دوره 6، شماره 24 - ( 1397 )                   جلد 6 شماره 24 صفحات 197-173 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23454466.1397.6.24.3.0

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hadi Sormagi R, Soortichi Z. Fidelity and its interaction with power in Abu Moslem's Letter to Tarsawi with the New Historical Approach. CFL 2018; 6 (24) :173-197
URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-20556-fa.html
هادی روح الله، سورتیچی زبیده. تقدیرگرایی و تعامل آن با قدرت در ابومسلم نامه طرسوسی با رویکرد تاریخ‎گرایی نو. فرهنگ و ادبیات عامه. 1397; 6 (24) :173-197

URL: http://cfl.modares.ac.ir/article-11-20556-fa.html

تقدیرگرایی و تعامل آن با قدرت در ابومسلم نامه طرسوسی با رویکرد تاریخ‎گرایی نو
روح الله هادی1 ، زبیده سورتیچی 2
1- دانشگاه تهران
2- دانشگاه تهران ، z_soortichi@yahoo.com
چکیده:   (8249 مشاهده)
حماسۀ ابومسلم­نامه، روایتی منثور بر اساس شخصیت تاریخی ابومسلم خراسانی است که در کوی و برزن‌ها بر سر زبان قصه‎پردازان افتاد. بدین سبب، بسیاری از جلوه‏ها و باورهای عامیانه در آن راه یافته است. از جملۀ این اعتقادات، سرنوشت‎باوری و تقدیرگرایی است. تاریخ‎گرایی نو بر اثر­پذیری متن (روایت) از بافت جامعه تأکید دارد و مهم‏ترین بافت هر متن را روابط مربوط به قدرت، تلاش برای انتقال قدرت و دستیابی به آن می‎داند. این رویکرد بر آن است که مؤلّف یا هنرمند از نظرها، واژگان و باورهای فرهنگ خود برای تولید اثری بهره می‎جوید که برای مخاطبی از همان فرهنگ قابل درک و فهم باشد. بدین سبب متن ادبی ضرورتاً با یک گفتمان یا یک ایدئولوژی پیوند می‎یابد و می‎تواند وسیلۀ انتقال قدرت هم باشد. جستار پیش رو، در پی آن است با استناد به ابومسلم‎نامۀ ابوطاهر طرسوسی، گفتمان تقدیرگرایی و نشانه‎های آن را با توجه به واقعیت­های فرهنگی و اجتماعی عصر به روش توصیفی ـ تحلیلی تبیین کند. در پایان مشخص شد اعتقاد به تقدیر و سرنوشت و نشانه‎های آن متأثر از میدان گفتمانی حاکم و آبشخور آن گفتمان دینی عصر (جبرگرایی) است. در کشاکش گفتمانی داستان، راوی، بسیاری از امور و رخدادها و حتی کنش‎های اجتماعی را به تقدیر نسبت می‎دهد. بدین ترتیب، ابومسلم‎نامه در منازعۀ گفتمانی در راستای هژمونی شدن گفتمان تقدیرگرایی و توجیه و تحکیم قدرت عمل می‎کند.
 
واژه‌های کلیدی: ابوطاهر طرسوسی، تقدیرگرایی، جبر، ابومسلم‌نامه.
متن کامل [PDF 851 kb]   (2514 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: ادبیات داستانی عامه
دریافت: 1397/2/17 | پذیرش: 1397/10/8 | انتشار: 1397/11/26
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.