دوره 4، شماره 9 - ( 1395 )                   جلد 4 شماره 9 صفحات 81-61 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23454466.1395.4.9.2.5

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hajiyani F, Sayyadkuh A, Hashemi Ghalati E. Persian storyteller's scrolls (Tumars) and folkloric motif. CFL 2016; 4 (9) :61-81
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-4174-fa.html
حاجیانی فرخ، صیادکوه اکبر، هاشمی قلاتی انسیه. بن‌مایه‌های فولکلوریک در طومارهای نقالان. فرهنگ و ادبیات عامه. 1395; 4 (9) :61-81

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-4174-fa.html

بن‌مایه‌های فولکلوریک در طومارهای نقالان
فرخ حاجیانی1 ، اکبر صیادکوه2 ، انسیه هاشمی قلاتی 3
1- دانشیار فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه شیراز
2- دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز
3- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز
چکیده:   (10018 مشاهده)
بررسی و مطالعۀ طومارهای نقالی به‌عنوان بخشی مکتوب از سنت حماسی‌ـ ‌روایی‌ـ شفاهیِ ایران‌زمین با آن حجم انبوه و پیچیدۀ قصه‌ها گاه دشوار می‌نماید؛ اما تجزیۀ این متون به بن‌مایه‌های سازنده‌شان، زمینه را برای مطالعۀ روشمند آن‌ها، بررسی‌های درون‌متنی و نقد و ارزیابی مضمون‌ها هموار می‌سازد. ‌ با استفاده از فهرست جهانیِ طبقه‌بندی بن‌مایه‌های روایات عامه، چارچوبی فراهم می‌آید تا بن‌مایه‌های طومارها دسته‌بندی و فهرست شوند. این فهرست سبب دسترسی آسان‌تر به هر بن‌مایه در روایات مختلف، ریشه‌یابی، بررسی سیر تطور، تکامل، تأثیرپذیری و بقای هر بن‌مایه در دوره‌های مختلف و نیز مطالعات تطبیقی روایت‌ها می‌شود و بستر مطالعۀ تحلیلی طومارها را با توجه به بن‌مایه‌های موجود در آن‌ها فراهم می‌آورد. هدف این مقاله نشان‌دادن انطباق فهرست جهانیِ بن‌مایه‌ها با روایات عامۀ فارسی، به‌ویژه روایات حماسیِ عامه و شیوه‌ای از تحلیل متون طوماری است. این پژوهش با فهرست‌کردن بن‌مایه‌های داستان هفت‌خان رستم از طومار هفت‌لشکر می‌کوشد تا انطباق الگوی فهرست بن‌مایه‌ها را بر روایات ایرانی نشان دهد و با تحلیل برخی بن‌مایه‌های موجود، ویژگی‌هایی هرچند اندک از طومارهای نقالی را به‌عنوان پاره‌ای از روایات عامۀ فارسی آشکار سازد و نیز با یافتن بن‌مایه‌هایی نو، غنای فرهنگ، ادب و سنت شفاهی ایران را روشن نماید. این شیوۀ فهرست‌کردن می‌تواند به منزلۀ الگویی برای تمام روایات شفاهی باشد تا از این طریق به حجم عظیم قصه‌ها سامانی داده شود و دسترسی آسان‌تر به محتوای آن‌ها فراهم آید.
واژه‌های کلیدی: طومار، حماسۀ عامه، فهرست بن مایه‌ها، هفت‌لشکر، هفت‌خان
متن کامل [PDF 218 kb]   (6494 دریافت)    

دریافت: 1394/4/13 | پذیرش: 1395/2/28 | انتشار: 1395/5/1
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.