1- استاد نشانه- معناشناس، تربیت مدرس
2- دانشجوی دکتری زبانشناسی واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران ایران
چکیده: (10001 مشاهده)
برای تبیین چگونگی شکلگیری دروغ از دیدگاه نشانه- معناشناختی ابتدا به تعریف آیکون و کارکرد آن در حوزۀ گفتمان میپردازیم. در این رابطه نشان خواهیم داد اگرچه آیکون به معنای بیشترین میزان شباهت بین یک چیز و بازنمون آن است؛ ولی همواره امکان ایجاد فاصله بین این دو وجود دارد که میتواند از صفر تا بینهایت در نوسان باشد. این فاصله سبب میشود تا چیزی با عنوان توهم و سپس دروغ در زبان شکل گیرد. بر این اساس، آیکون میتواند از کم- آیکون1 تا بیش- آیکون2 در نوسان باشد. با توجه به این توضیحات، دروغ امری نشانهای است که در آن آیکون قدرت انطباق خود را با موضوعی که قرار است بازنمون آن باشد، از دست داده است. نگارندگان در این جستار به بررسی علل و عوامل کاستی و یا نیستی انطباق در فرایند نشانه- معناشناختی خواهند پرداخت. هدف اصلی این مقاله با تکیه بر رویکرد نشانه- معناشناختی و فرایند آیکونیک، کشف علل سرپیچی نشانهای و سقوط انطباق آیکونیک و نوسانپذیری آن است. فرضیۀ اصلی تحقیق این است که دخالت فرایند حسی- ادراکی و هیجانات عاطفی بهعنوان امری فعال در کنشهای انسانی سبب تغییر دریافت ما و جابهجایی زاویۀ دید میگردند و به همین دلیل مانع از لنگراندازی آیکون بهعنوان نشانۀ تطبیقیافته با موضوع و زمانیت و مکانیت آن میشوند که نتیجۀ آن میتواند دروغ گفتمانی باشد.
دریافت: 1394/10/21 | پذیرش: 1395/12/11 | انتشار: 1396/1/1