نقد و تحلیل سبکی عناصر زبانی فرهنگ عامه در تعزیه‌های رایج خراسان جنوبی
نوع مقاله : پژوهشی اصیل
نویسندگان
دانشگاه فرهنگیان بیرجند
چکیده
در این مقاله، عناصر زبانی فرهنگ عامۀ مردم خراسان جنوبی در تعزیهنامههای موجود منطقه، شامل اصطلاحات، کنایات افعال، القاب، تحسینها، دعاها، سرصوتها، قسمها، کنایهها، لالاییها، مثلها، نفرینها و واژهها استخراج و سپس هر یک از این عناصر زبانی با ذکر نمونه‌هایی بر اساس روش کار کتاب زبان و ادبیات عامۀ ایران و به شیوۀ تحلیلی ـ توصیفی نقد و بررسی شده است. نقد و بررسیهای به عمل آمده نشان میدهد که عناصر زبانی فرهنگ مردم خراسان جنوبی بهتدریج در متون تعزیهها وارد شده و بدون تردید در آفرینش یا دستکم در بازآفرینی آنها، تأثیری عمیق گذاشته است و زبان و بیان تعزیهها را به زبان ساده و رایج مردم نزدیک کرده و با ارائۀ ابیاتی سرشار از ارزشهای فرهنگی و بیانی سهل و ساده، زبان تعزیهها را از زبان رسمی متمایز ساخته است.
از سوی دیگر، توجه به کاربرد جملات و عبارات متون تعزیهها، نشان میدهد که بهدلیل ارتباط و پیوندهای مناسبی که میان عناصر زبانی سازندۀ جملهها وجود دارد، جملات متون تعزیهها دارای انسجام و استحکام خوبی هستند و دارای پیامهای مناسب و بیانی رسا هستند.
از سوی دیگر، توجه به کاربرد جملات و عبارات متون تعزیهها، نشان میدهد که بهدلیل ارتباط و پیوندهای مناسبی که میان عناصر زبانی سازندۀ جملهها وجود دارد، جملات متون تعزیهها دارای انسجام و استحکام خوبی هستند و دارای پیامهای مناسب و بیانی رسا هستند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
baktash،mayel (1367)" tazie va falsafe an". faslnameh theater shmoreh yek ،zemestan tehran : anjoman honar hay namayeshi iran . safhe142
blokbashi ، ali (1374) . darbarey tazie va theater dar iran be koshesh laleh taghian tehran : nashr markaz safeh 129
baizaei bahram (1379) . namayesh dar iran . tehran : roshangran
pahlavan ، kayvan(1379) . farhang tazie dar jahan iran .jeld4.tehran : aron
chelkovosky ،peterji(1376) "tazie namyesh bomie pishrove iran" . tazie honar bomie pishrove iran . tarjome davood hatami . tehran : elmi va farhangi .safhe 164
hagi zadeh ، masood (1392 ) . farhang ame abar koh yazd : tik
zohfahary ، hasan(1397) . zaban va adabiat amme iran . tehran : samt
rezvani ، narges (1397) . adbiat amianeh sharestan boshroye . tehran : mojak
rafat ، fatemeh (1392) adabiat ameiyaneh khor va biabanak esfahan : daneshgah esfahan
shakorzadeh blory ، ebrahim( 1384) . davazdah hezar mathal farsi . mashhad : behnasher .
ashorpor ، sadegh (1389) . namayesh hay irani . tehran : sore mehr
anasery ، jaber (1365) . tazie namayesh mosibat . tehran : jahad daneshgahi
mojallaly ، esmaiel (1397) . shabih nameh . teharan : feker beker
mahjob ، mohamad jafar (1382) . adabiat amiyane iran . tehran : cheshmeh
maskob ، shahrokh (1354) . soog siavash . tehran : kharazmy
homayoony ، sadegh (1386 ). " namad hay ostoreei dar soogvary hay fars " . ketab mahe honar khordad va tir . tehran : khaney ketab . 56 -86
blokbashi ، ali (1374) . darbarey tazie va theater dar iran be koshesh laleh taghian tehran : nashr markaz safeh 129
baizaei bahram (1379) . namayesh dar iran . tehran : roshangran
pahlavan ، kayvan(1379) . farhang tazie dar jahan iran .jeld4.tehran : aron
chelkovosky ،peterji(1376) "tazie namyesh bomie pishrove iran" . tazie honar bomie pishrove iran . tarjome davood hatami . tehran : elmi va farhangi .safhe 164
hagi zadeh ، masood (1392 ) . farhang ame abar koh yazd : tik
zohfahary ، hasan(1397) . zaban va adabiat amme iran . tehran : samt
rezvani ، narges (1397) . adbiat amianeh sharestan boshroye . tehran : mojak
rafat ، fatemeh (1392) adabiat ameiyaneh khor va biabanak esfahan : daneshgah esfahan
shakorzadeh blory ، ebrahim( 1384) . davazdah hezar mathal farsi . mashhad : behnasher .
ashorpor ، sadegh (1389) . namayesh hay irani . tehran : sore mehr
anasery ، jaber (1365) . tazie namayesh mosibat . tehran : jahad daneshgahi
mojallaly ، esmaiel (1397) . shabih nameh . teharan : feker beker
mahjob ، mohamad jafar (1382) . adabiat amiyane iran . tehran : cheshmeh
maskob ، shahrokh (1354) . soog siavash . tehran : kharazmy
homayoony ، sadegh (1386 ). " namad hay ostoreei dar soogvary hay fars " . ketab mahe honar khordad va tir . tehran : khaney ketab . 56 -86
