Mendeley  

Zotero  

tabatabaei S M. Tamtaj in Folk and Persian Literature. CFL 2020; 8 (36) :31-63
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-45471-fa.html

غذاها ازجمله مقوله‌هایی هستند که در تاریخ ادب فارسی، از فرهنگ عامه به زبان ادبی راه یافته‌اند و افزون بر تألیف کتاب‌هایی مستقل در این خصوص یا سروده‌ شدنِ اشعاری خاص دربارۀ آن‌ها، در متون مختلف ادبی بدان‌ها اشاره شده است. قصیدۀ «تتماجیه»، سرودۀ شمس‌الدین احمد بن منوچهر شصت‌کله، از شعرای عراق و ندیمان دربار طغرل سلجوقی (590 ـ 573ق.)، از معدود اشعاری است که به‌طور ویژه، چگونگی طبخ هر غذا را توضیح می‌دهد؛ غذایی که بسامد کاربرد آن در شعر و نثر فارسی، بسیار بالاست و بدون احاطه به تمام جوانب آن، درک مفهوم برخی ابیات و عبارات متون فارسی دشوار خواهد بود. این پژوهش در پی آن است تا به روش توصیفی ـ تحلیلی و استفاده از امکانات کتابخانه‌ای، به بررسی چگونگی طبخ این غذا و مسائل مرتبط با آن ازطریق اطلاعات موجود در متون ادب فارسی بپردازد. عمده‌ترین دستاوردِ این پژوهش، افزون بر رفع ابهام از کلیت موضوع، به‌دست ‌دادن مفهوم صحیحِ اصطلاحات و ترکیباتی است که بر اساس چگونگی طبخ یا تناول تتماج، به ادب فارسی راه یافته است و بعدها، در اثرِ گذر زمان و تغییرات به‌وجود آمده در این غذا، پی ‌بردن به مفهوم آن‌ها، اهل ادب را با دشواری‌هایی مواجه کرده است.