باور بلاگردانی در شاهنامه
نویسنده
عضو هیئت علمی دانشگاه شهیدباهنر کرمان
چکیده
بلاگردانی یعنی انتقال غیرمستقیم شر و دور ریختن آن برای مدت معین یا زمان نامحدد. بشر فلسفههای گوناگونی برای مبارزه با شر داشت و برای مبارزه با آن از ابزارهای رایجی همچون انسان، اشیاء، حیوان و ... استفاده می‌کرد. در این مقاله سعی شده است با مراجعه به شاهنامۀ فردوسی، روش‌های بلاگردانی بررسی شود. برای روشن شدن این امر، پس از ذکر مقدمه‌ای دربارۀ بلاگردانی، دلیل رویآوری بشر به بلاگردانها و انواع بلاگردانی در شاهنامه بررسی شده است. بلاگردانی به دو شکل بیواسطه و باواسطه، یکی در داستان ضحاک و دیگری در داستان رستم و اسفندیار دیده میشود. این پژوهش به شکل بنیادی و بر پایۀ مطالعات کتابخانهای و به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.
کلیدواژه‌ها
منابع
- آیدنلو، سجاد (1390). دفتر خسروان. چ 1. تهران: سخن.
- _________ (1389). «بررسی و تحلیل چند رسم پهلوانی». دوفصلنامۀ مطالعات داستانی. س1. ش 1.ص 5.صص
- _________ (1389). «نوشدارو چیست؟». چیستا. ش 171. صص 45-52.
-الیاده ، میرچا (1368). آیینهای آشناسازی. ترجمۀ نصرالله زنگویی. تهران: آگاه.
– ایونس، ورونیکا (1389). اسطورههای هند. ترجمۀ باجلان فرخی. چ 2. تهران: اساطیر.
- بلک جرمی، آنتونی گرین (1383). خدایان، دیوان و نمادهای بین‌النهرین باستان. چ 1. تهران: امیرکبیر.
- بندهش (1369). به‌کوشش مهرداد بهار. چ 1. تهران: توس.
- جوینی، محمد (1382). تاریخ جهانگشای. تصحیح محمد قزوینی. چ 3. تهران: افراسیاب.
- حسینی، سیدحسن (آصف) (1383). آفرینش در اساطیر آمریکا. چ 1. قم: ادیان.
– رزنبرگ، دونا (1376). اسطورههای جهان. ترجمۀ عبدالحسین شریفیان. چ 1. تهران: اساطیر.
- رضی، هاشم (1381). آیین مهر. چ 1. تهران: بهجت.
- سبحانی، جعفر (1378). فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام. چ 11. تهران: مشعر.
- سعدی، شیخ مصلح‌الدین (1374). بوستان. به‌کوشش خلیل خطیب‌رهبر. چ 2. تهران: انتشارات صفی علیشاه.
- شمیسا، سیروس ( 1377). فرهنگ اشارات ادبیات فارسی. چ 1. تهران: فردوس.
- صرفی، محمدرضا (1391). باورهای مردم کرمان. چ 1. کرمان: دانشگاه شهیدباهنر.
- شوالیه، ژان و آلن گربران (1380). فرهنگ نمادها. ترجمۀ سودابۀ فضایلی. چ 1. تهران: جیحون.
- فردوسی، ابوالقاسم (1380). شاهنامه. تصحیح مصطفی جیحونی. چ 1. تهران: شاهنامه‌پژوهی.
- _________ (1389). شاهنامه. به‌کوشش جلال خالقی‌مطلق. چ 3. تهران: مرکز دائرۀ‌المعارف بزرگ اسلامی.
- فریزر، جرج (1383). شاخۀ زرین. ترجمۀ کاظم فیروزمند. تهران: آگاه.
- گزیده‌های زاد اسپرم (1366). ترجمۀ محمدتقی راشد. چ 1. تهران: مؤسسۀ تحقیقات و مطالعات فرهنگی.
- مصطفوی، علی‌اصغر (1369). اسطورۀ قربانی. چ 1. ناشر: مؤلف.
– مونیک، دوبکور (1376). رمزهای زندۀ جان. ترجمۀ جلال ستاری. چ 2. تهران: نشر مرکز.
- نصرالله منشی، ابوالمعالی (1361). کلیله و دمنه. تصحیح مجتبی مینوی. چ 6. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- واحددوست، مهوش (1379). نهادینه‌های اساطیری در شاهنامه. تهران: سروش.
- وراوینی، سعدالدین (1367). مرزباننامه. تصحیح محمد روشن. چ 2. تهران: شرکت سهامی.
- هدایت، رضا قلیخان (1339). روضۀالصفا. قم: حکمت.
