Mythological Analysis of a Folk Tale (Matal) Entitled â Sar Arreh- PÄ Tisheiâ : The Case Study of BakhtiÄri Dialect
Document Type : پژوهشی اصیل
Authors
Chamran martyr of Ahwaz University
Abstract
The folk tales (Matals) are part of the Bakhtiāri oral literature, which include many beliefs, customs, lifestyles, history and ethnic and national myths. These stories are actively present in the unconsciousness of people and belong to the language of rural population and their narrators. They have an active presence and have meaning in their educational life and entertainment. Throughout history of Iran, the recording and analysis of each of these folk tales contribute not only to protect them from the danger of destruction, but also to enhance the country's cultural and literary capacities. In this research, the authors have selected “Sar Arreh- Pā Tishei” folk tale
(Matal) from the Bakhtiāri’s people myths written by Katāyoun Limouchi. They have then analyzed and validated its narration from the viewpoint of mythical deep structure by adopting field study research methodology. In this folk tale, a sister swallows all living creature either livestock or humans in Ahriman way. This folk tale finds its root in Persian myths especially in Div (demon) , būšâsp and Soroush.
(Matal) from the Bakhtiāri’s people myths written by Katāyoun Limouchi. They have then analyzed and validated its narration from the viewpoint of mythical deep structure by adopting field study research methodology. In this folk tale, a sister swallows all living creature either livestock or humans in Ahriman way. This folk tale finds its root in Persian myths especially in Div (demon) , būšâsp and Soroush.
Keywords
Subjects
آزادی، فیروز، رحمتی، حمیدرضا، (1392)، مضمو‌ن‌ها و ویژگی‌های متل‌های لری، فرهنگ مردم ایران، شماره 33، صص 136- 113.
- اوشیدری، جهانگیر، (1371)، دانشنامه‌ی مزدیسنا واژه‌نامه‌ی توضیحی آیین زرتشت، تهران: نشر مرکز.
- بندهش هندی (1388)، فردیناند یوستی، تصحیح و ترجمه: رقیه بهزادی، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- بندهش، (1395)، فرنبغ دادگی، گزارنده: بهار، مهرداد، تهران: انتشارات توس.
- بهار، مهرداد، (1373)، جستاری چند در فرهنگ ایران، تهران: انتشارات فکر روز.
- ---------- (1375)، پژوهشی در اساطیر ایران باستان، تهران؛ انتشارات آگه.
- پراپ، ولادیمیر، (1371)، ریشه‌های تاریخی قصه‌های پریان، ترجمه‌ی فریدون بدره‌ای، تهران: انتشارات توس.
- جعفری (قنواتی)، (1394)، درآمدی بر فولکلور ایران، تهران: انتشارات جامی.
- حاتم‌پور، شبنم، محمودی کوهی، مهرانگیز، (1396)، ریخت‌شناسی قصه‌های عامیانه بختیاری بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ، دو فصلنامۀ علمی- تخصص مطالعات ایلات و عشایر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال هفتم، شماره 2، صص 132- 111.
- حیدری، مرتضی، (1396)، تبیین و تحلیل بن‌مایه‌های اساطیری در ساختار قصۀ ماه‌پیشانی، فنون ادبی، سال نهم، شماره 1، صص160 – 143.
- دوستخواه، جلیل، (1370)، اوستا، گزارش و پژوهش دکتر جلیل دوستخواه، چاپ اول، تهران: انتشارات مروارید.
- ذوالفقاری، حسن، (1394)، زبان و ادبیات عامه ایران، تهران: انتشارات سمت (سازمان مطالعه و تدوین علوم انسانی دانشگاه‌ها).
- رضایی دشت ارژنه، محمود، رزمجویی، فاطمه، (1396)، نقد اسطوره‌ای دو قصه فولکلوریک منطقه دشمن‌زیاری، فصلنامه فرهنگ و ادبیات عامه، سال 5، شماره 12، صص 221 تا 239.
- شوالیه، ژان، گربران، آلن، (1384)، فرهنگ نمادها، ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی، جلد سوم و چهارم، تهران: انتشارات جیحون.
- عرب گلپایگانی، عصمت، (1394)، اساطیر ایران باستان؛ جنگی از اسطوره‌ها و اعتقادات در ایران باستان، تهران: انتشارات هیرمند.
- کریستنسن، آرتور، (1355)، آفرینش زیانکار در روایات ایرانی، ترجمه احمد طباطبائی، تبریز: انتشارات موسسه تاریخ و فرهنگ ایران.
- کریمی فیروزجایی، علی، بنیادی، حمیده، (1397)، ساختار روایی داستان عامیانۀ «کره‌اسب سیاه» از دیدگاه نشانه معناشناسی گفتمانی، دو ماهنامۀ فرهنگ و ادبیات عامه، سال 6، شماره 23، صص 150- 131.
- لیموچی، کتایون، (1385)، افسانه‌های مردم بختیاری، تهران: انتشارات پازی‌تیگر.
