طرح‌وارۀ کنش مقدس در سورسرودههای عروسی (بر اساس سورسرودههای لارستان فارس)
نویسنده
دانش آموخته دکترای زبان و ادبیات فارسی
چکیده
ازدواج و آداب و رسوم مادی و شفاهی وابسته به آن، همچون تولد و مرگ در اندیشه و فرهنگ اقوام و ملل مختلف، بسیار اهمیت داشته است. این آیین در مقولۀ آیینهای وابسته به تشرف جای دارد و دگرگونی از یک مرحله در زندگی مقدس را به مرحلۀ دیگر نشان میدهند. نشانهها و نقشمایههای موجود در این گونه آداب و رسوم، چه از جنبۀ فرهنگ مادی و چه از نظر فرهنگ شفاهی با بینش فلسفی و دینی قوم در پیوند است. محتوای اینگونه اشعار عام، علاوه بر نشان دادن ماهیت برگزیدگی هر یک از زوجین، بیانگر جریانات حسی و عاطفی آنها در نوع زندگی نوین است. از آنجا که هر نوع تغییر همواره ذهن بشر را به مخاطره میانداخته است، در این جریان، با ابزار سورسرودهها، فرد را نیایشگونه نظرکردهای میخواندند که از میان جمع جدا شود و از جهان دخترانگی و پسرانگی به دنیای زنانگی و مردانگی و سپس مادرانگی و پدرانگی رهنمون شود. پژوهش حاضر با روش تحلیلی ـ توصیفی به گردآوری و بررسی ساختار سورسرودههای منطقۀ لارستان میپردازد و پس از دستهبندی انواع آن، از جنبۀ ساختار، کارکرد و پیوندِ این
گونههای بومی را با آداب و رسوم واکاوی میکند. حاصل کار نشان میدهد که سورسرودههای عامه همچون ادب روایی عام دربردارندۀ نیایشها و ستایشهای ایزدان و ایزدبانوان با دو جهت حماسی و غنایی است و فارغ از هر نوع دلهره از تغییر آیین و اندیشه و نگرش رسمی جامعه، با مقاومت ذهن جمع را بازتاب داده است.
گونههای بومی را با آداب و رسوم واکاوی میکند. حاصل کار نشان میدهد که سورسرودههای عامه همچون ادب روایی عام دربردارندۀ نیایشها و ستایشهای ایزدان و ایزدبانوان با دو جهت حماسی و غنایی است و فارغ از هر نوع دلهره از تغییر آیین و اندیشه و نگرش رسمی جامعه، با مقاومت ذهن جمع را بازتاب داده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
Masse, H. (1938). GroyancessET coutumes Persanes. Paris.
- Arene, Aand & S. Thompson (2004). The types of International Folktales. ed. H.J Uther. Helsinky: the Type of 611, P230.
- Arene, Aand & S. Thompson (2004). The types of International Folktales. ed. H.J Uther. Helsinky: the Type of 611, P230.
