هوره، یادگار اجداد کُرد با نگاهی بر هورۀ صیدقلی کشاورز
نویسندگان
1
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی
2
کارشناس‌ارشد زبان و ادبیات فارسی.
3
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی.
چکیده
مردم کرد از روزگاران پیشین با نوای روحبخش موسیقی به آوازخوانی میپرداختند و بازتاب آن را در قالب «سیهچَمانه» در مناطق هورامی، «گورانی» در مناطق کردنشین کردستان و کرمانشاه، و «هوره» در میان ایل کلهر و طوایف سنجانی میبینیم. هوره بخش مهمی از فولکلور قدیم مناطق ایلام، کرمانشاه، کردستان و لرستان را دربر میگیرد و در این زمینه میتوان به هورۀ شاعرانی همچون حسینی (ایلام)، علینظر (اسلامآباد غرب)، سلیمان (گهواره)، اَوْلْعزیز (عبدالعزیز از اسلامآباد غرب) و صیدقلی کشاورز (از روستای لالهوند بخش ماهیدشت کرمانشاه) اشاره کرد. صیدقلی یکی از هورهسرایان مشهور و نامی است که تاکنون صداهای ماندگاری از خویشتن بر جای نهاده است. وی در قالب هوره به بیان عشق خویش به معشوق، درد و تحمل هجران، گاهی «پایهموری» (هورۀ سوزناک و مرثیه) و نیز گاهی به اخوانیات پرداخته است. نویسندگان مقالۀ حاضر میکوشند با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بررسی نمونههای تصادفی از میان هورههای فراوان صیدقلی کشاورز، ضمن معرفی بیشتر این نوای سنتی، به تبیین و بررسی آنها از دیدگاه
زیباییشناسی بپردازند.
زیباییشناسی بپردازند.
کلیدواژه‌ها
- انوری، حسن (1381). فرهنگ سخن. 8 ج. تهران: سخن.
- بهرامی، بهمن (1388). آواز مادر؛ ریشۀ مشترک هوره، مور و سیاچمانه. کرمانشاه: پژوهنده.
- جمالی، گلناز (1391). بررسی ساخت آوایی و معنایی هوره در کردی کلهری. پایاننامۀ کارشناسی ارشد گروه زبان انگلیسی. کرمانشاه: دانشگاه رازی.
- درویشی، محمدرضا (1376). آیینه و آواز. تهران: حوزۀ هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
- رنجبر، محمود و هدایت‌الله ستوده (1380). مردم‌شناسی (با تکیه بر فرهنگ مردم ایران). تهران: دانشآفرین.
- روح‌الامین، محمود (1379). مبانی انسان‌شناسی (گرد شهر با چراغ). چ 9. تهران: عطار.
- ریپکا، یان (1380). تاریخ ادبیات ایران از آغاز تا امروز. ترجمۀ یعقوب آژند. تهران: امیرکبیر.
- سیپک، پیری ( 1384). ادبیات فولکلور ایران. ترجمۀ محمد اخگری. تهران: سروش.
- سلطانی، محمدعلی (1370). جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاه. تهران: مؤسسۀ فرهنگی نشر سها.
- سهامی، علی (1384). پیشینۀ فرهنگی هوره. کرمانشاه: پژوهنده.
- صفیزاده بورکهیی، فاروق (1376). «پژوهشی پیرامون ترانههای باستانی هوره». شعر. ش 21. صص 84- 87.
- فرزاد، عبدالحسین (1378). دربارۀ نقد ادبی. چ 2. تهران: قطره.
- قرایی مقدم، امان‌الله (1374). مبانی جامعه‌شناسی. تهران: ابجد.
- محجوب، محمدجعفر (1387). ادبیات عامیانۀ ایران. بهکوشش حسن ذوالفقاری. تهران: سخن.
- مصاحب، غلامحسین (1380). دائرۀالمعارف فارسی. چ 2. تهران: امیرکبیر.
- موزونی، رضا ( 1393). ترانههای سرزمین مادری. کرمانشاه: دیباچه.
- موسوی، صید سیامک (1380). سوگسرایی و سوگخوانی در لرستان. خرم آباد: افلاک.
