1- دانشگاه اصفهان
2- دانشگاه اصفهان ، e.toghyani@ltr.ui.ac.ir
چکیده: (6798 مشاهده)
منظومه کردی شیرین و فرهاد به روایت مام احمد لطفی یکی از نظیرههای است که به پیروی از خسرو و شیرین نظامی سروده شده است. این اثر به زبانی ساده و روان، روایتگر داستانی متفاوت دربارۀ سرگذشت شیرین و فرهاد با ساختاری افسانهمانند است. در منظومۀ کردی جز نام شخصیتها، سیر اصلی حوادث و چارچوب کلی داستان با روایت نظامی اختلاف دارد. داستان این منظومه بر پایه ردهبندی محتوایی افسانهها در زیرمجموعه افسانههایی قرار میگیرد که در آن اژدهایی دختری را میرباید تا اینکه پهلوانی او را نجات میدهد. با وجود این، مطالعۀ تطبیقی دو منظومه از منظر بنمایههای اسطورهای نشاندهندۀ زیرساخت و پیرنگ مشترک این آثار است؛ بدین ترتیب که خسرو (در خسرو و شیرین) و فرهاد (در منظومۀ کردی) مصداق خدای باروریِ شهیدشونده بهشمار میآیند با این تفاوت که در منظومۀ کردی، فرهاد همانند سایر خدایان باروری، رستاخیز مجدد ندارد. شیرین در هر دو داستان، به روشهای مختلف، نقش الهۀ باروری و عشق را ایفا میکند. چیستی، موضوع و کارکرد اسطورۀ باروری از نظر تاریخی نمایانگر دوره کشاورزی و از نظر فلسفی بیانگر رستاخیز انسان در جهان دیگر است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
اسطوره شناسی دریافت: 1397/2/29 | پذیرش: 1397/12/6 | انتشار: 1398/2/7