دانشگاه قم ، zgholami@hotmail.com
چکیده: (2049 مشاهده)
از آنجایی که پیشبینی آب و هوا با زندگی مردم ارتباط مستقیم دارد، بازتابی گسترده در امثال یافته است و اغلب با واقعیتهای علمی انطباق کامل دارد. نشانههای مربوط به آمدن یا نیامدن باران در فرهنگ قهستان بسیار عمیق، متنوع و گسترده است و نشان میدهد مردم این دیار از گذشتههای دور به دانش هواشناسی توجه خاصی داشتند و در کشف نشانههای مربوط به آن نبوغی عالی نشان دادند و با استفاده از این دانش توانستند میزان نزولات آسمانی را پیشبینی کنند و اثرات سوء خشکسالی را که در این منطقه بهصورت دورهای اتفاق میافتد، تعدیل سازند. ضربالمثلها و زبانزدهای عامه که از بارزترین نمودهای فولکلور است، دربردارندۀ اعتقادات و آداب و رسومی است که نسل به نسل منتقل میشود و برخاسته از فرهنگ تودۀ مردم است؛ چنانکه مثلهایی که دربارۀ پیشبینی وضع هواست، برپایۀ عقاید نجومی گذشتگان و نیز ارتباط روستاییان با طبیعت، شکل گرفته و رواج یافته است. از آنجا که بررسی فرهنگ عامه نقش بسزایی در تقویت هویت ملی و فرهنگی دارد، در این پژوهش کوشیدهایم با بهرهگیری از مثلها، باورها و زبانزدهایی که در میان مردم منطقه رایج است، موضوع موردبحث را بکاویم و به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی به پارهای از مهمترین باورهای مردمی دربارۀ دانش هواشناسی در بیرجند بپردازیم.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
فرهنگ عامه دریافت: 1399/11/19 | پذیرش: 1400/2/18 | انتشار: 1400/3/10