یکی از شاخصه ­های زبانی شعر معاصر کاربرد واژگان عامه و محلی در آن است، تا آنجا که می­توان گفت در شعر معاصر (نیمایی، سپید و ... ) دیگر آن تمایزی که قرن­ها میان واژگان ادبی و غیر ادبی (عامه، محلی، بازاری و ... ) وجود داشت، دیده نمی­شود. بسیاری از شاعران معاصر (نیما، فروغ فرخزاد، احمد شاملو و ... ) با کاربرد این واژه­ها در شعر خود نشان دادند که در نظر آن‌ها واژه­ها ارزشی برابر دارند و تقسیم و طبقه­بندی آن‌ها به ادبی و غیر ادبی (عامه، محلی و ... ) منطق درستی ندارد. اصلی­ترین دلیل تغییر نگاه به واژه­های عامه و محلی را باید در استقرار گفتمان مدرن جست­وجو کرد؛ در گفتمان پیشامدرن ـ که پیش­فرض آن نابرابری و نگاه سلسله­مراتبی به جهان است ـ زبان نیز ناگزیر خصلتی طبقاتی و نابرابر (ادبی و غیر ادبی) پیدا می­کرد و تنها واژگانی شایستۀ شعر شناخته می­شدند که در رأس هرم (ادبی و نه عامه) باشند. بر این اساس، دیگر در شعر جایی برای واژگان عامه و ... وجود نداشت؛ حال آنکه با استقرار گفتمان مدرن و پیش­فرض آن، برابری، نه‌تنها تمایز و نظام طبقاتی واژه­ها از بین رفت، بلکه تمام واژگان چه عامه و چه غیر آن، ارزشی برابر پیدا کردند و شاعرانی چون نیما، فروغ و ... این واژگان را به شعر خود وارد ساختند

واژه‌های کلیدی: واژگان عامه، شعر معاصر، گفتمان پیشامدرن و مدرن، برابری، نگاه سلسله مراتبی

متن کامل [PDF 169 kb]   (3296 دریافت)