ش دوم. صص 17-29.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1388). آشنایی با تاریخ ایران. چ دوم. تهران: سخن.
شفقی، مریم و دادرس، سید مهدی (1391). «بررسی ارزش زبانی-ادبی اشعار بختیاری گردآوردۀ ژوکوفسکی». هفتمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی. جلد ششم. صص 251- 269 _________________ (1396). موادی برای مطالعه گویش بختیاری. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
شهبازی، محمدرضا (1392). مراسم آیینی نمایشی در بختیاری. بوشهر: انتشارات دانشگاه اسلامی واحد بوشهر.
علیزاده گل‌سفیدی، مصطفی (1388). تَشَیُّع در بختیاری. اصفهان: سروچمان.
غفاری، عیسی (1388). «موسیقی سوگ در ایل بختیاری، نگاهی به آواز گاگریوه(گوگریوه) و ساز چپی(ساز وارونه) در موسیقی بختیاری». فصلنامه هنر. شماره 82. صص 170- .184
قنبری‌عدیوی، عباس (1391). ادبیات عامۀ بختیاری. شهرکرد: انتشارات نیوشه.
لایارد، هنری استون (1376). سفرنامۀ لایارد. ترجمۀ مهراب امیری، چ دوم. تهران: انتشارات آنزان.
محجوب، محمدجعفر (1387). ادبیات عامیانۀ ایران. به کوشش حسن ذوالفقاری. چ چهارم. تهران: نشر چشمه.
مددی، ظهراب (1392). واژه نامه زبان بختیاری. چ دوم. اصفهان: چاپ هشت بهشت.
مشیری، سید رحیم (1387). جغرافیای کوچ‌نشینی. چ نهم. تهران: سمت.
موتمن، زین‌العابدین (1364). شعر و ادب فارسی. چ دوم. تهران: زرین.
نسوی، ابوالحسن علی ابن احمد (1354). بازنامه. تصیح و نگارش علی غروی. تهران: انتشارات مرکز مردم‌شناسی ایران.
هولستر، ارنست (1382). هزار جلوۀ زندگی. به کوشش فریبا فرزام. تهران: مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی
Lorimer.D.L.R (2010). The Popuiar Verse of the Bakhtiari of S. W. Persia—1. London: Cambridge university Press
