1- دانشجوی دکتری
2- مدیر قطب فردوسی شناسی و عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (8098 مشاهده)
جایگاه شاهنامه در میان مردم و در سدۀ اخیر تغیّر بسیاری داشته است. این متن ادبی در دورۀ سلطنت پهلوی اول به عنوان پشتیبانی برای سیاست ناسیونالیسم باستانگرا به کار گرفته شد و از برخی ابیات میهندوستانۀ آن در جهت ترویج حس وطنپرستی در میان مردم استفاده شد. در دورۀ پهلوی دوم نیز این متن مورد استفادۀ تبلیغاتی و نمایشی در جریان جشنهای هنر و دوهزار و پانصد ساله و دیگر جشنها و کارناوالها قرار گرفت. همین امر موجب شد گروهی از مردم که شناخت کاملی از مضامین شاهنامه نداشتند و این متن را به عنوان مروّج سنتهای پادشاهی میشناختند در برابر آن موضع گرفته و شاهنامه را نیز چون نظام شاهنشاهی و دیگر ادوات آن مطرود تلقی کنند. از سوی دیگر جایگزینی اندیشههای اسلاموطنی به جای ایرانوطنی، موضعگیری برخی در برابر اندیشههای ملیگرایانه و نیز مهاجرت برخی شاهنامهپژوهان طراز اول در دهۀ شصت خورشیدی به برداشتهای ناصواب طبقۀ عوام درباب شاهنامه دامن زد که در این جستار به شرح آن خواهیم پرداخت.
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
مردمنگاری دریافت: 1395/4/20 | پذیرش: 1396/7/4 | انتشار: 1396/9/1