1- کارشناس مدیریت صنعتی
2- کارشناسارشد مهندسی شیمی
چکیده: (14317 مشاهده)
امیر پازواری، مشهورترین شاعرِ بومیسرای مازندران است. زمان و مکان زندگی او بهدرستی مشخص نیست. خاورشناسان در سدۀ سیزدهم هجری دیوانش را ثبت کردند و برنهارد دارن آن را تنظیم و با نام کنزالاسرار مازندرانی در سنپترزبورگ منتشر کرد. اشعار برجایمانده از امیر پازواری، بیانگر وجود دیوانی مکتوب، تا دستکم دو سده پیش از کتاب کنزالاسرار است؛ ولی آنچه امروزه به آن استناد میشود همین کتاب مذکور است. امیر در میان پژوهشگران، یادآور نامِ امیر تیمور قاجار ساروی نیز هست که در زمان محمدشاه و اوایل سلطنت ناصرالدینشاه قاجار میزیست و نصاب طبری (مازندرانی) اثر منتشرشدۀ اوست. در حال حاضر امیر، مشهور به «امیر مازندرانی» است و با امیر پازواری که در اسنادِ برجای مانده به «امیر مازندرانی» شهرت دارد، تفاوت یافته است؛ اما با شناختهشدن نسخ خطی متعدد، تعلق پسوندِ «مازندرانی» به امیر تیمور و عنوان امیر پازواری، پرسشها و تردیدهایی را در پی دارد. پژوهش حاضر، با اشاره به پیشینۀ زبان تبری و جایگاه امیر پازواری در ادب عامه، به این مسئله میپردازد که مصادره به نفع خود از ویژگیهایِ فرهنگ و ادب عامه است و امیر غیر از پسوند پازواری، به استناد منابع چاپشده، با پسوندهای دیگری نیز شناخته میشده است. نگارندگان با استناد به نسخههای خطی شناساییشده، به بررسی دو پسوند پازواری و مازندرانی و دلایل جابهجایی این انتسابها میپردازند. طرح این موضوع یکی از پرسمانها و مؤلفههای ناشناخته در تاریخ ادبیات بومی مازندران است که در فحوای کلام امیریپژوهان- بهخصوص پژوهشگران بومی- نیز وجود دارد.
دریافت: 1395/7/10 | پذیرش: 1395/7/1 | انتشار: 1395/7/10