مقایسه روایت‌های شفاهی و کتبی داستان بهمن
نویسنده
دایره المعارف بزرگ اسلامی
چکیده
یکی از مباحث مهم در ادبیات شفاهی، مقایسة روایت‌های شفاهی یک متن با روایت‌های کتبی همان متن است. در این مقاله، روایت‌های شفاهی و کتبی داستان بهمن مقایسه شده‌اند. از میان روایت‌های کتبی، داستان بهمن در شاهنامه فردوسی، داستان بهمن در تاریخ ثعالبی و منظومه بهمن‌نامه سروده ایرانشاه‌‌بن ابی‌الخیر و از میان روایت‌های شفاهی، شانزده روایت انتخاب شده است. نگارنده کوشیده است تفاوت زبان و نوع روایت را در روایت‌های شفاهی و کتبی این داستان نشان دهد. در این زمینه تاکنون هیچ مقاله‌ای منتشر نشده است؛ ازاین‌رو مقاله حاضر نخستین پژوهش درباره این موضوع است.
کلیدواژه‌ها
منابع
- ابن‌بلخی (بی‌تا). فارسنامه. تهران: عطایی.
- فاخوری، حنا (1374). تاریخ ادبیات عربی. ترجمه عبدالحمید آیتی. تهران: توس.
- ایرانشاه‌‌بن ابی‌الخیر (1370). بهمن‌نامه. ویراسته رحیم عفیفی. تهران: علمی و فرهنگی.
- انجوی شیرازی، سید‌ابوالقاسم (1369). فردوسی‌نامه. تهران: علمی.
- باطنی، محمد‌رضا (1363). «زبان در خدمت باطل» درنقد آگاه. تهران: آگاه.
- بلعمی، ابوعلی (1383). تاریخ بلعمی. تصحیح محمدتقی بهار. به‌کوشش محمدپروین گنابادی. تهران: زوار.
- تودورف، تزوتان (1377). منطق گفتگویی میخائیل باختین. ترجمه داریوش کریمی. تهران: نشر مرکز.
- ثعالبی، عبدالملک‌بن محمد (1368). تاریخ ثعالبی. ترجمه محمد فضائلی. تهران: نشر نقره.
- جعفری قریه علی، حمید (1388). «سنجش بهمن‌نامه با شاهنامه».مطالعات ایرانی. س8. ش15.
- جعفری (قنواتی)، محمد (1384). روایت‌های شفاهی هزار و یک شب. تهران: علم.
- مشکین، حسین‌بابا (1386). مشکین‌نامه. به‌کوشش داود فتحعلی‌بیگی. تهران: نمایش.
- سعیدی، سیدمصطفی (1381). طومار شاهنامه. تهران: خوش‌نگار.
- صداقت‌نژاد، جمشید (1374). طومار کهنشاهنامه فردوسی. تهران: دنیای کتاب.
- صفا، ذبیح‌الله (1381). «یادداشت مصحح» در داراب‌نامه. ابوطاهر طرسوسی. تهران: علمی و فرهنگی.
- طرسوسی، ابوطاهر (1374). داراب‌نامه. تصحیح ذبیح‌الله صفا. تهران: علمی و فرهنگی.
- مجمل‌التواریخ والقصص (1383). تصحیح محمدتقی بهار. تهران: دنیای کتاب.
- فردوسی، ابوالقاسم (1386). شاهنامه. تصحیح جلال خالقی مطلق. تهران: مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی.
- محمود سیستانی، ملک‌شاه حسین (1383). احیا‌ء‌الملوک. تصحیح منوچهر ستوده. تهران: علمی و فرهنگی.
- میرخواند، محمد‌بن خاوندشاه (1375). گزیده روضة‌الصفا. تلخیص عباس زریاب خویی. تهران: علمی.
- هفت‌لشکر (1377). تصحیح مهران افشاری و مهدی مداینی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- Shahpur Shahbazi, A. (1990). "On the Xwaday-namag". Iranica Vari: Papers in Honor of Professor Ehsan Yarshater, Tentes et Memoires. Vol. XVI. Leiden. Pp. 208- 229.
