دوره 8، شماره 33 - ( 1399 )                   جلد 8 شماره 33 صفحات 272-245 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

jamshidi Z, Arta S M. The Relationship between Myth and Folk Belief. CFL 2020; 8 (33) :245-272
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-41442-fa.html
جمشیدی زهرا، آرتا سید محمد. مناسبات بین اسطوره و باورهای عامیانه. فرهنگ و ادبیات عامه. 1399; 8 (33) :245-272

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-41442-fa.html


1- استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران ، z.jamshidi@hsu.ac.ir
2- زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
چکیده:   (3089 مشاهده)
باورهای عامه که یکی از عناصر اساسی و قوام­بخش فرهنگ جامعه به­شمار می­روند، با اساطیر پیوندی ناگسستنی دارند. برای ریشه­یابی این­گونه باورها باید به دوران اساطیری بازگردیم و اندیشه­های پیشینیان را دربارۀ پدیده­های جهان هستی مرور کنیم. می­توان گفت بسیاری از آیین­هایی که امروزه در زندگی روزمرۀ مردم رواج دارند، همان اعتقادات اسطوره­ای­اند که به‌مرور زمان، تغییر کارکرد داده‌اند و با گذر از اسطوره به آیین، با حفظ بن­مایه­های اسطوره­ای خود، با تغییر و تحولاتی کلی یا جزئی به باورهای عامه تبدیل شده­اند. ازجمله باورهای عامه­ای که بن­مایه­های اسطوره­ای پررنگی دارند، می­توان به سه آیین «ازدواج با چشمه»، «شکستن تخم­مرغ برای دفع چشم­زخم» و «عبور بیمار از سوراخ دیوار» اشاره کرد که از دیرباز در میان اقوام مختلف ایرانی رواج فراوانی داشته­اند. مقالۀ حاضر با روش توصیفی‌ ـ تحلیلی، سه باور مذکور را ریشه­یابی و پیوند آن­ها را با اساطیر تبیین کرده ‌است. برایند پژوهش نشان می­دهد که هر سه آیین یادشده خاستگاهی اسطوره­ای دارند؛ بدین‌معنی که آیین ازدواج با چشمه بازماندۀ باور اسطوره‌ای قربانی ‌کردن برای چشمه به‌منظور خشنود کردن موکل آب­هاست که پس از نقل‌مکان از اسطوره به آیین، به ازدواج با چشمه تبدیل شده ‌است. آیین شکستن تخم‌مرغ نیز با اسطورۀ اعتقاد به تخم کیهانی پیوند دارد و می­توان آن را به مفهوم باززایی آفرینش نخستین تفسیر کرد و سرانجام، عبور دادن بیمار از سوراخ دیوار، تداعی­کنندۀ بازگشت به زهدان و تکرار عمل زایش و ولادت اولیه است که از دیدگاه اساطیری به­دلیل ارتباطش با صنع الهی، لحظه­ای پاک و آرمانی محسوب می‌شود.
متن کامل [PDF 273 kb]   (3854 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: اسطوره شناسی
دریافت: 1398/12/25 | پذیرش: 1399/4/8 | انتشار: 1399/4/10

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.