«پیکرگردانی» در افسانه های جواهرالاسمار

پیکر‌گردانی تغییر شکل، ماهیت، طبیعت و نهاد موجودات حقیقی یا خیالی و به‌عبارتی‌دیگر استحاله، مسخ و دگردیسی است و معنای دیگر آن، تغییر شکل ظاهر و تغییر اساس هستی و هویت شخص یا چیزی با استفاده از نیرویی ماوراء­‌الطبیعی است. جواهرالاسمار اثر عمادبن‌محمد الثغری، از نویسندگان قرن هشتم هجری و از منشیان سلطان علاء‌الدین، مجموعه‌افسانه‌هایی است غنایی، به زبان تمثیلی و با نثری ساده که سرشار از تازگی‌ها و لطایف ویژه‌ای است. درون‌مایۀ اصلی این کتاب مکر زنان است. راوی آن «طوطی» 100 افسانه را به مدت 52 شب نقل می‌کند. افسانه‌های متعدد و پر‌شاخ‌و‌برگ جواهر‌الاسمار از نظر ساختار و موضوع ویژگی‌هایی دارد. هدف از تدوین مقالۀ حاضر آن است که با شیوۀ توصیفی-تحلیلی و برمبنای چارچوب نظری تحقیق، مهم‌ترین انواع پیکرگردانی در روایات ِافسانه‌های جواهرالاسمار بررسی و تبیین شود. درمجموع می‌توان گفت که بیشترین نوع پیکرگردانی‌ها در این اثر، در بخش استحالۀ جماد به موجود زنده صورت گرفته است.