1- دانشگاه بجنورد ، o.vahdanifar@ub.ac.ir
2- دانشگاه بجنورد
چکیده: (132 مشاهده)
یکی از حوزههای مطالعه در فرهنگ عامه، بررسی آیینهای رایج در بین اقوام مختلف و چگونگی برپایی آنهاست. آیینها یکی از مسائل فرهنگی و اجتماعی مختص به جامعه است که اجرای آنها با آداب و رسوم خاص، همواره نقش بسزایی در فرهنگ عامه داشته است. آیینهای برخی از اقوام بسیار گسترده است، بهگونهای که برای مناسبات گوناگون مراسمهای مختلفی را برگزار میکنند که بررسی آنها، فرهنگ و باورهای موجود در بین اقوام را نشان میدهد. از آنجایی که برخی از آداب مربوط به آیین طلب باران در بین اقوام خراسان شمالی (ترک، تات، ترکمن و کرمانج) به نوبۀ خود منحصربهفردند و در درون خود نمادهایی را منتقل میکنند، در پژوهش حاضر با روش مطالعۀ کتابخانهای و مصاحبۀ میدانی کوشش شد به بررسی آنها پرداخته شود تا ضمن شناسایی آیین بارانخواهی، آداب و رسوم مربوط به هر قوم و همچنین هدف از برگزاری آنها تبیین شود. نتیجۀ این پژوهش علاوه بر معرفی آیین طلب باران در بین اقوام مورد بحث، چگونگی برگزاری مراسم بارانخواهی توسط اقوام این استان را نیز نشان میدهد که تقریباً ساختار مشترکی در اجرای آنها دیده میشود؛ اعمالی مانند عروسکگردانی، خواندن اشعار طلب باران به صورت دستهجمعی، پختن آش یا نان نذری، قربانی کردن، نماز و نیایش در بین اغلب آنها رواج داشته است. برخی از نمادهایی که در آیین طلب باران در بین اقوام مذکور مورد استفاده قرار گرفته است، در باورهای دینی و برخی ریشۀ اسطورهای ریشه دارد. در اجرای این آیین نقش زنان و کودکان برجسته بوده است. هر چند که آیین بارانخواهی در بین اقوام مورد بحث در مواردی ظاهر متفاوت دارد، اما درمجموع، همگی یک هدف را دنبال میکنند و آن اینکه افرادی که این آیین را اجرا میکردند، به آن باور قلبی داشتند.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
فرهنگ عامه دریافت: 1402/11/20 | پذیرش: 1403/4/30 | انتشار: 1403/9/1