دوره 13، شماره 61 - ( 1404 )                   جلد 13 شماره 61 صفحات 243-203 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Tayefi S, Hajitabar H. Archetypal Criticism of the Folk Poetic Story "Taleb and Zohreh". CFL 2026; 13 (61) :203-243
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-77135-fa.html
طایفی شیرزاد، حاجی تبار هانیه. نقد کهن‌الگویی منظومه عامیانۀ «طالب و زهره». فرهنگ و ادبیات عامه. 1404; 13 (61) :203-243

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-77135-fa.html

نقد کهن‌الگویی منظومه عامیانۀ «طالب و زهره»
شیرزاد طایفی 1، هانیه حاجی تبار2
1- دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علّامه طباطبائی، تهران، ایران ، sh_tayefi@yahoo.com
2- دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدرّس دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
چکیده:   (160 مشاهده)
ادبیات، به‏ویژه ادبیات عامه، بستری مناسب برای ظهور انگاره‌های کهن‌الگویی به شمار می‌رود، زیرا قریب به‌اتفاق افسانه‌ها و داستان‌های عامه تا حد زیادی در فعالیت‌های ناخودآگاه جمعی انسان ریشه دارد. نقد کهن‌الگویی، رویکردی تلفیقی و میان‌رشته‌ای است که نشان‌دهنده چگونگی حضور ناخودآگاه جمعی یونگی در آثار ادبی است. درواقع، بشر از دیرباز تاکنون به وجود و نقش اسطوره و کهن‏الگو، معتقد بوده که این امر موجب شده کهن‏الگوها در پستوی ضمیر ناخودآگاه جای گیرند؛ از این رو آثار شکل‏گرفته در این حوزه، یکی از مناسب‏ترین تجلی‏گاه‏های کهن‌الگوها محسوب می‌شوند. همسو با این اصل، منظومه طالب و زهره، یکی از قصه‌های بومی برخاسته از فرهنگ عامۀ مازندران است که بن‏مایه‏های آن، دارای عمق تاریخی و اساطیری است. در بین مردم عامۀ مازندران، برخی این منظومۀ غنایی را سرگذشت طالب آملی، شاعر بلندآوازه سبک هندی، دانسته‏اند. با توجه به اشتراکاتی که میان این منظومه و کهن‌الگوها مشاهده می‌شود، در این پژوهش به بررسی آن براساس نقد کهن‌الگویی به روش تحلیل کمّی و کیفی و براساس آرای کارل گوستاو یونگ پرداخته شده و ضمن آوردن تعاریفی نسبتاً گویا و جامع از کهن‌الگوها و نمادهای کهن‌الگویی، میزان و چگونگی بهره‏گیری شاعر از کهن‌الگوهایی چون آنیما، نقاب، سایه، سفر و آب سنجیده شده است.
 
واژه‌های کلیدی: ادبیات عامه، نقد ادبی، کهن‌الگو، یونگ، طالب و زهره
متن کامل [PDF 1163 kb]   (81 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: ادبیات عامه گیلان و مازندران
دریافت: 1403/6/31 | پذیرش: 1403/8/30 | انتشار: 1404/12/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.