بررسی درون‌مایه ترانه های برزگری در استان کهگیلویه و بویراحمد
نویسندگان
1
دانشگاه فرهنگیان
2
دانشیار بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز
چکیده
بررسی ترانه های برزگری در استان کهگیلویه و بویراحمد
سید برزو جمالیان زاده
دکتر محمود رضایی دشت‌ارژنه
چکیده
شعر کار نسخه‌ی خوانای احساسات سرایندگان و چگونگی محیط کار است و اشعار خوانندگان در حین انجام کار که به طور انفرادی یا جمعی خوانده می‌شود، بیانگر وضع معیشت، دل‌تنگی‌ها، رنج‌ها، آمال و آرزوها، عشق‌ها و نیایش‌های آن-هاست. این‌گونه آواها، فضای کار را از یکنواختی و خشکی نجات می‌بخشد و خستگی و رنج توان‌فرسای کار را تسکین می‌دهد و رایحه‌ی تلاش، حرکت، شوق و امید را در درون این زنان و مردان هنگام کار تقویت می‌کند. در این جستار، نگارندگان کوشیده‌اند که به بررسی و معرفی انواع ترانههای برزیگران استان کهگیلویه و بویراحمد که در حین انجام کار درو (برزگری) به شکل آهنگینی میخوانند، بپردازند. اشعاری که در زمینه‌ی کار و شغل، در فرهنگ محلّی این منطقه، سروده شده است، بخش وسیعی از ادبیات این مرز و بوم را تشکیل می‌دهد. در فرجام این نتیجه حاصل شد که مهمترین مضامین ترانههای برزگری، عشق به یار (همسر، نامزد)، سختی کار، شکوه از سختیهای این کار، آرزو و امید و برانگیختن برزگران به تلاش بیشتر به کار است؛ ترانههای که در عین سادگی و بی‌پیرایگی، بار عاطفی بالایی دارند و نیک بر دل می-نشینند.
سید برزو جمالیان زاده
دکتر محمود رضایی دشت‌ارژنه
چکیده
شعر کار نسخه‌ی خوانای احساسات سرایندگان و چگونگی محیط کار است و اشعار خوانندگان در حین انجام کار که به طور انفرادی یا جمعی خوانده می‌شود، بیانگر وضع معیشت، دل‌تنگی‌ها، رنج‌ها، آمال و آرزوها، عشق‌ها و نیایش‌های آن-هاست. این‌گونه آواها، فضای کار را از یکنواختی و خشکی نجات می‌بخشد و خستگی و رنج توان‌فرسای کار را تسکین می‌دهد و رایحه‌ی تلاش، حرکت، شوق و امید را در درون این زنان و مردان هنگام کار تقویت می‌کند. در این جستار، نگارندگان کوشیده‌اند که به بررسی و معرفی انواع ترانههای برزیگران استان کهگیلویه و بویراحمد که در حین انجام کار درو (برزگری) به شکل آهنگینی میخوانند، بپردازند. اشعاری که در زمینه‌ی کار و شغل، در فرهنگ محلّی این منطقه، سروده شده است، بخش وسیعی از ادبیات این مرز و بوم را تشکیل می‌دهد. در فرجام این نتیجه حاصل شد که مهمترین مضامین ترانههای برزگری، عشق به یار (همسر، نامزد)، سختی کار، شکوه از سختیهای این کار، آرزو و امید و برانگیختن برزگران به تلاش بیشتر به کار است؛ ترانههای که در عین سادگی و بی‌پیرایگی، بار عاطفی بالایی دارند و نیک بر دل می-نشینند.
کلیدواژه‌ها
الف) منابع مکتوب
- احمدپناهی‌سمنانی، محمد (1383). ترانه و ترانه‌سرایی در ایران: سیری در ترانههای ملی ایران. چ اول. تهران: سروش.
- تمیم‌داری، احمد (1390). فرهنگ عامه. چ اول. تهران: مهکامه.
- ذوالفقاری، حسن و لیلا احمدی کمرپشتی (1388). «گونهشناسی بومیسرودههای ایران». ادبپژوهی. ش 7 - 8. صص 143-170.
- صفری، ظاهری و ابراهیم جهانگیر (1388). «بررسی ترانههای کار در عشایر بختیاری». فرهنگ مردم. ش 31 - 32. صص 169-182.
- طاهری بویراحمدی، سیمین (1384). فرهنگ عامیانۀ مردم کهگیلویه و بویراحمد. چ اول. تهران: سخن.
-غفاری، یعقوب (1390). مراسم عروسی و دگرگونی‌های آن در کهگیلویه و بویراحمد. چ اول. تهران: نقش مانا.
- قنبری عدیوی، عباس (1390). «گونۀ ترانه در ادبیات عامۀ بختیاری». ادبیات و زبانهای محلی ایرانزمین. س 1. ش 1. صص 149-176.
ب) مصاحبه‌ها
1.نورالدینی، نصرالله (45 ساله). دهدشت. ابتدایی. دامدار. شهریور 1394.
2. بشر، امرالله (50 ساله). منطقۀ ییلاقی دالون کهگیلویه. پنجم نهضت سوادآموزی. دامدار. اسفند 1393.
3. ربانی، مختار(75 ساله). دهدشت. بی‌سواد. کشاورز. اسفند 1393.
4. حقگو، لیلا (65 ساله). روستای دهنو صالحان از توابع بویراحمد. بی‌سواد. خانه‌دار. خرداد 1394.
5. حمایتی، قدرت (45 ساله). قلعهدختر کهگیلویه. راهنمایی. دامدار. مرداد 1393.
6. رزمجو، آغامحمد (75 ساله). دهدشت. بی‌سواد. کشاورز و دامدار. اسفند 1393.
7. جمالیانزاده، عبدالله (70 ساله). کهگیلویه. بی‌سواد. کشاورز. خرداد 1393.
8. علوی، محمدابراهیم (65 ساله). یاسوج. پنجم ابتدایی قدیم. کشاورز و دامدار. اسفند 1393.
9. بهرامی، حسن ( 45 ساله). گچساران. کارشناسارشد زبان و ادبیات فارسی(شاعر). دبیر آموزش و پرورش. اسفند 1393.
10.خوشآیین، فرجالله (80ساله). تنگ یار بویراحمد. بی‌سواد. کشاورز. خرداد1390.
