دوره 7، شماره 28 - ( 1398 )                   جلد 7 شماره 28 صفحات 170-147 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23454466.1398.7.28.2.4

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
ghoryani R, ghaemi F. Investigating the origin of Hamzanāma’s folk epic in comparison with Bahrām Chōbīn . CFL 2019; 7 (28) :147-170
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-26488-fa.html
غوریانی رضا، قائمی فرزاد. تحقیق درباره خاستگاه حماسه عامیانه حمزه‌نامه در تطبیق با داستان بهرام چوبینه . فرهنگ و ادبیات عامه. 1398; 7 (28) :147-170

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-26488-fa.html

تحقیق درباره خاستگاه حماسه عامیانه حمزه‌نامه در تطبیق با داستان بهرام چوبینه
رضا غوریانی 1، فرزاد قائمی2
1- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی ، rghoryani@yahoo.com
2- استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده:   (6117 مشاهده)
حمزه‌نامه نام یکی از داستان‌های عامیانۀ فارسی است که تحریرهای متنوعی از آن به نثر و نظم، در زبان‌های مختلف جهانِ اسلام موجود است. این جستار با گردآوری داده‌های تاریخی و مرور و نقد نظرهای موجود درباره خاستگاه این حماسه شفاهی، با روش توصیفی – تحلیلی، به بررسی اسناد تاریخی موجود درباره خاستگاه آن پرداخته است. بررسی پیشینه حمزه‌نامه - به­عنوان یک گونه ادبی ـ در ادبیات فارسی و تحریرهای مختلف آن، در تطبیق با مستندات تاریخی نشان می‌دهد که ریشه‌های این داستان با وقایع ایرانِ زمان ساسانی مطابقت دارد. در این جستار، برای جست­وجوی خاستگاه حمزه‌نامه در عصر ساسانی، برای اولین­بار، ضمن تطبیق اثر با داستان حماسیِ« بهرام چوبین»، کوشیده است مشابهت میان این اثر با حماسۀ گمشده‌ای از ادبیات پهلوی به­نام کتاب بهرام چوبین را توصیف و برای تحلیل دلایل این شباهت، تمامی وقایع تاریخی را ـ که حمزه در آن‌ها حضور دارد ـ با روایت تاریخی بهرام چوبین مقایسه و همخوانی‌های فراوان این دو را استخراج کند. این بررسی ضمن طرح احتمال ریشه‌های ساسانی برای این داستان، این فرض را مطرح می‌کند که داستان حمزه، تحت تأثیر ترجمه یا برگردان آزادی از متن پهلوی داستان بهرام به زبان عربی (با واسطه‌های متعدد) تکوین یافته است یا لااقل در ادبیات عامیانه اعراب، افسانه پهلوانی‌های بهرام، در شکل گرفتن حماسه شفاهی حمزه تأثیر مستقیم داشته است؛ هرچند که اصل عامیانه اثر، به­تدریج، چهره‌ای عربی ـ اسلامی به خود گرفته است.
 
واژه‌های کلیدی: ادبیات عامیانه، حماسه شفاهی، حمزه‌نامه، بهرام چوبین، ادبیات پهلوی
متن کامل [PDF 679 kb]   (1618 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: ادبیات حماسی عامه
دریافت: 1397/8/4 | پذیرش: 1398/4/15 | انتشار: 1398/8/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.