عضو هیات علمی دانشگاه جهرم ، shahin.haghighi97@gmail.com
چکیده: (4075 مشاهده)
بررسی فرهنگ عامه در آثار ادبی، ازجمله رویکردهایی است که میتواند در مطالعات میانرشتهای، همچون علوم اجتماعی، قومشناسی، پژوهشهای فرهنگی و... سودمند افتد. این قبیل پژوهشها، افزون بر بازنمایی فرهنگ پیشین هر سرزمین، تفاوتها و فاصلههای جامعۀ امروز را با گذشته نیز آشکار میسازد. بازتاب آداب و سنن، دانشها و باورهای مردمی را در متون ادبی نیز میتوان دید. شاعران و نویسندگان که برآمده از فرهنگِ پایۀ سرزمین خویشاند، فرهنگ غالب اجتماع خود را در آثارشان بازتاب میدهند. از این رو، متون ادبی میتوانند این گزارههای فرهنگی و اجتماعی را به خوانندگان نسلهای بعد منتقل کنند. در این پژوهش تلاش بر آن بوده است تا رباعیات مولوی، از منظر غلبه و نفوذ باورهای عامیانه در آن، بررسی شود. هدف، تعیین بسامد و نیز چگونگی بهکارگیری این قبیل عقاید در رباعیات مولوی بوده است. پژوهش در دو حوزۀ «بازتاب آداب و رسوم و باورهای اجتماعی در رباعیات مولوی» و «بازتاب باورها و عقاید مردمی در رباعیات مولوی» سامان یافته است. حاصل بررسی، بیانگر بسامد بالای این آیینها و باورها در رباعیات مولوی است. همچنین، پژوهش حاضر نشان میدهد شاعر تنها روایتگر برخی آداب و آیینها و باورهای عصر خویش نبوده و عمدتاً با دستمایه قرار دادن این اندیشهها و رسوم و آداب و عقاید، به مضمونپردازی هنری یا ملموس ساختن اندیشههای عرفانی، مذهبی و انسانشناسانۀ خویش، برای مخاطب پرداخته است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات عامه دریافت: 1397/5/16 | پذیرش: 1397/10/16 | انتشار: 1397/11/26