The Evolution of the Raven as a Motif: From Myth to Folklore
Author
Abstract
Abstract: The motifs are elemental in keeping the structural, semantic and aesthetic consistency of Persian tales. Multiple and often uncertain origins have been counted for fictional motifs, such as mythical and religious narratives, folklores, history and so on. Over the centuries, the motifs have undergone shifts and variations, and transferred from one domain to another. Having been considered as a multi-dimensional bird for possessing various and often contrasting features and functions, "The Raven" also acts as a multi-functional motif in Iranian culture. The function of the raven in texts and narratives has two main origins: mythical and religious. In the first, the raven is linked with the Sun and light, acting as the messenger of the Sun God, brings good omen, and embodies wisdom and foresight; and the second one makes the raven to penetrate the beliefs and mentalitys of men through the story of fratricide of Cain, and thus symbolize death and darkness. The study of how the function and motif of raven have undergone shifts and variations through myth to religion and folklore is the purpose of this paper. The investigation of the function of raven in texts, tales and proverbs, and the analysis of its stability or alteration would bring to light chief and critical points about the (dis)similarity of myth and religion, and the role of raven in Iranian people's attitudes and folklore.
Keywords
Subjects
- ادیب بیضاوی کاشانی (1327). دیوان ادیب بیضاوی کاشانی. تهران: چاپخانۀ سپهر.
- ابن‌بزاز، توکل‌بن اسماعیل (1376). صفوه‌الصفا. تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد. چ2. تهران: نشر زریاب.
- استوری، جان (1389). مطالعات فرهنگی دربارۀ فرهنگ عامه. ترجمۀ حسین پاینده. تهران: آگاه.
- اسدیان، محمد (1372). گوشه‌ای از باورها و دانش عامه در قشم. تهران: کتاب کادوس.
- افشار سیستانی، ایرج (1366). نگاهی به ایلام. تهران: نشر هنر.
- امیرقاسمی، مینو (1391). دربارۀ قصه‌های اسطوره‌ای. تهران: نشر مرکز.
- ایرج‌میرزا (1353). دیوان ایرج‌میرزا. به‌اهتمام محمدجعفر محجوب. چ3. تهران: اندیشه.
- ایزدپناه، حمید (1343). فرهنگلری. تهران: انجمن فرهنگ ایران باستان.
- ایونس، ورونیکا (1381). اساطیر هند. ترجمۀ محمدحسین باجلان. تهران: اساطیر.
- بختیاری، علی‌اکبر (1378). سیرجان در آیینۀ زمان. کرمان: مرکز کرمان‌شناسی.
- برگزیدۀ تفسیر طبری(1364). به‌کوشش ناصر امیری. تهران: امیرکبیر.
- بهار، مهرداد (1362). پژوهشی در اساطیر ایران. تهران: توس.
- بهرنگی، صمد (1359). قصه‌های بهرنگ. تهران: دنیا.
- پارسانسب، محمد (1390). «مأخذشناسی تحلیلی حکایاتی از مثنوی». مطالعات عرفانی. ش14. صص31- 54.
- ــــــــــــــــــ (1388). «بن‌مایه: تعاریف، گونه‌ها و کارکردها». فصلنامه نقد ادبی. س2. ش5. صص 7- 40.
- پند پیران (1357). تصحیح جلال متینی. مشهد: بنیاد فرهنگ ایران.
- پاینده، محمود (1353). آیین‌ها و باورداشت‌های گیل و دیلم. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
- تقوی، محمد (1376). حکایت‌های حیوانات در ادب فارسی. تهران: روزنه.
- تقوی، محمد و الهام دهقان (1388). «موتیف چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟». فصلنامه نقد ادبی. س2. ش8. صص 7- 32.
- ثروت، منصور (1379). فرهنگ کنایات. تهران: سخن.
- جامی، عبدالرحمن (1337). خردنامۀ اسکندری. تصحیح مدرس گیلانی. چ2. تهران: نشر سعدی.
- ــــــــــــــــ (1367). بهارستان. تصحیح اسماعیل حاکمی. تهران: اطلاعات.
- جهانگرد، فرانک (1390). «نمادشناسی حکایت "بوف و زاغ" کلیله و دمنه برپایۀ اساطیر ایران و هند». بوستان ادب. س3. ش1. صص75- 97.
- خیریه، بهروز (1385). نقش حیوانات در داستان‌های مثنوی معنوی. تهران: انتشارات فرهنگ مکتوب.
- دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامۀ دهخدا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- ذوالفقاری، حسن (1388). فرهنگ بزرگ ضرب‌المثل‌های فارسی. 2ج. تهران: معین.
- رضایی، عبدالعظیم (1379). اصل و نسب و دین‌های ایرانیانباستان. تهران: دُر.