- مارزلف، اولریش، (1376)، طبقه‌بندی قصه‌های ایرانی، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: انتشارات سروش.
- مختاریان، بهار، (1386)، الگوی پیشنهادی رده‌بندی داستان‌های پریان بر بنیاد اسطوره‌ها، نامه انسان‌شناسی، سال 4، شماره 8، صص 119- 139.
- مظفریان، فرزانه، (1391)، اسطوره و قصه‌های عامیانه، ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی (زبان و ادبیات فارسی)، دوره 8 ، شماره 28، صص213 – 247.
- وطن‌پور، آزاده، نمیرانیان، کتایون، (1391)، ریخت‌شناسی و تحلیل اسطوره‌ای قصه عامیانه دختر و درخت کنار، پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، دوره 2، شماره 1، صص 187- 167.
- اوشیدری، جهانگیر، (1371)، دانشنامه‌ی مزدیسنا واژه‌نامه‌ی توضیحی آیین زرتشت، تهران: نشر مرکز.
- بندهش هندی (1388)، فردیناند یوستی، تصحیح و ترجمه: رقیه بهزادی، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- بندهش، (1395)، فرنبغ دادگی، گزارنده: بهار، مهرداد، تهران: انتشارات توس.
- بهار، مهرداد، (1373)، جستاری چند در فرهنگ ایران، تهران: انتشارات فکر روز.
- ---------- (1375)، پژوهشی در اساطیر ایران باستان، تهران؛ انتشارات آگه.
- پراپ، ولادیمیر، (1371)، ریشه‌های تاریخی قصه‌های پریان، ترجمه‌ی فریدون بدره‌ای، تهران: انتشارات توس.
- جعفری (قنواتی)، (1394)، درآمدی بر فولکلور ایران، تهران: انتشارات جامی.
- حاتم‌پور، شبنم، محمودی کوهی، مهرانگیز، (1396)، ریخت‌شناسی قصه‌های عامیانه بختیاری بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ، دو فصلنامۀ علمی- تخصص مطالعات ایلات و عشایر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال هفتم، شماره 2، صص 132- 111.
- حیدری، مرتضی، (1396)، تبیین و تحلیل بن‌مایه‌های اساطیری در ساختار قصۀ ماه‌پیشانی، فنون ادبی، سال نهم، شماره 1، صص160 – 143.
- دوستخواه، جلیل، (1370)، اوستا، گزارش و پژوهش دکتر جلیل دوستخواه، چاپ اول، تهران: انتشارات مروارید.
- ذوالفقاری، حسن، (1394)، زبان و ادبیات عامه ایران، تهران: انتشارات سمت (سازمان مطالعه و تدوین علوم انسانی دانشگاه‌ها).
- رضایی دشت ارژنه، محمود، رزمجویی، فاطمه، (1396)، نقد اسطوره‌ای دو قصه فولکلوریک منطقه دشمن‌زیاری، فصلنامه فرهنگ و ادبیات عامه، سال 5، شماره 12، صص 221 تا 239.
- شوالیه، ژان، گربران، آلن، (1384)، فرهنگ نمادها، ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی، جلد سوم و چهارم، تهران: انتشارات جیحون.
- عرب گلپایگانی، عصمت، (1394)، اساطیر ایران باستان؛ جنگی از اسطوره‌ها و اعتقادات در ایران باستان، تهران: انتشارات هیرمند.
- کریستنسن، آرتور، (1355)، آفرینش زیانکار در روایات ایرانی، ترجمه احمد طباطبائی، تبریز: انتشارات موسسه تاریخ و فرهنگ ایران.
- کریمی فیروزجایی، علی، بنیادی، حمیده، (1397)، ساختار روایی داستان عامیانۀ «کره‌اسب سیاه» از دیدگاه نشانه معناشناسی گفتمانی، دو ماهنامۀ فرهنگ و ادبیات عامه، سال 6، شماره 23، صص 150- 131.
- لیموچی، کتایون، (1385)، افسانه‌های مردم بختیاری، تهران: انتشارات پازی‌تیگر.
- مارزلف، اولریش، (1376)، طبقه‌بندی قصه‌های ایرانی، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: انتشارات سروش.
- مختاریان، بهار، (1386)، الگوی پیشنهادی رده‌بندی داستان‌های پریان بر بنیاد اسطوره‌ها، نامه انسان‌شناسی، سال 4، شماره 8، صص 119- 139.
- مظفریان، فرزانه، (1391)، اسطوره و قصه‌های عامیانه، ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی (زبان و ادبیات فارسی)، دوره 8 ، شماره 28، صص213 – 247.
- وطن‌پور، آزاده، نمیرانیان، کتایون، (1391)، ریخت‌شناسی و تحلیل اسطوره‌ای قصه عامیانه دختر و درخت کنار، پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، دوره 2، شماره 1، صص 187- 167.
