بررسی اصطلاحات عامیانۀ تحصیلی دانشجویان اصفهان از نظر ساخت‌واژی و معنایی

نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان انگلیسی
2 استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان
چکیده
استفاده از عبارات و اصطلاحات ­عامیانۀ ­تحصیلی در بین دانشجویان اصفهانی رواج دارد. در این مقاله این اصطلاحات از دو منظر ساخت­واژی و معنایی بررسی شده ­است. به این منظور با توجه به تقسیم­بندی شقاقی (1386) از انواع فرایند­های واژه­سازی، فرایند­های ساخت­واژی دخیل در ساخت اصطلاحات­ عامیانۀ ­تحصیلی تعیین ­شد. همچنین در بررسی قواعد معنایی در ساخت این اصطلاحات از آنچه اکرامی (1384) به­عنوان عمده­ترین شیوه­های ساختن واژه و اصطلاح معرفی کرده ­است، استفاده ­شد. شرکت­کنندگان این پژوهش 90 دانشجوی اصفهانی بودند و ابزار جمع­آوری اطلاعات ارائۀ پرسش­نامه­ای در دو بخش بود. با بررسی و تحلیل داده­های حاصل از پرسش­نامه در مجموع 160 اصطلاح عامیانۀ تحصیلی که دانشجویان اصفهان استفاده ­کرده­اند، به­دست آمد، سپس داده­های حاصل از نظر ساخت­واژی تحلیل شد که بر اساس آن فرایند­های ساخت این اصطلاحات به ترتیب: ترکیب، واحد­های واژگانی فراتر از واژه، گسترش استعاری، وام­گیری، اشتقاق، ابداع، ترکیب- اشتقاق، کوتاه­سازی و سرواژه­سازی بودند و در این میان فرایند واژه­سازی ترکیب با 6. 31 % بیشترین سهم و فرایند آمیزش با 62. 0% کمترین سهم را به خود اختصاص داده­ است. از آنجا که در زبان فارسی ترکیب و اشتقاق رایج­ترین فرایند­های واژه­سازی هستند، انتظار می­رفت پس از ترکیب، فرایند واژه­سازی اشتقاق بالاترین سهم را در ساخت اصطلاحات عامیانۀ تحصیلی داشته ­باشد، در حالی که این­گونه نیست.
کلیدواژه‌ها

- اسپالسکی، برنارد (1370). زبان­شناسی اجتماعی. ترجمۀ علی رحیمی و زهرا باقری. تهران: جنگل.
- اکرامی، محمود (1384). مردم­شناسی اصطلاحات خودمانی. مشهد: ایوار.
- انوری، حسن و حسن احمد گیوی (1383). دستور زبان فارسی2. ج 2. تهران: مؤسسۀ فرهنگی فاطمی.
- اورنگی، لیلی (1378). واژه­نامۀ تخصصی- توصیفی اصطلاحات گمرکی. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان. دانشکدۀ زبان­های خارجی.
- باطنی، محمدرضا (1374). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی. تهران: امیرکبیر.
- حاجی محمدی، محمد (1385). توصیف زبان­شناختی گونۀ جاهلی زبان فارسی در فیلم­ها و برنامه­های رادیو و     تلویزیون (و مقایسۀ آن با زبان معیار). دانشگاه اصفهان. دانشکدۀ زبان­های خارجی.
- خانلری، پرویز (1363). دستور زبان فارسی. تهران: توس.
- رفیعی، عادل (1387). «پسوند افزایی اشتقاقی در زبان فارسی». دستور. ش4.
- سامعی حسین (1375). واژه­سازی در زبان فارسی، یک انگارۀ نظری. رسالۀ دکتری. دانشگاه تهران. دانشکدۀ زبان­های خارجی.
- شقاقی، ویدا (1386). مبانی صرف واژه. تهران: مرکز تحقیق و توسعۀ علوم انسانی.
- صادقی، علی­اشرف (1362). «زبان معیار». نشر دانش. س 3. ش 4.
- ------------ و همکاران (1392). فرهنگ جامع زبان فارسی (حرف آ). تهران: فرهنگ معاصر.
- ضیاء حسینی،  محمد (1388). مبانی زبان­شناسی. تهران: رهنما.
- قطره، فریبا (1386). مشخصه­های تصریفی در زبان فارسی امروز. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- کلباسی، ایران (1380). ساخت اشتقاقی واژه در فارسی امروز. چ 2. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- مدرسی، یحیی (1363). «برخی مسائل نظری در جامعه­شناسی زبان». زبان­شناسی. س 1. ش 1.
- مشیری،  مهشید (1369). فرهنگ لغت زبان فارسی: الفبایی- قیاسی. تهران: سروش.
- Arua E. & M. Alimi (2009). The Creation of Student's Academic Slang Expressions in the University of  Bostwana. Linguistic on line.
- Bauer,  L. (1983). English Word Formation. London: Cambridge university press.
- Bloom Field, L. (1933). Language. New York: Hlot, Rinehart and Javanoic.
- Burdova,V. (2009). Student Slang. Masaryk university in burno: Faculty of Education.
- Crystal, D. (1992). Language. London: Cambridge University Press.
- Eble, Connie C. (1996). Slang and Sociability.In-Group Language among    College Students. London: Chapel Hill.
- Falk, J.S. (1978). Linguistics and Language. New York: John Wiley and Sons.
- Fasold, R. & J. Connor-Linton (2006). An Introduction to Language and Linguistics.Cambridge University Press.
- Fasold, R. (1984). The Sociolinguistics of  Society. Oxford: Basil Blackwell.
- Halliday, M.A. (1978). Language as a Social Semiotics. London: Edward Arnold.
- Holmes, J. (2013). An introduction to sociolinguistics. Routledge.
- Leech, G. & J. Svartvik (1981). A Communicative  Grammar of English. London: Longman Group Limited.
- Mathews, P. (1991). Morphology (2nd edn). Cambridge: Cambridge University Press.
- Moshiri, L. (1988). Colloquial Persian. London: New York, by Rotledge.  1988.
- Spolsky, B. (2008). Sociolinguistics. Oxford University Press.
Thorne, T. (2004). "Slang, Style-shifting and Sociability". www.kcl.ac.uk /content /1/c6
- ------------ (2005). "Classifying Campus Slang". http://- www.kcl.ac.uk /content/1/c6
Trask, R. L. & P. Stockwell (2007). Language and Llinguistics: The Key Concepts. Taylor & Francis.
- Wardhaugh R. (2011). An Introduction to Sociolinguistics. Blackwell Publishing.
- Yule, G. (2014). The Study of Language. Cambridge University Press.