- سجاسی، شمس (1386).فرائد‌السلوک. تصحیح نورانی وصال و غلامرضا افراسیابی. تهران: نشر پاژنگ.
- سعدالدین وراوینی (1367). مرزبان‌نامه. تصحیح محمد روشن. چ2. تهران: نشر نو.
- سمیعی، احمد (1386). «مضمون مایۀ غالب و نماد». نامۀ فرهنگستان. س9. ش2 (34). صص49- 59.
- شمیسا، سیروس (1377). فرهنگ اشارات ادبیاتفارسی. تهران: فردوس.
- شوالیه، ژان (1385). فرهنگ نمادها. ترجمۀ سودابه فضائلی. تهران: جیحون.
- صداقت‌کیش، جمشید (1362). «فرهنگ مردم آباده». فروهر. ش18. صص535- 540.
- صفاری، عباس (1388). کلاغنامه، از اسطوره تا واقعیت. تهران: مروارید.
- عبدللهی، منیژه (1381). فرهنگ‌نامۀ جانوران در ادب پارسی. ج2. تهران: پژوهنده.
- عتیق نیشابوری، ابوبکر (1380). تفسیر سورآبادی. تصحیح سعیدی سیرجانی. ج1. تهران: فرهنگ نشر نو.
- عوفی، سدیدالدین محمد (1382). جوامع‌الحکایات و لوامع‌الروایات. به‌کوشش جعفر شعار. تهران: علمی و فرهنگی.
- غلام محمد‌‌مهدی [واصف مدرسی] (بی‌تا). حکایات دلپسند. به‌اهتمام محمد قمرالدین‌بن حاجی شیخ‌محمد یعقوب. گانپور. کلکته: مطبعۀ قیومی.
- فراهی، میرزابرخوردار (1373). داستان‌های محبوب‌القلوب. تصحیح علیرضا ذکاوتی قراگوزلو. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- قاسم‌زاده، محمد (1380). شهر هشتم. تهران: کاروان.
- کازنو، ژان (1377). در جهان اسطوره‌شناسی. ترجمۀ جلال ستاری. تهران: نشر مرکز.
- کریستن‌سن، آرتور (1383). نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران. ترجمۀ ژاله آموزگار و احمد تفضلی. تهران: نشر چشمه.
- گرانت، مایکل (1390). فرهنگ اساطیر کلاسیک یونان و روم. تهران: نشر ماهی.
- محجوب، محمدجعفر (1387). ادبیات عامیانۀ ایران. تهران: نشر چشمه.
- مزینانی، محمدکاظم (1388). پسری که کلاغ شد. تهران: سورۀ مهر.
- مشایخی، حبیب‌الله (1380). نگاهی همه‌سویه به تنکابن. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
- منشی، نصرالله (1361). کلیله و دمنه. تصحیح مجتبی مینوی. تهران: امیرکبیر.
- مولوی، جلال‌الدین (1375): مثنوی معنوی. تصحیح رینولد نیکلسون. تهران: توس.
- هزار حکایت صوفیان (1389). تصحیح حامد خاتمی‌پور. 2ج. تهران: سخن.
- نظامی، الیاس‌بن یوسف (1335). مخزن‌الاسرار. تصحیح وحید دستگردی. چ2. تهران: کتاب‌فروشی ابن‌سینا.
- هال، جیمز (1383). فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب. ترجمه رقیه بهزادی. تهران: فرهنگ معاصر.
- هدایت، رضاقلی‌خان (1270). ریاض‌المحبین. چاپ سنگی، 321 صفحه.
- هدایت، صادق (1312). نیرنگستان. تهران: جاویدان.
- هینلز، جان (1382). شناخت اساطیر ایران. ترجمۀ ژاله آموزگار و احمد تفضلی. تهران: نشر چشمه.
- یاحقی، محمدجعفر (1389). فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها. تهران: فرهنگ معاصر.
- یوسفی، غلامحسین (1374). چشمۀ روشن، دیداری با شاعران. تهران: علمی.
- Browning, W.R.E. (2004). Oxford Dictionary of The Bible. New York: Oxford University Press.
- Ferber, Michael (2007). A Dictionary of Literary Symbols. New York: Cambridge U.P.
- Guerin, Wilfred (2005). A Handbook of Critical Approaches to Literature. Oxford: Oxford University Press.
- Hamilton, Edith (1998). Mythology. New York: Back Bay Books.
- Knowles, Elizabeth (2006). Oxford Dictionary of Phrase and Fable. New York: Oxford University Press.
- Seigneuret, Jean-Charles (1988). Dictionary of Literary Criticism. Delhi: IVY Publishing House.
- Oxford University (2006). The Oxford English Dictionary. Oxford University Press.
- Uther, Hans-Jorg. The Types of International Folktales. Helsinki. (2004).
