دانشگاه کردستان، سنندج
چکیده: (2056 مشاهده)
پژوهشگران علوم بلاغی از آغاز تاکنون تمام توجه خود را به ادب رسمی معطوف کردهاند. نگاهی به شاهد مثالهای کتب بلاغی بهخوبی مؤیّد این نظر است. این مسئله در تدریس مباحث بلاغی در مراکز آموزشی چون دانشگاهها نیز کاملاً صدق میکند، غافل از اینکه ادب عامه ساختار و زیباییشناسی خاص خود را دارد که غفلت از آن، نادیده گرفتن بخش بزرگی از ظرفیت بلاغی زبان است. پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از معیارهای بلاغی به زیباییشناسی چیستان بهعنوان نوعی از کنایه در ادب عامه پرداخته است.
نتایج نشان میدهد در پژوهشهای انجامشده تنها به بلاغت قسمت اول (توصیف) توجه شده و از بلاغت موصوف غافل ماندهاند؛ درحالیکه پنهانسازی و تعلیق معنا با توجه به وصفهای موجود، بیانگر این است که چیستان درواقع کنایه از موصوف است. نکتهای که تاکنون به گونۀ بایسته به آن پرداخته نشده و عدم توجّه به این مسئله، موجب شده در کتب بلاغی بهاشتباه در مبحث بدیع جای بگیرد. تفاوت این گونه کنایه با کنایات مرسوم کتب بلاغی و تبیبن و تشریح زیباییهای آن، در مقایسه با نمونههای ادب رسمی از مباحثی است که در متن مقاله بهتفصیل به آن پرداخته شده است
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه دریافت: 1400/8/16 | پذیرش: 1400/12/2 | انتشار: 1400/12/23