Active and Passive Women in the Iranian Prose Folk Tales

Author
Associate Professor of Persian Language & Literature
Abstract
Abstract:
Women in the prose folk tales have various roles. In contrast to the position of women in official and lyric literature, the living, dynamic, influential and basic role of them in folk tales is noteworthy. Active women with positive character are the initiator of love, heroe’s helper, protector of their freedom and dignity, warrior, heroe’s physician and nurse, against the mandatory marriages, consistent in love, sly, devoted, kind, intelligent and advisor. Women with negative character are sly, witches, malicious, wicked, evil, treacherous, envious and corrupt. Passive women are as a reward for the hero, unsophisticated, beloved or spouse, agree with polygamy and oppressed. This descriptive-analytical paper cheks twenty-two long famouse folk stories and analyzes the popular types of active and passive women's role in them.
Keywords

منابع
الف. داستان‌های بررسی‌شده
-   ارجانی، ‌فرامرزبن خداداد (1363). سمک‌ عیار. به‌تصحیح پرویز ناتل خانلری. 5ج. تهران: آگاه.
-   اسکندرنامه (روایت فارسى کالیستنس دروغین) (1343). چاپ ایرج افشار. تهران.
-   اسکندرنامۀ کبیر (1317). چاپ سنگى. تهران.
-   اسکندر و عیاران (تلخیص کلیات هفت‌جلدی اسکندرنامه نقالی) (1383). گزینش و پیرایش علی‌رضا ذکاوتی قراگوزلو. تهران: نشر نی.
-    اشکوری، احمدبن علی (1332). بدیع‌الجمال و بدیع‌الملک. چاپ سنگی.
-   بیغمی، محمد (1388). فیروزشاه‌نامه. به‌کوشش ایرج افشار و مهران افشاری. تهران: نشر چشمه.
-   بیغمی، محمدبن احمد (1381). داراب‌نامه بیغمى. چاپ ذبیح‌اللّه صفا. تهران.
-   حسین کرد شبستری (1385). تصحیح ایرج افشار و مهران افشاری. تهران: نشر چشمه.
-   حمزه‌نامه (1347). به‌کوشش جعفر شعار. 2ج. تهران: دانشگاه تهران.
-   خاور و باختر (1390). در ادبیات مکتبخانه‌ای ایران. به‌کوشش حسن ذوالفقاری و محبوبه حیدری. ج2. تهران: رشدآوران.
-   خاورنامه‌ (1284). کاتب حسن‌بن محمد هاشم موسوی خوانساری. مصور. تهران.
-   خسرو دیوزاد (1298). در کارخانۀ استاد محمدتقی. به‌خواهش آقامحمد عبدالله و آقاعبدالکریم خوانساری. تهران.
رستم‌نامه (بی‌تا).تهران: مطبوعاتی حسینی.
-   شیرویۀ نامدار (1384). تهران: ققنوس.
-   طرسوسی، ابوطاهر (1270ق). قهرمان قاتل. کاتب محمدجعفر گلپایگانی. مصور. تهران.
-   طرسوسی، ابوطاهر (1380). ابومسلم‌نامه.به‌کوشش حسین اسماعیلی. تهران: معین.
-   قصۀ نوش‌آفرین گوهرتاج به‌همراه شیرویۀ نامدار، قصه عاشقان قدیمی (1387). تهران: ورجاوند.
-   نقیب‌الممالک، محمدعلی (1378). امیرارسلان. با مقدمۀ محمدجعفر محجوب. تهران: مؤسسۀ فرهنگی فردا.
-   نقیب‌الممالک، محمدعلی (1384). ملک‌جمشید و حمام بلور. تهران: ققنوس.
-   نوش‌آفرین‌نامه (۱۲۷۹ق). چاپ سنگی.
-   واعظ هروی، عطاءالله بن حسام (1386). مختارنامه. تهران: ققنوس.
 
ب. منابع مقاله
آیدنلو، سجاد (1387). «پهلوان‌بانو». مطالعات ایرانی. ش13. صص11- 24.
-  ـــــــــــــ (1387). «چند بن‌مایه و آیین مهم ازدواج در ادب حماسی ایران با ذکر و بررسی برخی نمونه‌های تطبیقی». جستارهای ادبی. ش160. صص1- 24.
برومند، مهردخت (1355). «زنان عیار». گوهر. ش43. صص617- 622.
-  بیات، حسین (1389). «محوریت قهرمانان در قصه‌های عامیانه». نقد ادبی. ش11- 12. صص87- 116.
جاوید، محمدجواد (1389). «از فرهنگ چندهمسری تا حقوق چندهمسری». زن در فرهنگ و هنر. دوره دوم. ش1. صص55- 76.
-  حسینی، مریم (1388). ریشه‌های زن‌ستیزی در ادبیات فارسی. تهران: نشر چشمه.
-  رمضان نرگسی، رضا (1384). «بازتاب چندهمسری در جامعه». مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان سابق). ش27. صص145- 174.
-  روح‌الامینی، محمود (1370). «ساختارهای اجتماعی ازدواج‌های شاهنامه». چیستا. ش78. صص877- 891.
-  کرمی، محمدحسین و سعید حسام‌پور (1384). «تصویر و جایگاه زن در داستان‌های عامیانه: سمک عیار و داراب‌نامه». مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. ش42. صص125- 136.
-  میرعابدینی، حسن (1380). صد سال داستان‌نویسی ایران. چ2. تهران: نشر چشمه.
-  یونگ، کارل گوستاو (1352). انسان و سمبول‌هایش. ترجمۀ ابوطالب صارمی. تهران: امیرکبیر.
-  وحید (1346). «زنان تاجدار». ش47. صص972- 979.