دوره 7، شماره 30 - ( 1398 )                   جلد 7 شماره 30 صفحات 25-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23454466.1398.7.30.7.3

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
mashhadi nooshabadi M M N. Horbābā Ritual: The Ancient Hirombā and Sadeh Celebrations among Muslim Iranians. CFL 2019; 7 (30) :1-25
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-35989-fa.html
مشهدی نوش‌آبادی محمد. آیین هوربابا، بازماندۀ جشن‌های کهن هیرومبا و سده در میان ایرانیان مسلمان. فرهنگ و ادبیات عامه. 1398; 7 (30) :1-25

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-35989-fa.html

آیین هوربابا، بازماندۀ جشن‌های کهن هیرومبا و سده در میان ایرانیان مسلمان
محمد مشهدی نوش‌آبادی
عضو هیات علمی دانشگاه کاشان ، mmn5135@kashanu.ac.ir
چکیده:   (4663 مشاهده)
شب نیمۀ ماه رمضان در نوش‌آباد، آیینی به نام «هوربابا» برگزار می‌شود که در آن کودکان به در منازل اهالی می­روند و با خواندن اشعاری عامیانه، یکی از فرزندان صاحبخانه را دعا می‌کنند و هدیه می­گیرند. نمونۀ این آیین در بسیاری از مناطق و استان‌های ایران از­جمله ترکمن‌صحرا، یزد، کرمان، سیستان، بوشهر و خوزستان به­چشم می‌خورد. همچنین، در میان زرتشتیان شریف‌آباد، جشن سه‌روزۀ مفصلی به­نام «هیرومبا» شامل جمع‌آوری هیزم، آتش‌افروزی و خواندن اشعار از سوی کودکان و نوجوانان بر در خانه‌های اهالی و دریافت هدیۀ خوراکی برگزار می‌شود. هیرومبا در نام‌، ساختار کلی، اشعار، محتوای تولد و برکت‌بخشی با محوریت کودکان، مشابهت چشمگیری با هوربابا دارد. آتش نیز ـ که در جشن هیرومبا محوریت دارد ـ با توجه به مضمون شعری مشترک، گویا در هوربابا نیز معمول بوده است. به­نظر می‌رسد آیین هوربابا ـ که هنوز در بسیاری از نقاط ایران برگزار می‌شود ـ بازماندۀ جشن کهن هیرومبا و سده است که اگرچه به­‌مرور زمان کوچک و مهجور شده؛ اما در ساختاری اسلامی حفظ شده است. پژوهشگران هیرومبا را همان جشن سده و برگزاری آن را با خورشید و ایزد رپیثوین مربوط و آن را کهن می‌دانند. در این مقاله بر اساس مطالعات میدانی و اِسنادی، ضمن معرفی آیین هوربابا و نمونه‌های دیگر آن در ایران‌، عناصر مشترک آن با آیین هیرومبای زرتشتی و ریشه‌های اسطوره‌ای آن­ها بررسی می‌شود.
 
واژه‌های کلیدی: آیین‌های زرتشتی، هوربابا، هیرومبا، سده، نوش‌آباد.
متن کامل [PDF 514 kb]   (1586 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: فرهنگ عامه
دریافت: 1398/6/6 | پذیرش: 1398/11/2 | انتشار: 1398/12/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.