دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی تهران
چکیده: (11534 مشاهده)
در داستانهای منثور عامیانه، زنان نقشهایی گوناگون برعهده دارند. در مقایسه با نقش منفعل و تزیینی زن در ادبیات رسمی و غنایی؛ نقش زنده، پویا، اثرگذار و گاه محوری زن در قصههای عامیانه تأملبرانگیز است. زنان فعال با شخصیت مثبتشان، آغازگر عشق، عیارپیشه، یاور قهرمان، پاسدار آزادی و آبروی خویش، جنگجو، طبیب و پرستار قهرمان، مخالف ازدواج اجباری، ثابتقدم در عشق، اهل مکر زنانه، فداکار، مهربان، خردمند، گرهگشا، رایزن قهرمان و اهل عیش نهانیاند. اما زنان فعال با شخصیت منفیشان، حیلهگر، جادوگر، بداندیش، بدکار، زشتروی، خائن، حسود و ازنظر اخلاقی فاسد و تباهاند. زنان منفعل- که بهمنزلۀ جایزهای برای پهلوان هستند- سادهدل، معشوق یا همسر محض، تسلیم دربرابر چندهمسری و ستمدیدهاند. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، انواع نقشآفرینی زنان فعال و منفعل را در 22 داستان عامیانۀ بلند و مشهور بررسی و تحلیل میکند.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه دریافت: 1392/6/13 | پذیرش: 1392/2/1 | انتشار: 1392/7/28